Επισημαίνεται ότι όσον αφορά στοιχεία που σχετίζονται με αλλαγές ή τροποποιήσεις του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης οφείλει πλέον να τις καταγράφει πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους, στο λεγόμενο Ειδικό Βιβλίο τροποποίησης ωραρίου εργασίας και υπερωριών, το οποίο θεσμοθετήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 80 του Ν.4144/2013 (Α’88), χωρίς να έχει πλέον την υποχρέωση να υποβάλλει ηλεκτρονικά, εντός δύο ημερών στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, το τροποποιητικό έντυπο Ε4 όπως προβλεπόταν από την περίπτωση 1 της υποπαραγράφου ΙΑ. 13 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012 (Α’222) σε συνδυασμό με το άρθρο 4 της υπ.αριθμ. 28153/126/28.8.2013 (Β’ 2163) Απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Δείτε σχετική απόφαση
Αριθμ. πρωτ.: 44493/933/24.1.2014
Παροχή πληροφοριών
Αθήνα, 24-01-2014
Αριθμ. Πρωτ.: 44493/933
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α’ ΚΑΙ Β’
Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 29 Τ.Κ.: 10110, Αθήνα
Πληροφορίες: Α. Ρέβελα, Ε. Μυλωνάς
Τηλέφωνο:2131516384, 2131516395
ΘΕΜΑ: «Παροχή πληροφοριών».
ΣΧΕΤ.: Το με ημερ. 22/11/2013 έγγραφο ερώτημα σας, το οποίο περιήλθε στην Υπηρεσία μας την 20/12/2013.
Απαντώντας στο ανωτέρω σχετικό, στα πλαίσια αρμοδιότητας της Υπηρεσίας μας, σας πληροφορούμε τα εξής:
Α. Το άρθρο 38 του Ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101/Α’/31-7-1990) όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 2639/1998 (205/Α’/2-9-1998) και στη συνέχεια με το άρθρο 2 του Ν. 3846/2010 «Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 66/A’/11-5-2010) και μετά την τροποποίησή του με τις παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 17 του Ν. 3899/2010 (ΦΕΚ 212/Α’/17-12- 2010), προβλέπει τα εξής:
«1. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν, ημερήσια ή εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη ή μηνιαία εργασία, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, η οποία θα είναι μικρότερης διάρκειας από την κανονική (μερική απασχόληση).
Η συμφωνία αυτή, εφόσον μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση της δεν γνωστοποιηθεί στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται ότι καλύπτει σχέση εργασίας με πλήρη απασχόληση.
2. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου νοείται ως:
α) «εργαζόμενος μερικής απασχόλησης», κάθε εργαζόμενος με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, του οποίου οι ώρες εργασίας, υπολογιζόμενες σε ημερήσια, εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη ή μηνιαία βάση είναι λιγότερες από το κανονικό ωράριο εργασίας του συγκρίσιμου εργαζόμενου με πλήρη απασχόληση.
β) «συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση», κάθε εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης, που απασχολείται στην ίδια επιχείρηση με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας, και εκτελεί ίδια ή παρόμοια καθήκοντα, υπό τις αυτές συνθήκες. Όταν στην επιχείρηση δεν υπάρχει συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική ρύθμιση στην οποία θα υπαγόταν ο εργαζόμενος αν είχε προσληφθεί με πλήρη απασχόληση.
Οι εργαζόμενοι με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους με κανονική απασχόληση, εκτός εάν συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι οι οποίοι τη δικαιολογούν, όπως η διαφοροποίηση στο ωράριο εργασίας.
3. Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής.
Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας.
Η παρεχόμενη από το άρθρο αυτό προστασία καλύπτει και τους απασχολούμενους με βάση τις συμφωνίες του προηγούμενου εδαφίου…
Οι συμφωνίες ή αποφάσεις της παραγράφου αυτής γνωστοποιούνται μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας…
5. Οι έγγραφες ατομικές συμβάσεις των προηγούμενων παραγράφων πρέπει να περιλαμβάνουν:
α) τα στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλομένων,
β) τον τόπο παροχής της εργασίας, την έδρα της επιχείρησης ή τη διεύθυνση του εργοδότη,
γ) το χρόνο της απασχόλησης, τον τρόπο κατανομής και τις περιόδους εργασίας,
δ) τον τρόπο αμοιβής και
ε) τους τυχόν όρους τροποποίησης της σύμβασης…».
