Ελεύθερος επαγγελματίας – Ατομική επιχείρηση; Τι οφείλεις να γνωρίζεις … Σημεία S.O.S.

Ελεύθερος επαγγελματίας – Ατομική επιχείρηση; Τι οφείλεις να γνωρίζεις … Σημεία S.O.S. ….της Χρύσας Σωτηράκη 

Mini Οδηγός Ελεύθερου επαγγελματία-ατομικής επιχείρησης για τον ορθό φορολογικό σχεδιασμό της επιχείρησης του για το 2020 και σχετική αναφορά και για το 2019!

Α’ Ενότητα

Eλεύθερος επαγγελματίας με ιδιόχρηση κατοικία ως επαγγελματική έδρα

• Πως αντιμετωπίζουμε την ιδιόχρηση κατοικία (ως επαγγελματική έδρα) σε Ατομική επιχείρηση (ελεύθερος επαγγελματίας) με απλογραφικά βιβλία σύμφωνα και με τα Ε.Λ.Π.;

Κατά τήρηση του λογιστικού συστήματος (λογαριασμοί εσόδων – εξόδων) της οντότητας (ελεύθερου επαγγελματία),  μπορούν να καταχωρούνται τεκμαρτά έσοδα/έξοδα, εφόσον έτσι κρίνεται από την οντότητα.

Στην κατάσταση αποτελεσμάτων (υπόδειγμα Β6), δεν πρέπει να εμφανίζονται τέτοια έσοδα και έξοδα (ιδιαίτερα αν είναι σημαντικής αξίας), διότι τα σχετικά κονδύλια διογκώνονται ισόποσα με μη πραγματικά ποσά.

Για παράδειγμα η επιχείρηση μπορεί να καταχωρήσει το ενοίκιο ιδιόχρησης ταυτόχρονα ως έσοδο και έξοδο στους αποτελεσματικούς λογαριασμούς στα λογιστικά της βιβλία και να συμψηφίσει τα δύο ποσά στην κατάσταση αποτελεσμάτων.

Η κατάσταση αποτελεσμάτων δεν ταυτίζεται απαραίτητα με τα έντυπα των δηλώσεων φόρου εισοδήματος.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρχουν ελέγξιμες διαδικασίες για το πώς ενημερώνονται τα έντυπα των δηλώσεων φόρου εισοδήματος, από το λογιστικό σύστημα της οντότητας.

Παραδείγματα ιδιόχρησης κατοικίας ως επαγγελματική έδρα:

1^ο παράδειγμα

Χρήση 10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα από 100τ.μ. ιδιόκτητης κατοικίας, όπου κατοικεί ο ελεύθερος επαγγελματίας. Τιμή ζώνης 2.000€/τ.μ.

• Υπολογίζω το τεκμαρτό ενοίκιο= 2.000€ Χ 10τ.μ. Χ 3% = 600€
• Εγγραφή στα βιβλία (Εσόδων-Εξόδων) ως έξοδο ενοικίου ιδιόχρησης
• Εγγραφή στο Ε3 για να μειώσει το αποτέλεσμα της ατομικής επιχείρησης με το ποσό αυτό. Προσοχή Δεν προκύπτει χαρτόσημο στην περίπτωση αυτή.
• Ε1 ως εισόδημα από ενοίκια / (τεκμαρτό ενοίκιο) = 600€, το οποίο φορολογείται με την παρακάτω κλίμακα από 01.01.2016

2^ο παράδειγμα

Χρήση 10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα σε κατοικία που του παραχωρεί σύζυγος ή άλλο συγγενικό πρόσωπο από την ιδιόκτητη κατοικία του. Τιμή ζώνης 2.000€/τ.μ.

