Γιατί κ. Τζήμερε να είναι ανοικτά γενικευμένα τα καταστήματα τις Κυριακές; Ο Θάνος Τζήμερος της ΔΗ.ΞΑ. με αφορμή τη βόλτα του την Κυριακή στο κέντρο της Αθήνας, όπου κάποιοι δεν άφηναν γενικότερα τους καταναλωτές και περαστικούς, όπως και αυτόν, να πάνε προς τα ανοικτά καταστήματα, παρουσιάστηκε λάβρος και έλαβε με δημοσιεύματά του, θέση υπέρ του να είναι ανοικτά τα καταστήματα τις Κυριακές.
Εγώ λοιπόν, έχω να τον ρωτήσω τα ακόλουθα απλά (ας επιτραπεί ο ενικός, για να είναι πιο άμεσος ο διάλογος):
Αγαπητέ Θάνο,
1) Είναι ή δεν είναι η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων (και εμπορικών) πολύ μικρές; Και ως μικρές, ορίζω να απασχολούν από 0 έως το πολύ 5 άτομα.
Απάντηση: Είναι.
2) Πάσχει ή δεν πάσχει η αγορά συνολικά από ανεπάρκεια ρευστότητας;
Απάντηση: Όποιος πει ότι δεν πάσχει, μάλλον δεν ζει σε αυτή τη χώρα.
3) Οι καταναλωτές που πάνε στα super market και ψωνίζουν τα Σάββατα, που όμως γίνεται χαμός οπότε και ταλαιπωρούνται, το κάνουν επειδή είναι βιτσιόζοι ή επειδή δεν έχουν χρόνο τις καθημερινές (που δεν γίνεται χαμός και δεν υπάρχει ταλαιπωρία);
Απάντηση: Επειδή δεν έχουν χρόνο.
4) Εντός αυτής της αγοράς που πάσχει από ρευστότητα και ακριβώς γι’αυτό καθημερινά και πανελλαδικώς, κλείνουν σαφώς πολύ περισσότερα καταστήματα από όσα ανοίγουν, οι μικροκαταστηματάρχες που όμως αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία στην ελληνική οικονομία, είναι δυνατόν να δουλεύουν και τις Κυριακές;
Απάντηση: Αντικειμενικά όχι διότι θα καταρρεύσουν από την κόπωση. Επιπλέον, η οικονομική τους κατάσταση, δεν επιτρέπει να απασχολούν υπαλλήλους και δη τις Κυριακές με τις νόμιμες προσαυξήσεις, που οδηγούν σε μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας.
Εάν δε, υποθέσουμε για χάριν της συζήτησης ότι όλα τα καταστήματα λειτουργούσαν και τις Κυριακές, τι σε κάνει να πιστεύεις ότι όπως τις καθημερινές που λειτουργούν κανονικά όλα τα καταστήματα και η μεγάλη πλειοψηφία αυτών, κάνει “αμάν” να δει πελάτη να μπαίνει, ότι και τις Κυριακές αφού η κατάσταση θα είναι παρόμοια πλέον όπως τις καθημερινές, δεν θα είναι η ίδια;
Δηλαδή οι (μικρο)καταστηματάρχες ενώ λειτουργούν, δεν ξεκουράζονται καθόλου, τα πάγια έξοδα (ρεύματα κ.λπ.) τρέχουν και την Κυριακή, για να κάνουν τι; Δύο συναλλαγές όλη την ημέρα;
Διότι αυτό ισχύει τις καθημερινές που λειτουργούν όλα τα καταστήματα. Και ο λόγος απλός: ανεπάρκεια ρευστότητας.