Β. Σύμφωνα με το άρθρο 16 του Ν. 2874/2000 (ΦΕΚ 286 Α’), όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει:
«1. Κάθε εργοδότης υπαγόμενος στις διατάξεις του παρόντος υποχρεούται όπως μια φορά το χρόνο και κατά το χρονικό διάστημα από 15 Σεπτεμβρίου έως 15 Νοεμβρίου καταθέτει, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, στην αρμόδια υπηρεσία του Σ.ΕΠ.Ε. – Τμήμα Κοινωνικής Επιθεώρησης, εις διπλούν, πίνακα με την επωνυμία, το είδος, τον τόπο λειτουργίας και το Α.Φ.Μ. της επιχείρησης ο οποίος θα περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία ενός εκάστου των απασχολούμενων σε αυτή μισθωτών.
Α. Το ονοματεπώνυμο, ονοματεπώνυμο πατέρα και μητέρας, ηλικία και οικογενειακή κατάσταση (τέκνα).
Β. Την ειδικότητα, ημερομηνία πρόσληψης και την τυχόν προϋπηρεσία στην ειδικότητα. Γ. Τον αριθμό κάρτας πρόσληψης (Ο.Α.Ε.Δ.), τον αριθμό μητρώου του Ι.Κ.Α., τον αριθμό βιβλιαρίου ανηλίκων (επί απασχολήσεων ανηλίκων) και τον αριθμό αδείας εργασίας αλλοδαπού (επί απασχολήσεως αλλοδαπού).
Δ. Τα στοιχεία του τεχνικού ασφάλειας και του γιατρού εργασίας, καθώς και το ωράριο απασχόλησής τους στην επιχείρηση.
Ε. Τη διάρκεια εργασίας (ώρες έναρξης και λήξης ημερήσιας εργασίας), το διάλειμμα και τις διακοπές εργασίας.
ΣΤ. Τις πάσης φύσεως καταβαλλόμενες αποδοχές.
2. Η ορθότητα και η ακρίβεια των αναγραφομένων πάσης φύσεως αποδοχών, καθώς και των λοιπών στοιχείων αποτελεί ευθύνη του υπεύθυνου εργοδότη ή του εξουσιοδοτημένου από αυτόν προσώπου. Ο ανωτέρω πίνακας προσωπικού προσυπογράφεται υποχρεωτικά και από τον Προϊστάμενο Προσωπικού ή Οικονομικού ή Λογιστηρίου ή τον υπεύθυνο λογιστή που συμπράττει στη σύνταξή του, οι οποίοι βεβαιώνουν την ακρίβεια των πάσης φύσεως αποδοχών και έχουν όλες τις ευθύνες που προβλέπονται από το ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α’). Τυχόν παράλειψη της υπογραφής από τον υπεύθυνο λογιστή αιτιολογείται από τον εργοδότη με δήλωση του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α’).
3. Οι εποχικού χαρακτήρα επιχειρήσεις υποχρεούνται όπως καταθέτουν τον πίνακα προσωπικού εντός μηνός από την έναρξη της εποχικής περιόδου.
4. Με μέριμνα του εργοδότη το ένα αντίτυπο του ανωτέρω πίνακα παραλαμβάνεται από την υπηρεσία κατάθεσης σφραγισμένο και αναρτάται σε εμφανές σημείο του τόπου εργασίας χωρίς τη στήλη των καταβαλλόμενων αποδοχών προφυλασσόμενο κατάλληλα από τυχόν φθορές. Το άλλο παραμένει στο αρχείο της υπηρεσίας του Σ.ΕΠ.Ε. Στο αρχείο των κατατεθειμένων πινάκων των υπηρεσιών του Σ.ΕΠ.Ε. έχει άμεση πρόσβαση η αρμόδια υπηρεσία του Ι.Κ.Α. σε κάθε περίπτωση…».