• Υπολογίζω το τεκμαρτό ενοίκιο= 2.000€ Χ 10τ.μ. Χ 3% = 600€
• Εγγραφή στα βιβλία (Εσόδων-Εξόδων) ως έξοδο ενοικίου ιδιόχρησης και αναφορά στο Ε3 αλλά για το ποσό αυτό θα κάνω φορολογική αναμόρφωση του αντίστοιχου αυτού ποσού γιατί δεν μειώνει το αποτέλεσμα της ατομικής μου επιχείρησης.
• Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου για την «δωρεάν παραχώρηση» των 10τ.μ. θα φορολογηθεί ως εξής:

Ε1 ως εισόδημα από ενοίκια / (τεκμαρτό ενοίκιο) = 600€, το οποίο φορολογείται με την παρακάτω κλίμακα από 01.01.2016

3^ο παράδειγμα

Χρήση 10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα σε ενοικιαζόμενη κατοικία 100τ.μ.  (μισθωτήριο στο όνομα του). Τιμή ζώνης 2.000€/τ.μ.

Είτε στο ίδιο μισθωτήριο υπάρχει αναφορά για χρήση 10τ.μ. ως επαγγελματικής έδρας, είτε γίνονται 2 μισθωτήρια (1^ο για 90τ.μ. ως κατοικία και 2^ο για 10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα και για το 2^ο έχει χαρτόσημο 3,6%)

Αν το μισθωτήριο των 100 τ.μ. είναι στο όνομα της συζύγου ισχύει η προηγούμενη παράγραφος και επιπλέον θα πρέπει να υπάρχει η αναφορά* ότι παρέχεται από την σύζυγο το δικαίωμα χρήσης των 10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα στο σύζυγο της.

*Αυτό μπορεί να διευθετηθεί και με υπεύθυνες δηλώσεις (με γνήσιο υπογραφής) της συζύγου προς το σύζυγο καθώς και του ιδιοκτήτη του ακινήτου προς το σύζυγο (ελεύθερο επαγγελματία) για την παροχή χρήσης  10τ.μ. ως επαγγελματική έδρα.

Β’ Ενότητα  Δαπάνες ιδιόχρησης κατοικίας

ΔΑΠΑΝΕΣ: Τι ισχύει για τις δαπάνες σε περίπτωση ιδιόχρησης κατοικίας ως επαγγελματική έδρα:

Εφόσον έχει ορισθεί ότι χρησιμοποιούνται τα 10τ.μ. της κατοικίας (100τ.μ.) τότε δηλώνουμε στα βιβλία μας (Εσόδων-εξόδων) και εκπίπτουμε τα 10/100 των δαπανών (ΟΤΕ, ΔΕΗ κλπ).

Για την αναγνωρισιμότητα των  δαπανών απαραίτητη η εγγραφή στα βιβλία (εσόδων – εξόδων) καθώς και η συγκέντρωση των σχετικών παραστατικών για το αρχείο μας.

Γ’ Ενότητα – Λοιπές ΔΑΠΑΝΕΣ που εκπίπτουν:
Κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε., οι οποίες:

α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,

β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση,

γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών (εσόδων-εξόδων) της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.

δ) Η εξόφληση των συναλλαγών με επιχειρήσεις ή ιδιώτες πραγματοποιείται αποκλειστικά με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής για αξία 500€ και άνω.

Πλέον ΔΕΝ θα επιτρέπεται εξόφληση με μετρητά για συναλλαγές μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων αξίας μεγαλύτερης των 500 ευρώ. Συνεπάγεται πρόστιμο.

ε) Σε περίπτωση απασχόλησης προσωπικού, η μισθοδοσία θα πρέπει από το 1^ο ευρώ να εξοφλείται μέσω τραπεζικού συστήματος για να εκπίπτει η μισθοδοσία ως δαπάνη της επιχείρησης.

στ) Από  01/01/2020 η δαπάνη των ενοικίων θα εκπίπτει ΜΟΝΟΝ εάν η εξόφληση τους θα πραγματοποιείται με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμής!!! (Αφορά ενοίκια χρήσης από 01/01/2020 και μετά).

