Από την ανάλυση των στοιχείων αμοιβών (μισθών και απασχόλησης), διαπιστώνεται καταρχάς ότι επικρατούν διαφορετικές συνθήκες μισθών και απασχόλησης στον ιδιωτικό απ’ ό,τι στο δημόσιο τομέα που είναι σημαντικές, όπως δείχνουν τα σχετικά μεγέθη: Το α’ τρίμηνο του 2017, οι μισθωτοί στο δημόσιο τομέα (806,2 χιλιάδες άτομα) είναι το 51% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα (1.588,5 χιλιάδες άτομα), δηλαδή το 34% του συνόλου των μισθωτών, ενώ δραστηριοποιούνται στην οικονομία και 1.264,6χιλιάδες άτομα σε ατομικές επιχειρήσεις και σαν ελεύθεροι επαγγελματίες.
Σημειώνεται ότι, με βάση την έρευνα του εργατικού δυναμικού (β’ τρίμηνου του 2017), ο μέσος καθαρός μηνιαίος μισθός ανέρχεται σε€874 (€777 στον ιδιωτικό τομέα και €1.075 στο δημόσιο τομέα), δηλαδή ο μέσος δημόσιος λειτουργός απολαμβάνει κατά 38% υψηλότερο μισθό απ’ ό,τι ο μέσος μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα.
Οι εξελίξεις, λοιπόν, στην απασχόληση και τις αντίστοιχες αμοιβές, συνθέτουν το συνολικό ατομικό εισόδημα, που λογικά θα πρέπει να μεταβάλλεται με το ρυθμό ανάκαμψης της οικονομίας. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού, οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές μειώνονται σε σταθερές τιμές κατά -0,8% ετησίως στο α’ εξάμηνο του 2017, έχοντας ήδη αυξηθεί κατά +1,3%και 1,9% το 2015 και το 2016 αντιστοίχως, με τις αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα να μειώνονται κατά -1,3% το α’ εξάμηνο του 2017 (από +0,7% και +2,3% το 2015 και 2016 αντιστοίχως) και τις αποδοχές στο δημόσιο τομέα να αυξάνουν κατά +0,1% (από +3,2%και 1,9% το 2015 και 2016 αντιστοίχως Δ01 και Δ02).
Τι παρατηρούμε εκ των παραπάνω; Ότι η ‘βαρύτητα’ του κόστους εξυπηρέτησης των μισθών στο Δημόσιο, αυξάνει κατά την διάρκεια της συντελούμενης αδύναμης οικονομικής ανάκαμψης, όταν η λογική θα όριζε ότι η ανάκαμψη στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, θα έπρεπε να είναι σημαντικά επιθετικότερη, από ό,τι στον Δημόσιο τομέα. Θα έπρεπε να είναι η ανάκαμψη στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα ισχυρότερη από αυτή του Δημοσίου, αφενός διότι ο ιδιωτικός τομέας είναι αυτός που βασικά παράγει, ενώ ο Δημόσιος τομέας είναι απλά ως επί το πλείστον μη παραγωγικός, κυρίως μεσολαβητικός, για να μην πούμε ότι ο Δημόσιος τομέας συχνά, ενεργεί και ως παρακωλυτικός προς τις προσπάθειες ανάπτυξης, που εκτελούνται κατά βάση μέσω του ιδιωτικού τομέα.
Και όμως, αντί οι μισθοί στην τρέχουσα ασθενική ανάκαμψη, να αυξάνουν στον ιδιωτικό τομέα και να μειώνονται στον Δημόσιο τομέα ή έστω να μένουν στάσιμοι, έτσι ώστε η ψαλίδα που ούτως ή άλλως είναι υπέρ του δημοσίου, να κλείνει έστω με αργά βήματα, καθιστώντας την εργασία στον ιδιωτικό τομέα, που είναι και παραγωγικότερος και δημιουργεί συνθήκες μονιμότερης ανάπτυξης, ελκυστικότερη, συμβαίνει σε αυτή την τρέχουσα ασθενική ανάκαμψη, ακριβώς το αντίθετο. Και στον ιδιωτικό τομέα, οι μισθοί έστω με χαμηλή ένταση, εξακολουθούν να μειώνονται λόγω ακριβώς της ασθενικότατης γενικότερης ανάκαμψης αλλά και λόγω της υψηλότατης ακόμα ανεργίας, στον Δημόσιο τομέα, με διοικητικές πράξεις, οι μισθοί αυξάνουν.
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός, για να καταλάβει ότι αυτό αποτελεί μία μεγάλη στρέβλωση που δυναμιτίζει την προσπάθεια ουσιαστικής και μόνιμης ανάκαμψης της χώρας. Την δυναμιτίζει όχι μόνο διότι στον Δημόσιο τομέα, ο μέσος μισθός είναι κατά 38,4% υψηλότερος του μέσου μισθού στον ιδιωτικό τομέα αλλά και διότι σε αυτή την τρέχουσα ασθενική ανάκαμψη, οι του Δημοσίου αυξάνουν με τους του ιδιωτικού τομέα, να μειώνονται, άρα η ήδη μεγάλη ψαλίδα υπέρ του Δημοσίου αυξάνει αντί να κλείνει, όπως θα όριζε η λογική.