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 1 της υπ. αριθμ. 28153/126/28.8.2013 (ΦΕΚ 2163 Β’) Απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, αναφορικά με τον επανακαθορισμό των όρων και προϋποθέσεων ηλεκτρονικής υποβολής στοιχείων για θέματα αρμοδιότητας του Σ.ΕΠ.Ε. και του Ο.Α.Ε.Δ. όπως ορίζουν οι υποπαράγραφοι ΙΑ. 10,11,12,13 και 14 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012, «Κάθε εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να υποβάλει ηλεκτρονικά, με την επιφύλαξη του άρθρου 9 παρ. α’ και β’, της παρούσης στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας ΣΕΠΕ-ΟΑΕΔ-ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, με την ονομασία «ΕΡΓΑΝΗ» το οποίο διασυνδέεται με το ΟΠΣ ΟΑΕΔ και το ΟΠΣ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, στοιχεία για τα αναφερόμενα στο επόμενο άρθρο (άρθρο 2 – βλέπε παρακάτω) θέματα με τα συνημμένα έντυπα (Ε3 έως Ε10), σύμφωνα με την οριζόμενη στην παρούσα απόφαση διαδικασία.
Η παρούσα αφορά αποκλειστικά τη διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής στοιχείων».
Η υποχρέωση του ως άνω άρθρου 1, αφορά τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα κερδοσκοπικού και μη χαρακτήρα Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα που απασχολούν προσωπικό με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ιδιωτικού δικαίου, ορισμένου ή αορίστου χρόνου. (Βλ. Εγκύκλιο με αρ.πρ. 31398/5.9.2013 της Διεύθυνσης Προγραμματισμού και Συντονισμού Κοιν. Επιθεώρησης της Κ.Υ. του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, ΑΔΑ: ΒΛ96Λ-Ε9Α).
Επισημαίνεται ότι όπως αναφέρεται στην προαναφερθείσα παρ. α’ του άρθρου 9:
«Από 1.3.2013 εφαρμόζεται υποχρεωτικά η διαδικασία της ηλεκτρονικής υποβολής των εντύπων, πλην των περιπτώσεων:
I) των εργοδοτών που τους έχουν αποδοθεί από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., περισσότερα από ένα ΑΜΕ (Αριθμός Μητρώου Εργοδότη),
II) εργοδοτών που αντιμετωπίζουν αντικειμενική αδυναμία πρόσβασης στο Π.Σ. Σ.ΕΠ.Ε. – Ο.Α.Ε.Δ. – Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. λόγω μη απογραφής τους στο Ι.Κ.Α. ή απογραφής στο Ι.Κ.Α. χωρίς Α.Φ.Μ.,
III) εργοδοτών που διαθέτουν A.M.Ο.Ε. (Αριθμός Μητρώου Οικοδομοτεχνικού Έργου). Για τις περιπτώσεις αυτές συνεχίζεται η διαδικασία κατάθεσης των εντύπων του άρθρου 2 της παρούσης, ισχυουσών των προθεσμιών και της διαδικασίας που αφορούν τη χειρόγραφη υποβολή, με προσέλευση στην αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ ή/και του ΟΑΕΔ, μέχρι τον ηλεκτρονικό συγχρονισμό του ΠΣ ΣΕΠΕ- ΟΑΕΔ- ΙΚΑ -ΕΤΑΜ….».
Περαιτέρω στο άρθρο 2 της ιδίας ως άνω υπουργικής απόφασης καταγράφονται αναλυτικά τα έντυπα και οι ηλεκτρονικά υποβαλλόμενες πράξεις ως εξής:
«α) Ε3. Αναγγελία πρόσληψης,
β) Ε4. Πίνακας προσωπικού,
γ) Ε5. Αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού,
δ) Ε6. Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (με ή χωρίς προειδοποίηση),
ε) Ε7. Βεβαίωση – Δήλωση εργοδότη για συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου,
στ) Ε8. Γνωστοποίηση πραγματοποιηθείσας υπερωριακής απασχόλησης, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 80 παρ. 1 του Ν. 4144/2013 (ΦΕΚ 18 Α’),
ζ) Ε9. Σύμβαση Εργασίας Μερικής Απασχόλησης ή /και Εκ Περιτροπής Εργασίας
η) Ε10. Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας Τα ανωτέρω έντυπα επισυνάπτονται στην παρούσα και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα αυτής».
