Τον τελευταίο καιρό, δύο θέματα απασχολούν λίγο περισσότερο από άλλα θέματα, την κοινωνία μας:
(ημερομηνία άρθρου 17.10.2015)
Η επιβολή ΦΠΑ στην εκπαίδευση και η ανακοινωθείσα επιβολή ΕΝΦΙΑ για όσους έχουν ακίνητα στο εξωτερικό.
Κατανοούμε το ενδιαφέρον και στα δύο θέματα: Όσον αφορά στα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση αφορά χιλιάδες οικογένειες καθώς η (ιδιωτική) εκπαίδευση στη χώρα μας είναι ένας ‘ζωντανός’ κλάδος προφανώς λόγω των ατελειών της δημόσιας εκπαίδευσης αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας. Όσον αφορά στα της εξαγγελίας επιβολής ΕΝΦΙΑ σε όσους έχουν ακίνητα στο εξωτερικό, έχει ενδιαφέρον γιατί δημιουργεί μια προσδοκία ότι η κυβέρνηση είναι κοινωνικά ευαίσθητη και σε αυτά τα πλαίσια, προτίθεται να βάλει και τους Έχοντες – στην προκειμένη περίπτωση ακίνητα εις στην αλλοδαπή – να πληρώσουν, εκτός των μη εχόντων προ προς το παρόν τους έχει στύψει μέχρι τελευταίας ρανίδας €υρωρευστότητάς τους…
Ας πιάσουμε όμως τα δύο θέματα, ένα – ένα:
Το θέμα του ΦΠΑ στην (ιδιωτική) Εκπαίδευση
Μόλις χθες, Παρασκευή 16 Οκτωβρίου, είδα λίγο το κεντρικό Δελτίο ειδήσεων μεγάλου τηλεοπτικού καναλιού – αυτό σας το αναφέρω για την εγκυρότητα που παρουσιάζονται οι ειδήσεις και εξελίξεις. Εκ των πρώτων ειδήσεων που παρουσίασε, ήταν ότι δόθηκε παράταση από το Υπουργείο Οικονομικών για το θέμα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση έως την Παρασκευή 23/10/2015 και έως τότε θα ανακοινωθεί η οριστική απόφαση της κυβέρνησης. Η γνωστότατη παρουσιάστρια δε, ανέφερε σχετικά ότι αν δεν βγει κάποια απόφαση από την κυβέρνηση, τότε από Δευτέρα, οι πολίτες θα επιβαρύνονται με 23% ΦΠΑ σε αυτόν τον σημαντικό τομέα και τα ίδια είπε και η ρεπόρτερ με την οποία συνομιλούσε. Δηλαδή με άλλα λόγια, έως και πριν την Δευτέρα, δεν επθιβαρύνονται οι πολίτες με ΦΠΑ στην εκπαίδευση;;;
Έλεος! Ακούγοντάς τους θα νόμιζε κανείς ότι έως σήμερα, δεν έχει μπει ΦΠΑ στην εκπαίδευση. Και είναι πολύς κόσμος που ενημερώνεται από αυτούς, καθώς έχει μερίδιο του λέοντος στην τηλεθέαση.
Ας τους πει όμως κάποιος ότι ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση δεν έχει παύσει ποτέ από τότε που νομοθετικά επιβλήθηκε με τη ψήφιση δηλαδή του νέου μνημονίου τον Αύγουστο, που μάλιστα προέβλεπε την αναδρομική εφαρμογή του για τις εταιρείες του χώρου, από 20 Ιουλίου. Έκτοτε δεν βγήκε καμία Εγκύκλιος, Απόφαση κ.λπ., που να ακυρώνει ή να ‘παγώνει΄ την επιβολή του ΦΠΑ στις υπηρεσίες εκπαίδευσης· το μόνο που βγήκε στο μεσοδιάστημα (από τον Αύγουστο έως και σήμερα) και μάλιστα δυο – τρεις φορές, δηλαδή με μια επανάληψη, ήταν Εγκύκλιοι που έδιδαν παράταση στην προθεσμία που αφορούσε τις επιχειρήσεις του κλάδου της εκπαίδευσης, για να κάνουν την δήλωση μεταβολών για την ένταξή τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ (δεδομένου ότι πριν εξαιρούνταν, αφού δεν είχαν ΦΠΑ) – και αυτή η παράταση πήγε έως και τις 16/10/2015 για να μην υπάρχουν κυρώσεις στις εταιρίες.