5) Εάν ήταν ανοικτά τα καταστήματα τις Κυριακές, ο κόσμος θα είχε περισσότερο χρήμα για να κάνει περισσότερες συναλλαγές ή απλά, όπως το παράδειγμα που έδωσα με τα super market που λειτουργούν το Σάββατο, ο κόσμος θα πήγαινε στα ανοικτά καταστήματα τις Κυριακές αλλά για έναν μόνον λόγο: την διευκόλυνσή του διότι τότε έχει ο περισσότερος κόσμος ελεύθερο χρόνο;
Εάν λοιπόν είναι ανοικτά ως γενικευμένο κανόνα τα καταστήματα τις Κυριακές (εξαιρέσεις μπορεί να υπάρχουν, όπως και υπάρχουν), ποιο κατάστημα θα μπορεί να λειτουργεί τότε;
(α) το μεγάλο που ούτως ή άλλως έχει αρκετό προσωπικό και λειτουργεί ακόμα και τις καθημερινές με βάρδιες ή
(β) το μικρό που απαρτίζεται μόνο από τον ιδιοκτήτη και άντε να απασχολεί έναν ή δύο υπαλλήλους;
Προφανώς το (α).
Συμπεραίνουμε δηλαδή ότι τα μεγάλα καταστήματα, τους είναι εύκολο να λειτουργήσουν τις Κυριακές, χωρίς σημαντικές αλλαγές ως προς τον συνηθισμένο τρόπο λειτουργίας τους (που έχουν στις καθημερινές). Τα δε επιπλέον κόστη από την λειτουργία τους τις Κυριακές, δεν είναι για τα μεγάλα καταστήματα σημαντικά, ενώ για την μικροεπιχείρηση είναι σημαντικά, συν το γεγονός ότι ο μικροεπιχειρηματίας εξαντλείται εργαζόμενος ο ίδιος εφτά ημέρες την εβδομάδα.
(γ) Αυτό, συνιστά ναι ή όχι αθέμιτο ανταγωνισμό από πλευράς μεγάλων επιχειρήσεων έναντι των μικρών;
Απάντηση: Σαφώς ναι, αφού οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν και να θέλουν, να λειτουργήσουν και τις Κυριακές, λόγω των επιπλέον σημαντικών για αυτές κόστων.
6) Οι καταναλωτές όμως, που έχουν σαφώς ολίγιστο χρήμα προς κατανάλωση, θα πάνε να ψωνίσουν τις Κυριακές εφόσον τα καταστήματα είναι ανοικτά, όχι επειδή έχουν χρήμα, αλλά επειδή τις Κυριακές έχουν λίγο περισσότερο ελεύθερο χρόνο.
Επομένως το ολίγιστο χρήμα του συνόλου των καταναλωτών που προ της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές, μοιράζονταν στο σύνολο της αγοράς και ωστόσο ήταν ανεπαρκές για να συντηρήσει τον ήδη σημαντικά μειωμένο αριθμό καταστημάτων, δεν θα διοχετευθεί εκ των πραγμάτων στα λίγα καταστήματα που έχουν την δυνατότητα να λειτουργήσουν τις Κυριακές;
Έτσι θα γίνει. Αυτό όμως δεν θα δημιουργήσει ανάπτυξη, απλά το ολίγιστο χρήμα θα συσσωρευτεί στις πολύ λίγες επιχειρήσεις που έχουν την δυνατότητα να λειτουργήσουν και τις Κυριακές.
7) Τότε το χρήμα αυτό αφού είναι ολίγιστο, δεν θα λείψει από τις καθημερινές μέρες;
Απάντηση: Θα λείψει. Επομένως, τα μικροκαταστήματα που ούτως ή άλλως μάχονταν απλά για την επιβίωσή τους, θα περάσουν συντομότερα το όριο του ‘χείλους του γκρεμού’. Θυμίζω ότι ως μικροκαταστήματα, εννοώ αυτά που πλέον εδώ και αρκετό καιρό λειτουργούν μόνο με τον ιδιοκτήτη ή άντε, με΄έναν ή δύο υπαλλήλους · αυτά είναι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων στη χώρα μας, σήμερα.
Αυτό σε βάθος λίγου χρόνου, θα οδηγήσει σε επιτάχυνση του κλεισίματος πλήθους μικροεπιχειρήσεων και θα επιβιώσουν οι λίγες, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους. Και εδώ ξανατονίζω ότι μεσαίου μεγέθους, εννοώ πλέον, επιχειρήσεις που απασχολούν 5 με 10 άτομα.