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά το έντυπο Ε4 ισχύουν ειδικότερα τα εξής:
1) Σύμφωνα με το άρθρο 4 της προαναφερθείσας υπουργικής απόφασης:
«β) Το έντυπο Ε3 (αναγγελία πρόσληψης) και το Ε4 (πίνακας προσωπικού) που υποβάλλεται συμπληρωματικά ως προς τις νέες προσλήψεις, υποβάλλονται ηλεκτρονικά το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Οι νέοι εργοδότες, οι οποίοι προβαίνουν σε πρόσληψη για πρώτη φορά, καθώς και όσοι εργοδότες δημιουργούν παραρτήματα με νέες προσλήψεις εργαζομένων, μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά το έντυπο Ε3 και Ε4, εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την απογραφή στην αρμόδια Υπηρεσία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
γ) Κατά την υποβολή των εντύπων του άρθρου 30 παρ. 4 του Ν. 3996/2011, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από την περίπτωση 2 της υποπαραγράφου ΙΑ.13 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012:
1. Ο εργοδότης υποβάλλει ηλεκτρονικά το έντυπο Ε4 (πίνακες προσωπικού) συμπληρωμένο μόνο ως προς τα στοιχεία i) της μεταβολής των αποδοχών εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη μεταβολή…»
2. Δεν απαιτείται η ηλεκτρονική κατάθεση συμπληρωματικού πίνακα προσωπικού όταν η επιχείρηση ή εκμετάλλευση αλλάζει νόμιμο εκπρόσωπο…».
Επισημαίνεται ότι όσον αφορά στοιχεία που σχετίζονται με αλλαγές ή τροποποιήσεις του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης οφείλει πλέον να τις καταγράφει πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους, στο λεγόμενο Ειδικό Βιβλίο τροποποίησης ωραρίου εργασίας και υπερωριών, το οποίο θεσμοθετήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 80 του Ν.4144/2013 (Α’88), χωρίς να έχει πλέον την υποχρέωση να υποβάλλει ηλεκτρονικά, εντός δύο ημερών στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, το τροποποιητικό έντυπο Ε4 όπως προβλεπόταν από την περίπτωση 1 της υποπαραγράφου ΙΑ. 13 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012 (Α’222) σε συνδυασμό με το άρθρο 4 της υπ.αριθμ. 28153/126/28.8.2013 (Β’ 2163) Απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Γ. Με τις διατάξεις του άρθρου 74 του Ν. 4144/2013 «Αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση και στην αγορά εργασίας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας» (ΦΕΚ 88 Α’), με τις οποίες αντικαθίστανται τα άρθρα 20 και 21 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ 115 Α’), όπως ισχύουν μετά την τροποποίηση τους από την παρ. 8 του άρθρου 76 του ν. 3996/2011 (ΦΕΚ 170 Α’), προστίθενται νέες κατηγορίες περιστασιακά απασχολούμενων, αμειβόμενων και ασφαλιζομένων με τη διαδικασία έκδοσης και εξαργύρωσης της ειδικής επιταγής «Εργόσημο», ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market) ή σε άλλο χώρο (Σχετική και η εγκύκλιο 43/13 του Ι.Κ.Α. -Ε.Τ.Α.Μ., με αριθμ. πρωτ. Α21/449/63/11-7-2013 και Α.Δ.Α: ΒΛ4Υ4691ΩΓ-ΖΧΤ).
Ευνόητο είναι ότι οι σχετικές ρυθμίσεις περί εργοσήμου που αφορούν στο νέο τρόπο αμοιβής και παρακράτησης εισφορών περιστασιακά απασχολούμενων, δεν καταργούν υφιστάμενες ρυθμίσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι η Υπηρεσία μας εξετάζει περαιτέρω τα θέματα αρμοδιότητάς της, που θίγονται στο έγγραφο ερώτημά σας, και θα σας ενημερώσουμε σχετικά.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΣΙΩΛΗ