Ακολουθεί η συνέντευξη του Αν. ΥΠΑΑ&Τ, Γιάννη Τσιρώνη, στο AGRICOLA, της Καθημερινής:
Γιάννης Τσιρώνης: Τέλος στα ιστορικά δικαιώματα
(Συνέντευξη: Γιώργος Μακρής)
Ένα ριζικά νέο τοπίο στην ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία προδιαγράφει ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιάννης Τσιρώνης προτείνοντας σε συνέντευξή του προς το «Α» να μοιραστεί από την αρχή η τράπουλα των επιδοτήσεων, δηλαδή να καταργηθούν τα ιστορικά δικαιώματα (επιδοτήσεις πολλαπλών ταχυτήτων) για να μην παίρνουν διαφορετική ενίσχυση αγρότες που παράγουν το ίδιο προϊόν.
Τα ιστορικά δικαιώματα είναι ένα πάρα πολύ σύνθετο ζήτημα, το οποίο αποτελεί τροχοπέδη για την πραγματική ανάπτυξη της υπαίθρου και την εισροή νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα.
Δεν είναι δίκαια τα ιστορικά δικαιώματα γιατί κάποιοι άνθρωποι παίρνουν πάρα πολλά χρήματα για ελάχιστη προστιθέμενη αξία στην κοινωνία και στην οικονομία, ενώ κάποιοι άλλοι που αγωνίζονται να μπουν στον αγροτικό τομέα σήμερα, παίρνουν αντίστοιχα ψιχία, χωρίς την δυνατότητα να «απογειωθούν» και να έχουμε θετικό αποτέλεσμα και για την κοινωνία και για την οικονομία», δηλώνει ο κ. Ι. Τσιρώνης, το πρώτο υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος που λέει δημόσια αυτό που και αρκετοί άλλοι πιστεύουν αλλά περιορίζονται να συζητούν κατ’ ιδίαν υπολογίζοντας τις αντιδράσεις που θα προκληθούν.
Ακριβώς επειδή η αναδιανομή των επιδοτήσεων θα στερήσει από χιλιάδες παραγωγούς ένα υπολογίσιμο τμήμα των εισοδημάτων τους, ο κ. Γιάννης Τσιρώνης ξεκαθαρίζει: «Δεν λέω «αύριο το πρωί να κοπούν τα ιστορικά δικαιώματα», γιατί προφανώς κάποιοι άνθρωποι ζουν μ’ αυτά, δεν μπορεί να τους αλλάξεις τελείως την ζωή από την μια μέρα στην άλλη, δεν έχω τη φιλοσοφία του πέλεκυ, αλλά πρέπει κάποτε αυτός ο διάλογος ν’ ανοίξει και τμηματικά αυτά τα δικαιώματα να καταργηθούν.
Σίγουρα δηλαδή θα πρέπει να υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις γιατί κάποιοι έχουν υπολογίσει σε αυτά τα έσοδα, αλλά επαναλαμβάνω ότι το σημερινό καθεστώς αδικεί τον πρωτογενή τομέα, γιατί δεν γίνεται κάποιοι άνθρωποι, για το ίδιο ακριβώς αντικείμενο, να έχουν διαφορετικές επιδοτήσεις. Πρέπει όλοι οι συντελεστές της αγοράς να έχουν ίδια αντιμετώπιση, ώστε να εξασφαλίζεται μέσα σε αυτήν υγιής ανταγωνισμός προς όφελος των πολλών.
Ο αναπληρωτής υπουργός υπενθυμίζει, πάντως, με νόημα ότι «τα ιστορικά δικαιώματα υπήρξαν μια επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης, στην διαπραγμάτευση της ΚΑΠ το 2014 και είναι καθαρά εθνική επιλογή της χώρας μας. Δεν απορρέουν δηλαδή από κανονισμούς της ΚΑΠ που αφορούν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες».
ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΜΕΣΩ AGRILOGISTICS
«Τα ελληνικά προϊόντα δεν διεισδύουν στις ξένες αγορές επειδή δεν μπορούμε να εγγυηθούμε σταθερές ποσότητες»
Την ελαχιστοποίηση των εισροών και τη μεγιστοποίηση των εκροών, θέτει ως βασική του προτεραιότητα στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ο κ. Γιάννης Τσιρώνης.
Για την επίτευξη του στόχου αυτού αξιολογεί ως καθοριστικής σημασίας την ανάπτυξη ενός κέντρου agrilogistics, για το οποίο, όπως λέει, υπάρχει ενδιαφέρον από την αγορά, ενώ προτείνει να υπάρξει συνεργασία με συνεταιρισμούς και μεταφορείς. Όσον αφορά το υπουργείο, ξεκαθαρίζει ότι ο ρόλος του θα εξαντληθεί να φέρει σε επαφή τους ενδιαφερόμενους και να θεσπίσει, στο βαθμό που χρειαστεί, το κατάλληλο νομικό πλαίσιο.