Η παράταση δηλαδή που δόθηκε κατά την προεκλογική περίοδο από την υπηρεσιακή τότε κυβέρνηση και αργότερα με την εκλεγμένη κυβέρνηση, αφορά το ‘τεχνικό’ διεκπεραιωτικό κομμάτι του να πάει μια επιχείρηση του κλάδου εκπαίδευσης στην εφορία για να κάνει την μεταβολή και επουδενί, τίποτα και καμία εγκύκλιος δεν έκανε λόγο για παύση της υποχρέωσης που προβλέπει ο μνημονιακός νόμος που είναι σε ισχύ. Το πότε θα πάει βέβαια η επιχείρηση να κάνει τη δήλωση μεταβολής δεν είναι κάτι που ενδιαφέρει τον καταναλωτή των υπηρεσιών εκπαίδευσης.
Απλά, κατηγορηματικά και ξεκάθαρα λοιπόν: ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση έχει πλέον (από τον Αύγουστο και με αναδρομική ισχύ στον Ιούλιο) επιβληθεί και οι επιχειρήσεις πρέπει να βάζουν ΦΠΑ 23% στις υπηρεσίες τους διότι διαφορετικά στην ουσία παρανομούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πάμε τώρα στην δεύτερη υποενότητα του ιδίου θέματος. Μεγάλη κουβέντα γίνεται από την προεκλογική περίοδο έως και σήμερα για την κατάργηση του ΦΠΑ στην εκπαίδευση. Το κυβερνών κόμμα έλεγε προεκλογικά ότι η επιβολή ΦΠΑ στην εκπαίδευση ήταν απαίτηση των Πιστωτών μας, όταν αυτό διαψεύστηκε από πλευράς πιστωτών, ειπώθηκε ότι αφού είναι δική μας επιλογή, αν εκλεγούμε ξανά, θα το πάρουμε πίσω. Εκλέχτηκαν λοιπόν ξανά και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός στις Προγραμματικές Δηλώσεις έκανε λόγο για ακύρωσή του.
Μη δίδετε βέβαια και ιδιαίτερη βαρύτητα στις Προγραμματικές Δηλώσεις καθώς εάν θυμάστε τις ακριβώς προηγούμενες (αυτές της κυβέρνησης που προέκυψε από τις Εκλογές του Ιανουαρίου 2015), τίποτα από όσα ειπώθηκαν δεν συνέβη, αντιθέτως ήρθε τρίτο βαρύ μνημόνιο.
Κατά τις τελευταίες δε, ημέρες, έγινε λόγος από διάφορα ανώτατα στελέχη της κυβέρνησης ότι θα βρεθούν ισοδύναμα και το μέτρο του ΦΠΑ στην εκπαίδευση θα αποσυρθεί έως ότου φτάνουμε στην χθεσινή σύντομη δήλωση του ΥΠ.ΟΙΚ. ότι «Η προθεσμία για το ΦΠΑ στην εκπαίδευση που λήγει σήμερα θα παραταθεί έως την Παρασκευή 23/10/2015 και έως τότε θα ανακοινωθεί η οριστική απόφαση της κυβέρνησης».
Εδώ λοιπόν, εγώ σας λέω ότι δεν θα γίνει τίποτα επί της ουσίας. Ο ΦΠΑ θα παραμείνει και το μόνο που μπορεί να συμβεί, είναι να δοθεί ελπίδα ότι θα αποσυρθεί στο μέλλον, όπως ακριβώς έχει γίνει με τον ΕΝΦΙΑ που θα ακυρώνονταν αλλά λόγω των αναγκών παρέμεινε και η ακύρωσή του, πάει στο μέλλον…
Γιατί δεν θα ακυρωθεί ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση;
Διότι τα χρήματα που πρέπει να μαζέψει η κυβέρνηση στα πλαίσια των υποχρεώσεων συνεπία του τρίτου μνημονίου που ψήφισε, είναι εξαιρετικά πολλά· ο μόνος δε τρόπος να προσεγγίσει τους στόχους της είναι να αυξήσει την φορολογία σχεδόν στα πάντα (όπως και έκανε, π.χ. φορολογία επιχειρήσεων, ΦΠΑ στον τομέα εστίασης και στα νησιά) και να φορολογήσει τους λίγους τομείς που είχαν μείνει αφορολόγητοι, όπως η εκπαίδευση. Όταν δε, τα προσδοκώμενα έσοδα από την φορολογία είναι από τον ΦΠΑ, είναι έσοδα ιδιαίτερα ασφαλή καθώς ο ΦΠΑ ως έμμεσος φόρος και μάλιστα σε ένα ευρύ και ‘ζωντανό’ τομέα δραστηριότητας, αποδίδεται άμεσα και συχνά. Συνεπώς από τον ΦΠΑ στον τομέα εκπαίδευσης, η κυβέρνηση έχει να λαμβάνει ‘ζεστό’ χρήμα με τακτικές, συχνές καταβολές. Το προσδοκώμενο έσοδο από τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, είναι περίπου €160 εκατ..