Με αυτή την αναμφισβήτητη διαδικασία, η αγορά γίνεται ανταγωνιστικότερη ή τείνει προς διαμόρφωση ολιγοπωλίων;
Επιτυγχάνεται ανάπτυξη ή εμβάθυνση της ύφεσης;
Απάντηση: Και στα δύο ερωτήματα, το δεύτερο.
8) Τα ολιγοπώλια είναι καλά ή κακά για τον καταναλωτή;
Απάντηση: Κάκιστα.
9) Ποιο το ζητούμενο; Δεν είναι η το δυνατόν συντομότερη επιστροφή στην ανάπτυξη;
Και πως θα γίνει αυτό Θάνο μου, εφόσον μόλις δείξαμε ότι με αυτό που υποστηρίζεις, η ύφεση θα ενταθεί;
Θάνο μου, εάν είσαι κατά των κρατικών μονοπωλίων και ολιγοπωλίων, φαντάζομαι ότι πρέπει για να είσαι συνεπής, να είσαι και κατά των ιδιωτικών μονοπωλίων και ολιγοπωλίων και πρέπει να παραδεχτείς ότι η θέση που υποστηρίζεις, ίσως από ενθουσιασμό, είναι προς λάθος (για την αγορά και τους καταναλωτές) κατεύθυνση.
• Είναι γενικότερα λάθος, το άνοιγμα των καταστημάτων όλες τις Κυριακές;
Απάντηση: Όχι.
• Πότε θα μπορούσε να γίνει και να ήταν ωφέλιμο;
Όποιος λέει ο σοφός λαός, κάθε πράγμα στον καιρό του και ο κολιός τον Αύγουστο.
Στην περίπτωσή μας αυτό συνεπάγεται ότι το άνοιγμα καταστημάτων όλες τις Κυριακές, θα ήταν ωφέλιμο για την οικονομία συνολικά, σε φάση όμως που αυτή, η οικονομία συνολικά, θα βρίσκονταν σε φάση καθαρά ανάπτυξης και ως επί το πλείστον ταχείας και ορθά διανεμημένης στο σύνολο της κοινωνίας.
Γιατί;
Διότι τότε, η συντριπτική πλειοψηφία των καταστημάτων, των μικροεπιχειρήσεων θα ήταν κερδοφόρες καθώς ο κόσμος θα είχε χρήμα και θα δαπανούσε.
Όντας κερδοφόρες, θα μπορούσαν και οι μικρές επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στην λειτουργία τους τις Κυριακές, καθώς οι συναλλαγές που θα έκαναν αυτές τις ημέρες και το κέρδος που θα απεκόμιζαν, θα υπερκάλυπτε το κόστος τους.
Τότε λοιπόν, δεν θα υπήρχε αθέμιτος ανταγωνισμός από τις λίγες μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις προς τις μικρές που είναι πολύ περισσότερες και σημαντικότες για την οικονομία, και η (προαιρετική) λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές, θα αύξανε τον ανταγωνισμό, υπέρ των καταναλωτών.
Παράλληλα σε αυτή την περίπτωση, θα δημιουργούνταν ανάπτυξη καθώς ο κόσμος έχοντας χρήμα, θα κατανάλωνε περισσότερο λόγω της επιπλέον ημέρας, οι επιχειρήσεις θα αύξαναν τους συνολικούς τους τζίρους και κέρδη και τουλάχιστον κάποιες εξ αυτών, θα προχωρούσαν και σε προσλήψεις, επιφέροντας ευεργετικό αποτέλεσμα και στην απασχόληση.
Τότε όμως και μόνο τότε, θα ήταν ωφέλιμο το άνοιγμα των καταστημάτων όλες τις Κυριακές. Κοινή Λογική, την οποία συχνά επικαλείσαι και εσύ.
Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Συνεργάτης TaxCoach.gr
Υ/Γ: Εννοείται ότι τυχόν απάντησή σου, θα δημοσιευτεί.
