Το νέο Μεσοπρόθεσμο – οι Στόχοι του και Κριτική αυτού: Υποβάλλεται στη Βουλή το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που περιέχει και τις εκτιμήσεις για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών την περίοδο 2015 – 2018.
Σύμφωνα με τους συντάκτες αυτού, αποτυπώνεται με αριθμούς η σταδιακή απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τις κρατικές δαπάνες, ενώ εκτιμά αύξηση των κρατικών εσόδων. Η απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τις κρατικές δαπάνες, σημαίνει τη μείωσή τους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τα κρατικά έσοδα αναμένονται φέτος αυξημένα κατά 2,6 δισ.ευρώ κυρίως από την έμμεση φορολογία.
Ωραία «κερασάκια» σταθεροποίησης και ανάκαμψης προσφέρει το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, αφού προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,3% του ΑΕΠ, ανάπτυξη 0,6% και ανεργία στο 24,5% για το τρέχον έτος. Από την άλλη μεριά όμως, εκτιμά και αποδέχεται, δημοσιονομικό κενό 1,9 δισ. ευρώ στη διετία 2015 – 2016.
Η κυβέρνηση ανέφερε ότι δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα οριζοντίου χαρακτήρα – υπενθυμίζουμε όμως ότι η Κομισιόν στην αξιολόγησή της έκανε λόγο για μέτρα 7,7 δισ. ευρώ την προσεχή τριετία – αλλά τον Οκτώβριο τρέχοντος έτους, θα εξεταστεί σε συνεργασία με την Τρόικα, ο τρόπος κάλυψης του δημοσιονομικού κενού… με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Η κυβέρνηση δια στόματος αναπληρωτού υπουργού οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα, ευαγγελίζεται ότι το Μεσοπρόθεσμο σηματοδοτεί την πορεία της χώρας προς την ανάπτυξη και την ανάκαμψη.
Συνοπτικά οι προβλέψεις του μεσοπρόθεσμου, συνοψίζονται στα εξής:
- Ανάπτυξη σχεδόν διπλάσια από τις προβλέψεις των δανειστών
- Δημοσιονομικό κενό της τάξης των 900 εκατομμυρίων ευρώ για το 2015 και 1,9 δισ. ευρώ συνολικά για τη διετία 2015-16
- Περικοπή κατά 350 – 400 εκατ. ευρώ στο κονδύλι των Δημοσίων Επενδύσεων, που θα μειωθεί στα 6,4 δισ.
- Κρατικές δαπάνες στα επίπεδα του 2013
- Μεγαλύτερες περικοπές στα υπουργεία και ειδικά στα κονδύλια του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Διαβάζοντας προβλέψεις και στόχους του νέου Μεσοπρόθεσμου, έχω να σας σημειώσω τα εξής:
Οι στόχοι του Μακροπρόθεσμου φαίνονται ανεδαφικοί. Και αυτό διότι:
• Πως γίνεται η αύξηση των εσόδων να βασίζεται κυρίως στην έμμεση φορολογία και κυρίως στον ΦΠΑ, όταν η κατανάλωση έχει καταρρεύσει ενώ είναι γνωστό ότι στο τρέχον έτος, η υπερφορολόγηση της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών συνεχίζεται δριμύτερη, κάτι που θα συμβάλλει σε ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της κατανάλωσης;
• Πως γίνεται να επιτευχθεί αύξηση των εσόδων της έμμεσης φορολογίας (κυρίως από ΦΠΑ), όταν θέση της Τρόικα είναι όπου έχει διατηρηθεί ο χαμηλότερος συντελεστής, αυτός να αυξηθεί; Πως συμβαδίζει αύξηση της ήδη υφιστάμενης υπερφορολογίας με αύξηση της κατανάλωσης, άρα και αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ;
Αναλυτικότερα, ως προς τους στόχους του νέου Μεσοπρόθεσμου, σας τονίζω τα ακόλουθα:
Στο στόχο (1), επικέντρωσης σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις: Ό,τι έχει γίνει έως σήμερα είναι εξαιρετικά δειλό, επομένως γιατί να θεωρήσουμε ότι στο μέλλον θα γίνει κάτι γενναίο; (και συνεπώς αποτελεσματικό;)