Και ερωτώ: Όταν έχουν υπερφορολογήσει τα πάντα, από που θα βρεθούν ισοδύναμα αυτού του μεγέθους, έτσι ώστε να ακυρωθεί ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση; Ακόμα και εάν είχαν την πρόθεση όχι να τον ακυρώσουν αλλά απλώς να τον μειώσουν, να το πάνε π.χ. στο 13% από 23%, πάλι το ποσό θα ήταν εξαιρετικά μεγάλο υπό τις παρούσες συνθήκες υπερφορολόγησης των πάντων, που θα το καθιστούσε αδύνατο. [edit 28.10.2015] Αφήστε δε που ο Επίτροπος της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί αποσαφήνισε ότι ή καθόλου ΦΠΑ στην εκπαίδευση ή αλλιώς κανονικός συντελεστής, ήτοι 23% – και εννοείται βέβαια ότι στην περίπτωση που δεν μπει ΦΠΑ στην εκπαίδευση, από κάπου αλλού, πρέπει να αναπληρώσουν τα εκατομμύρια που θα ελάμβαναν από αυτό το μέτρο [end edit 28.10.2015] .
Και βέβαια όταν λένε ότι ψάχνουν για ισοδύναμα, μην νομίζετε ότι ισοδύναμο θα ήταν να κόψουν από το σκέλος των δαπανών και να εξοικονομήσουν έτσι χρήματα, λίγα από τον έναν οργανισμό, λίγα από τον άλλο, άλλα λίγα από την παράλλη δημόσια επιχείρηση κ.ο.κ., διότι κατανοείτε, ότι είναι μεγάλη η διαφορά από το ‘ζεστό’ και άμεσα εισπράξιμο και με ασφάλεια ΦΠΑ, από το να αντικατασταθεί με ισοδύναμα περιστολής εξόδων από ένα πλήθος οργανισμών, που δεν θα αποδώσουν το χρήμα άμεσα (όταν το χρειάζονται άμεσα), ούτε με ασφάλεια (καθώς μπορεί ως συνήθως, τέτοιου είδους ενέργειες να πάσχουν στην εφαρμογή τους ή να συναντήσουν ‘αντιστάσεις’, που εντέλει θα οδηγήσουν στην απόδοση πολύ ολιγότερων χρημάτων από αυτά που θα είχαν υπολογίσει αρχικά).
Κατανοείτε δηλαδή ότι κάτι τέτοιο, ήτοι την αντικατάσταση του σίγουρου εσόδου από τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση με κάποια άλλα ‘έσοδα’ που ουσιαστικά θα είναι έμμεσα μέσω της περιστολής κάποιων ελαστικών δαπανών αν και όταν και με ελάχιστη ασφάλεια, είναι φύσει αδύνατον να το δεχτούν οι … πιστωτές, ακόμα και εάν η κυβέρνηση τους προτείνει μια τέτοια λύση. Αν η κυβέρνηση βρεθεί αντιμέτωπη με την αρνητική στάση των πιστωτών, είναι σαφές ότι θα υποχωρήσει «αναγκαστικά», αφού οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια θέτει εν κινδύνω την παροχή ρευστότητας από πλευράς πιστωτών προς τη χώρα μας, που την έχουμε τόσο ανάγκη…
Άλλωστε και ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, κ. Τρ. Αλεξιάδης, ανέφερε σήμερα Σάββατο 17 Οκτωβρίου, που ήταν παρών σε τηλεοπτική εκπομπή, ότι «Ο ΦΠΑ (μιλάει για την εκπαίδευση) δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κάποια υπόθεση φοροδιαφυγής, αλλά με συγκεκριμένα, σταθερά φορολογικά μέτρα», είπε δηλαδή με άλλα λόγια ότι ζεστό χρήμα και ασφαλές όσον αφορά στην είσπραξή του έχουμε από τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, με τέτοιο θα αντικατασταθεί.
Απλώς εγώ σας λέω ότι τέτοιο δεν υπάρχει, γι’αυτό και ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση θα παραμείνει. Προφανώς όλος ο ντόρος που έγινε προεκλογικά, έγινε για ευνόητους λόγους (προεκλογικά γαρ…) και ο ‘θόρυβος’ που συνεχίζει σχετικά έως και σήμερα, ήτοι μετεκλογικά, είναι επειδή είναι πρόσφατο και αφορά μεγάλο πλήθος συμπολιτών μας.
Εάν δε, η κυβέρνηση είχε ισοδύναμα, γιατί δεν μας τα έχουν προαναγγείλει, αυτές τις τελευταίες ημέρες, να τα ακούσουμε; Τι περιμένουν; Να μας κάνουν έκπληξη; Στην μία εβδομάδα που έμεινε;
[edit 28.10.2015] Πέρασαν κάποιες ημέρες μετά την λήξη της προθεσμίας που η ίδια η κυβέρνηση είχε δώσει, καθώς είχε αναφέρει ότι μέχρι τις 23/10/2015 θα ανακοινώνονταν η οριστική απόφασή της σε σχέση με το ΦΠΑ στην εκπαίδευση και σήμερα έχουμε 28 Οκτωβρίου και τίποτα επίσημο δεν έχει ανακοινωθεί. Όμως κάποιες εφημερίδες και μέσα ενημέρωσης γενικότερα, αναφέρουν ότι η κυβέρνηση αναζητά – ακόμα λέω εγώ αφού η προθεσμία που η ίδια είχε δώσει έχει παρέλθει – ισοδύναμο από τα τέλη κυκλοφορίας και συγκεκριμένα με επιβάρυνση των αυτοκινήτων υψηλού κυβισμού, των ακριβών αυτοκινήτων, όπως πιθανότατα και των αυτοκινήτων που σήμερα δεν πληρώνουν τέλη, όπως για παράδειγμα ορισμένα πετρελαιοκίνητα και υβριδικά. Στα δημοσιεύματα, αναφέρεται επίσης, ότι θα καταργηθούν πολλές εξαιρέσεις που ίσχυαν σήμερα για αρκετές κατηγορίες οχημάτων και μοτοσικλετών.
Και αναρωτιέμαι τώρα εγώ: Πρώτα απ’ όλα η κυβέρνηση, πάλι για προφανείς λόγους, έχει αναφέρει ότι τα μικρού και μεσαίου κυβισμού αυτοκίνητα δεν θα επιβαρυνθούν από τα τέλη κυκλοφορίας. Πόσα είναι το σύνολο των αυτοκινήτων στην Ελλάδα; Επαναλαμβάνω, το σύνολο. Το σύνολο λοιπόν των αυτοκινήτων στην Ελλάδα δεν ξεπερνάει τα 6 εκατομμύρια. Εάν λοιπόν η μεσοσταθμική αύξηση στα τέλη κυκλοφορίας είναι €20, πολλαπλασιάστε την επί 6 εκατ. αυτοκίνητα και μας βγάζει €120 εκατ., που απέχει πολύ από τα €160+ εκατ. που προσδοκούν από τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, άρα το ‘ισοδύναμο’ μέτρο των τελών κυκλοφορίας είναι ανεπαρκές, χώρια που η μεσοσταθμική αύξηση που ανέφερα, μάλλον μικρότερη θα είναι από αυτή που σας ανέφερα, χώρια που ο επιχειρηματικός κλάδος των αυτοκινήτων, προφανώς θα αντιδράσει σε αυτό το ενδεχόμενο λόγω της ζημιάς που θα του προκαλεί η ενδεχόμενη σημαντική επιβάρυνση των τελών κυκλοφορίας, έστω σε συγκεκριμένες κατηγορίες οχημάτων. Όπως φαίνεται λοιπόν, άνθρακες ο ‘θησαυρός’ του ‘ισοδύναμου’ των τελών κυκλοφορίας… [end edit 28.10.2015] .
Εκτός εάν ισοδύναμο είναι η εξαγγελία επιβολής ΕΝΦΙΑ για όσους έχουν ακίνητα στο εξωτερικό και έτσι πάμε στο δεύτερο ‘καυτό’ σημείο μας, αυτό της …
Επιβολή ΕΝΦΙΑ για όσους έχουν ακίνητα στο εξωτερικό
Το θέμα της επιβολής ΕΝΦΙΑ σε όσους έχουν ακίνητα στο εξωτερικό, θα μπορούσα άνετα να το χαρακτηρίσω ως ένα καλό ανέκδοτο για να ευθυμήσουμε, όμως από πλευράς κυβέρνησης, το παρουσιάζουν ως σοβαρό και σημαντικό.