«Ξέρετε γιατί τα ελληνικά προϊόντα, ενώ έχουν πολύ καλή ποιότητα, δεν διεισδύουν στις ξένες αγορές; Για ένα και μόνο λόγο: δεν μπορούμε να εγγυηθούμε σταθερές ποσότητες», υποστηρίζει και προσθέτει με νόημα: «Όταν το γερμανικό ή το βρετανικό retail κλείνει μια συμφωνία, θέλει σταθερή ποσότητα. Αυτό δεν μπορούν να το εγγυηθούν οι έλληνες παραγωγοί γιατί ακριβώς δεν υπάρχουν agrilogistics».
Ο κ. Ι. Τσιρώνης αφηγείται τη χαρακτηριστική ιστορία ενός επιχειρηματία από τη Βόρεια Ελλάδα, ο οποίος έχοντας μια επιτυχή πορεία στην εμπορία τυποποιημένου προϊόντος, στράφηκε και στο νωπό. Ο εν λόγω επιχειρηματίας «χρειάστηκε 5 χρόνια προσπαθειών να κερδίσει μια αγορά, έκλεισε τη συμφωνία για πώληση νωπού προϊόντος, του έτυχε μια χρονιά στραβή που δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στη ροή της ζήτησης, έψαχνε εναγώνια ποσότητες πληρώνοντας και μεγάλες τιμές σε συναδέλφους του παραγωγούς για να καλύψει τη ζήτηση, τελικά δεν τα κατάφερε κι έχασε την αγορά».
Κατά τον κ. Ι. Τσιρώνη, το agrilogistics θα λειτουργεί ως cluster, μέσω του οποίου θα διακινούν τα προϊόντα τους όσοι συμπράττουν (εταιρείες, συνεταιρισμοί, παραγωγοί). Μ’ αυτόν τον τρόπο «το έλλειμμα του ενός θα το καλύπτει ο άλλος» έτσι ώστε το cluster «να λειτουργεί όπως ο έμπορος: όταν εγγυάται στο Γερμανικό σούπερ μάρκετ 100 τόνους από ένα προϊόν, θα τους εξασφαλίσει γιατί έχει επαφές με πολλούς παραγωγούς. Μπορεί κάπου να χάσει, μπορεί κάπου να κερδίσει κάτι παραπάνω, πάντως τις ποσότητες θα τις βρει».
Παράλληλα, το agrilogistics εκτός από το εξορθολογίσει τις ροές του προϊόντος, θα συμβάλλει και στην ελαχιστοποίηση του κόστους μεταφοράς διότι θα υπάρχει βέλτιστη αξιοποίηση του μεταφορικού στόλου χωρίς τα φαινόμενα «φορτηγά να «κάθονται» ή να μεταφέρουν μισό φορτίο». Για το λόγο αυτό ο κ. Τσιρώνης προτείνει να μετάσχουν και μεταφορείς.
Επιπρόσθετα, μπορεί να λειτουργήσει και ως δημοπρατήριο ώστε ο παραγωγός να γνωρίζει ποιά είναι η τιμή του προϊόντος του αλλά και ως τυποποιητήριο ώστε το προϊόν να παίρνει την τελική μορφή που θα έχει στο ράφι.
«Να το πω για να καταλάβουν κι όσοι δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο, το agrilogistics είναι ένα ταχυδρομικό γραφείο εμπορευμάτων, στο οποίο πηγαίνει ο καθένας και αφήνει το γράμμα του, το εμπόρευμά του δηλαδή, και φεύγει προς τους προορισμούς όλο το εμπόρευμα συνολικά. Με άλλα λόγια ελαχιστοποιείται το κόστος και το ρίσκο αλλά και η χρονική απόσταση ανάμεσα στην παραγωγή και τη ζήτηση» εξηγεί ο αναπληρωτής υπουργός.
HUB ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ
Ως πρώτο βήμα για το agrilogistics, ο κ. Ι. Τσιρώνης προτείνει να δημιουργηθεί διαμετακομιστικός κόμβος (hub) αγροτικών προϊόντων στην Κόρινθο.
«Σήμερα – αναφέρει – μεταφέρονται καθημερινά με φορτηγά πάρα πολλά προϊόντα από την Πελοπόννησο για την Κεντρική Λαχαναγορά της Αθήνας. Κανονικά θα έπρεπε να λειτουργεί ένας σταθμός μεταφόρτωσης στην Κόρινθο όπου θα αφήνουν οι παραγωγοί το εμπόρευμά τους και μια μεγάλη νταλίκα ή ακόμη καλύτερα ένα εμπορικό τρένο θα το φέρνει στη λαχαναγορά».
Το ίδιο, προτείνει, μπορεί να γίνει και σε άλλες περιοχές όπως η Θεσσαλονίκη και η Λάρισα, ενώ, όπως αποκαλύπτει, κατέθεσε στη διϋπουργική επιτροπή την πρόταση να αναλάβουν τα ΕΛΤΑ –«είναι το μεγαλύτερο logistics στη χώρα σήμερα», αναφέρει – τη λειτουργία του hub, ενδεχομένως σε συνεργασία με τον ΟΣΕ.