Διότι η κατάσταση παραμείνει ως έχει, με τον Δημόσιο τομέα να διατηρεί ένα premium στους μισθούς της τάξης του 38%, πόσο δε μάλλον εάν αυτό το premium αυξηθεί κατά τι, αναρωτηθείτε, ένας λογικός άνθρωπος που θα θέλει να εργαστεί, υπό αυτά τα δεδομένα; Στον ιδιωτικό τομέα, που είναι απαιτητικός και έχει και ανασφάλεια αφού εάν κάποιος δεν είναι επαρκής στην εργασία του, απολύεται πολύ εύκολα ή στο Δημόσιο, όπου λαμβάνει (κατά μέσο όρο) ένα μισθό κατά 38% υψηλότερο, εργάζεται σε ένα τομέα που δεν είναι και τόσο απαιτητικός και έχει και ασφάλεια, αφού κακά τα ψέματα, απολύσεις στο Δημόσιο δεν γίνονται;
Είναι σαφές ότι υπό αυτές τις συνθήκες, με την ψυχρή λογική οποιοσδήποτε άνθρωπος, θα επιχειρεί να βρει εργασία στο Δημόσιο. Όμως αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει μια ολοένα μεγαλύτερη πίεση στον πολιτικό κόσμο της χώρας, για πελατειακές προσλήψεις. Ο πολιτικός κόσμος της χώρας βέβαια, κάθε άλλο παρά δυσαρεστημένος θα είναι, αφού η αύξηση των πελατειακών σχέσεων, τους εξασφαλίζει παραμονή στην εξουσία – γι’αυτό και ο πολιτικός κόσμος της χώρας, θα έχει την βούληση στα πλαίσια των οριζόμενων από μνημόνια κλπ., να ενδίδει σε αυτές τις ‘θετικές’ για αυτόν, πιέσεις της κοινωνίας.
Εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο, συνεπακόλουθα στο μέλλον, το ποσοστό των ΔΥ που σήμερα είναι στο 51% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, θα αυξηθεί περαιτέρω, στο 53%, στο 55% κ.ο.κ.. Αυτό όμως από μόνο του, είναι μια τεράστια στρέβλωση που διαλύει την όποια επιχειρούμενη γενικότερη οικονομική ανάκαμψη, διότι ο κατά βάση παραγωγικός και δημιουργικός ιδιωτικός τομέας, θα προσπαθεί να εξυπηρετήσει ένα ήδη μεγάλο μέγεθος, 51% σήμερα, των ΔΥ ως ποσοστό επί των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και είναι φύσει αδύναμο να τα καταφέρει, ιδίως εντός ενός τόσο γενικότερα εχθρικού περιβάλλοντος, όπου η κερδοφορία είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω του εντονότερου λόγω της κρίσης ανταγωνισμού, λόγω της υπερφορολόγησης και της υπερ-επιβάρυνσης σε ασφαλιστικές κλπ, εισφορές.
Όταν οι άλλοι τρέχουν, δεν πρέπει και εσύ να τρέξεις ταχύτερα;
Η βιωσιμότητα λοιπόν της τρέχουσας διαφαινόμενης οικονομικής ανάκαμψης, είναι ήδη εν κινδύνω, διότι δεν γίνεται με υγιή τρόπο. Είναι σαν να έχεις δύο με τρία άτομα που να δουλεύουν και να παράγουν, και να προσπαθούν σε ένα περιβάλλον κρίσης, να αποκομίσουν εισόδημα που να θρέψει τους εαυτούς τους και ενδεχομένως τα μέλη της οικογένειάς τους και ταυτόχρονα να έχουν να θρέψουν και έναν μη παραγωγικό εργαζόμενο (τον ΔΥ).
Τι θα έπρεπε να γίνει; Θα έπρεπε με νομοθετική ρύθμιση, όπως δίδονται αυξήσει στους ΔΥ, να οριστεί ότι ο μισθός μεταξύ ενός ΔΥ και ενός εργαζομένου στον ιδιωτικό τομέα, για ίδια βεβαίως θέση εργασίας, να είναι χαμηλότερη π.χ. κατά 10% από την ελάχιστη αμοιβή της ίδιας θέσης εργασίας, στον ιδιωτικό τομέα. Κάτι τέτοιο θα διόρθωνε όλες τις στρεβλώσεις που οδηγούν σε ανώμαλες καταστάσεις την οικονομία μας, καθώς πρώτα απ’όλα, θα καθιστούσε μη ελκυστικό να εργάζεται κάποιος στο Δημόσιο, διότι μπορεί να είχε ασφάλεια, αλλά η αμοιβή του θα ήταν 10% χαμηλότερη από την ελάχιστη αμοιβή στον ιδιωτικό τομέα, για ίδια βεβαίως εργασία. Όταν η εργασία στο Δημόσιο, θα καθίσταντο μη ελκυστική, τότε οι πολίτες που σήμερα προσπαθούν να ‘τρυπώσουν’ στο Δημόσιο, αύριο θα έκαναν ακριβώς το αντίθετο: θα επιχειρούσαν να βρουν εργασία στον ιδιωτικό τομέα · οι πελατειακές σχέσεις θα έσπαγαν και τα κόμματα που μας οδήγησαν σε αυτή την κρίση, θα κατέρρεαν εκλογικά, σε ισχύ και επιρροή.