Ας αφήσουμε την κοινή λογική, που μας λέει ότι για ένα ακίνητο που βρίσκεται σε οποιαδήποτε χώρα, ο μόνος υπεύθυνος για την φορολόγησή του (ή μη) ή την πόσο έντονη φορολόγησή του, είναι η πολιτεία της χώρας στην οποία βρίσκεται το ακίνητο. Φαντάζεστε δηλαδή π.χ. στην Αγγλία, να βάζει η εκεί κυβέρνηση φόρο Χ στα ακίνητα επί του εδάφους της και να έρχεται μια μικρή χώρα και να λέει ότι εγώ για όσους υπηκόους μου και που διατηρούν ΑΦΜ σε μένα, στην δική μας χώρα, έχουν ακίνητο σε εσάς, αυτούς λοιπόν τους φορολογούμε εμείς με Χ2 , ήτοι πολύ περισσότερο, δηλαδή μας λένε ότι ένα χρεωκοπημένο ‘μαγαζάκι’ θα πάει να κάνει κουμάντο στο πως χειρίζονται τους ‘πελάτες τους’ (διότι ‘πελάτες’ είναι όσοι αγοράζουν ακίνητα σε μια χώρα), άλλα μεγαλύτερα και νοικοκυρεμένα ‘μαγαζιά’ και ότι τα άλλα μεγαλύτερα ‘μαγαζιά’ θα το δεχτούν κιόλας · αυτή την κοινή λογική λοιπόν την αφήνουμε στην άκρη και πάμε στο λειτουργικό.
Θέλουν να το κάνουν λοιπόν και δεν συναντούν αντίδραση από τις άλλες χώρες. Πως θα το κάνουν λειτουργικά;
Είπε ο αναπλ. υπ.οικ. στην σημερινή του παρουσία στο τηλεοπτικό κανάλι, ότι θα πρέπει όσοι έχουν ακίνητα στο εξωτερικό, να τα δηλώσουν στην κατάσταση περιουσιολογίου και εάν π.χ. κάποιος έχει ακίνητο στην Ιταλία που ο φόρος στα ακίνητα είναι π.χ. 0,6% και εδώ στην Ελλάδα είναι 1%, θα πληρώνει την διαφορά μεταξύ των δύο ποσοστών.
Και γιατί να το δηλώσει κάποιος ότι έχει ακίνητο στην οποιαδήποτε ξένη χώρα; Ρωτήθηκε σχετικά ο αναπλ. υπ.οικ. στην τηλεοπτική εκπομπή και απάντησε ότι εάν δεν δηλωθεί, τότε θα δοθεί η δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση, να προχωρήσει σε κατασχέσεις. Κατασχέσεις που και σε τι; θα ρωτήσω εγώ ο αφελής… σε περιουσιακά στοιχεία που έχουν τυχόν στην Ελλάδα; Μα λέτε αυτοί, οι πλούσιοι που έχουν τόσα χρήματα ώστε να έχουν αγοράσει ακίνητα στο εξωτερικό, να είναι τόσο απρόσεχτοι που να έχουν αφήσει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία τους, εκτεθειμένα στο χέρι του ελληνικού κράτους; ή μήπως θα κατασχέσουν τα ακίνητα στο εξωτερικό;
Αλλά πριν φτάσουμε σε αυτές τις απορίες, προηγείται μία: πως στο καλό θα μάθει η ελληνική πολιτεία ότι κάποιος έχει ακίνητο στο εξωτερικό και δεν το δήλωσε στην κατάσταση περιουσιολογίου στην Ελλάδα, για να προβεί στη συνέχεια σε όποιες ενέργειες θεωρεί κατάλληλες και αρμόζουσες;
Ίσως βέβαια προσλάβει mentalist…
Εντάξει λοιπόν, δεν περιγράφω άλλο…
Φαντάζομαι ότι όλοι κατανοήσατε την αστειότητα της παραπάνω εξαγγελίας.
Και εάν συμφωνούμε ότι είναι αστεία, τότε γιατί την κάνει η κυβέρνηση; Σε αυτό δώστε μόνοι σας την απάντηση…
Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Οικονομολόγος
>>>•<<<
••• Θέλω fast track ποιοτική κατάρτιση, δια ζώσης!