Στο στόχο (2), ενίσχυσης ρευστότητας μέσω ΕΣΠΑ, ΕΤΕπ και Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου: Αυτά υποτίθεται ότι τρέχουν εδώ και κάμποσο καιρό και μάλιστα ο υπουργός κ. Χατζηδάκης συχνά αναφέρεται στα υψηλά ποσοστά απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων. Δυστυχώς όμως είναι λιγότερο από ασπιρίνη σε καρκινοπαθή, καθώς αυτά που όλα τα παραπάνω προσθέτουν στην αγορά, είναι πολύ, μα πολύ λιγότερα από αυτά που αφαιρούνται από την αγορά συνεπία της γενικότερης περιοριστικής πολιτικής. Έχουμε δηλαδή αναπτυξιακό έλλειμμα και παραμονή της ύφεσης. Και βέβαια, μειωμένο θα είναι ξανά και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Στο στόχο (3), σταδιακής μείωσης φορολογικής επιβάρυνσης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων: Κλασσική θα λέγαμε υπόσχεση που δεν συνάδει όμως με την μέχρι σήμερα πολιτική της κυβερνήσεως. Δυσπιστούμε καθώς ένεκα του μεγάλου δημοσιονομικού κενού, πως θα πετύχουν ή έστω πλησιάσουν τους στόχους αν όχι συνεχίζοντας αυτό που εφαρμόζουν τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ήτοι υπερφορολόγηση;
Στο στόχο (4), περί συγχρόνων προγραμμάτων και ενεργητικών πολιτικών ενίσχυσης της απασχόλησης: Τόσο “σύγχρονων” και τόσο “ενεργητικών” όσο π.χ. το πρόγραμμα 5μηνης Κοινωφελούς Εργασίας του ΟΑΕΔ που αμείβεται με 490 ευρώ μηνιαίως;
Στο στόχο (5), περί αύξησης κοινωνικών δαπανών μέσω ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος: Στο βαθμό που θα εφαρμοστεί, θετικό είναι αλλά δεν είναι μέτρο που θα κινήσει την οικονομία. Απλώς, ανακουφιστικό.
Στο στόχο (6), περί βελτίωσης ποιότητας δημοσίων οικονομικών και ενίσχυσης των δαπανών με αυξημένο πολλαπλασιαστή: Όμορφα λόγια, ωραία ακούγονται αλλά όποιος τους παίρνει σοβαρά, ας μας το γράψει με σχόλιο και να μας εξηγήσει και τι σημαίνει αυτό.
Στο στόχο (7), περί εδραίωσης δίκαιου και σύγχρονου κράτους με επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης: Σε αυτόν τον καταπληκτικό στόχο, εμείς έχουμε να πούμε ότι όποιος πάει σε δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς, απλά γνωρίζει. Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε τίποτα άλλο εμείς.
Στο στόχο (8), περί καταπολέμησης των φαινομένων διαφθοράς και απάτης: Περιττό ακόμα και να το σχολιάσουμε.
Στο στόχο (9), περί διευθέτησης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους: Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο με haircut στους επίσημους δανειστές μας ή ἔστω και εναλλακτικά, με πολύ μεγάλη χρονική επιμήκυνση. Διαφορετικά το ελληνικό χρέος είναι σε θεόρατα επίπεδα ως προς το ΑΕΠ και είναι μη βιώσιμο (ως έχει), εμποδίζοντας με τα υπερμεγέθη τοκοχρεολύσια του, την δυνατότητα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
Στο στόχο (10), περί βιώσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων και η αποφυγής δημιουργίας νέων ελλειμμάτων: Εμείς αναρωτιώμαστε πόσο βιώσιμα και πόσο υγιή και ουσιαστικά πλεονάσματα είναι όσα πλεονάσματα βασίζονται στον “στραγγαλισμό” της αγοράς από πλευράς ρευστότητας, με οικονομική συρρίκνωση και υπερφορολόγηση των πολιτών; Ἠ να το θέσουμε διαφορετικά, ένας νεκρός δεν μπορεί να δημιουργήσει έλλειμμα καθώς δεν καταναλώνει · το ίδιο συμβαίνει και με την οικονομία μας – δεν είναι απλώς σε ύφεση, έχει καταρρεύσει.
Εν κατακλείδι: μια παροιμία μας λέει ότι όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι. Πόσο δε μάλιστα όταν αυτός που εξαγγέλλει πολλά κεράσια, έχει αποδειχτεί σε συστηματική βάση αναξιόπιστος, παραφράζοντας τη παραπάνω παροιμία, θα έλεγα: όπου ακούς (από αυτή την κυβέρνηση) πολλά κεράσια, κρύψε τα δικά σου (μήπως και τα γλυτώσεις).
Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Οικονομολόγος
Συνεργάτης Tax Coach