Νόθευσες φέτα ή ελαιόλαδο δεύτερη φορά; Έκλεισες…
Υπέρ της αυστηροποίησης του θεσμικού πλαισίου για τη νοθεία και τις ελληνοποιήσεις, ιδίως στα εθνικά προϊόντα, αλλά και της ανάπτυξης ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων στις οποίες να καταγράφονται τα ισοζύγια εισροών – εκροών, τάσσεται ο κ. Γιάννης Τσιρώνης.
«Δεν μπορεί να πωλείται φέτα 5 ευρώ, δεν στέκεται και μαθηματικά απλούστατα γιατί το γάλα κάνει 4 ευρώ (σ.σ. για ένα κιλό φέτα, απαιτούνται 4 λίτρα αιγοπρόβειου γάλακτος). Αυτός που πουλάει τη φέτα 5 ευρώ το κιλό ή παραβιάζει τους νόμους πουλώντας κάτω του κόστους για να «σπάσει» την αγορά ή δεν χρησιμοποιεί αιγοπρόβειο γάλα ή δεν χρησιμοποιεί ελληνικό αιγοπρόβειο γάλα. Όπως δεν υπάρχει και ελληνικό μέλι με 4 ευρώ το κιλό», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Ι. Τσιρώνης προτείνει ιδίως στα εθνικά προϊόντα την πρώτη φορά που θα διαπιστώνεται μια παράβαση, πρόστιμο της τάξης των 200 χιλιάδων ευρώ και σε περίπτωση υποτροπής να κλείνει η επιχείρηση.
«Όταν βρω ταβέρνα να χρησιμοποιεί σπορέλαιο που παρουσιάζει για ελαιόλαδο, ρωτήσω τον ιδιοκτήτη «που το βρήκες;» και μου πει «δεν θυμάμαι», δεν θυμάσαι σημαίνει έκλεισες… Όποιος παρανομεί να κλείνει. Πως θα ζήσει ο διπλανός επαγγελματίας που είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του; Αυτού του είδους η παραβατικότητα σκοτώνει την οικονομία. Οι σοβαροί επιχειρηματίες το έχουν καταλάβει αυτό κι όλοι θέλουν τους ελέγχους», αναφέρει και προτείνει επίσης ηλεκτρονικά ισοζύγια σ’ όλα τα προϊόντα.
«Για παράδειγμα εισάγονται νόμιμα 6 τόνοι αιγοπρόβειου γάλακτος από τη Σαρδηνία, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι στη φέτα αλλά σε άλλα τυριά. Κατ’ ευθείαν να καταγράφεται ηλεκτρονικά από το τελωνείο σε ποια εταιρεία πηγαίνει.
Παράγει η εταιρεία αυτή 8 τόνους φέτα. Πρέπει ηλεκτρονικά να αποδεικνύει από πού προμηθεύτηκε τους 32 τόνους ελληνικό αιγοπρόβειο γάλα που χρησιμοποίησε και σε ποια τυριά χρησιμοποίησε το γάλα από τη Σαρδηνία που προμηθεύτηκε», λέει χαρακτηριστικά.
Θα μαθαίνουν τις τιμές των προϊόντων μέσω… ΗΠΑ
Στην αξιοποίηση των εκθέσεων και των στατιστικών στοιχείων του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, που θεωρούνται από τα πλέον αξιόπιστα διεθνώς καθώς στηρίζονται και σε στοιχεία από δορυφόρο, προσανατολίζεται το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην προσπάθειά του να υποστηρίξει τους Έλληνες παραγωγούς.
«Έχουμε υποβάλλει αίτημα στην αμερικάνικη πρεσβεία να μεταφράσουμε τη σελίδα (usda.gov) στα ελληνικά και να την «ανεβάσουμε» στο site του δικού μας υπουργείου ώστε όταν, για παράδειγμα, δημοσιοποιείται η έκθεση για το βαμβάκι, να γνωρίζουν οι Έλληνες βαμβακοπαραγωγοί πόσο εκτιμάται φέτος η τιμή του βαμβακιού. Η τιμή, βεβαίως, είναι ενδεικτική, ας πουλήσουν και παραπάνω», επισημαίνει ο κ. Ι. Τσιρώνης.
Παράλληλα, εκφράζει την πρόθεση για συνεργασία με τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής κ. Ν. Παππά προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα αξιοποίησης και πιο εξειδικευμένων στοιχείων από τον ελληνικό δορυφόρο.
‘‘Το ελληνικό ελαιόλαδο όπου αναγνωρίζεται μπορεί να πωλείται έως και 40 ευρώ το λίτρο. Εμείς εδώ ασχολούμαστε αν ο φόρος στο πετρέλαιο θα είναι 20 ή 30 λεπτά το λίτρο. Σημαντική η διαφορά από τα 20 στα 30 λεπτά, δεν το αμφισβητώ, ωστόσο ξεχνάμε ότι αυτό το προϊόν εμείς φέτος το πουλάμε 4 με 4,5 ευρώ – είχε πέσει και στα 2 ευρώ το κιλό –όταν αυτό αξίζει 40 ευρώ στην πραγματικότητα’’