ζ) Από 01/01/2020 όσοι έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα οφείλουν να συγκεντρώνουν δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής έως ποσοστό 30% του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από την επιχειρηματική τους δραστηριότητα  και μέχρι ποσό δαπανών 20.000€/ετησίως.

(!) Σε περίπτωση μη συγκέντρωσης δαπανών 30% Χ εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, η θετική διαφορά μεταξύ απαιτούμενου και δηλωθέντος ποσού δαπανών θα επιβαρύνεται με φόρο 22% (η θετική διαφορά πολλαπλασιαζόμενη με 22%).

Προσοχή (!)…στην επιλογή των δαπανών ανάλογα με τη δραστηριότητα της ατομικής επιχείρησης και πάντα με την επιφύλαξη του άρθρου 23 περί  Μη εκπιπτόμενων επιχειρηματικών δαπανών.

Δ’ Ενότητα  Φορολογία ατομικής επιχείρησης / ελεύθερων επαγγελματιών

Δ1α) Για το φορολογικό έτος  2019 οι ελεύθεροι επαγγελματίες φορολογούνται βάσει της παρακάτω κλίμακας για τα εισοδήματα τους (με ισχύ για εισοδήματα από 01/01/2016 έως και 31/12/2019 τροποποίηση του Ν.4172/2013 άρθ.15 περί Κ.Φ.Ε.)

Δ1β) Για το φορολογικό έτος  2020 οι ελεύθεροι επαγγελματίες φορολογούνται βάσει της παρακάτω κλίμακας για τα εισοδήματα τους (με ισχύ για εισοδήματα από 01/01/2020 τροποποίηση του Ν.4172/2013 άρθ.15 περί Κ.Φ.Ε. με τον Ν. 4646/2019)

Δ2) Τέλος επιτηδεύματος: 650€ ανά έτος (εξαιρέσεις για νέες ενάρξεις ή ειδικές περιπτώσεις)

Δ3) Προκαταβολή φόρο 100% επόμενου έτους και συμψηφισμός φόρου που έχει καταβληθεί στο προηγούμενο έτος

Δ4)  Επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης επί εισοδημάτων βάσει παρακάτω κλίμακας

Ε’ Ενότητα  Ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ

Επιβολή ασφαλιστικών εισφορών επί φορολογητέου εισοδήματος προηγούμενου έτους (βάσει άρθρου 39 Ν. 4387/2016) στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι καταβλητέες εισφορές (από 01.01.2019 και εφεξής)

Αναμένουμε το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο με ισχύ από 2020 που προβλέπει νέο σύστημα ελεύθερης επιλογής εισφορών για τους επαγγελματίες και τους αγρότες.

ΣΤ’ Ενότητα Υποχρεώσεις Φορολογικές και Λογιστικές (σε ετήσια βάση)

Υποχρεώσεις ελεύθερων επαγγελματιών σύμφωνα με τα Ε.Λ.Π.

Κάθε ελεύθερος επαγγελματίας (ατομική επιχείρηση) με απλογραφικά βιβλία, θεωρείται οντότητα και με βάση το μέγεθος της, κατατάσσεται σε κατηγορία οντοτήτων

Συνήθως οι ατομικές επιχειρήσεις θεωρούνται πολύ μικρές οντότητες* και υποχρεούνται σε:

1) Σύνταξη χρηματοοικονομικών καταστάσεων (υπόδειγμα Β6) /ετησίως,

2) Σύνταξη Προσαρτήματος με τις ελάχιστες υποχρεώσεις σε αυτό/ετησίως, καθώς και

3) Σύνταξη και παρακολούθηση Μητρώου παγίων (το οποίο αναφέρεται και στο προσάρτημα) /{παρακολούθηση-ενημέρωση κατά τη διάρκεια του έτους)

*Κατηγορία «Πολύ μικρή οντότητα» θεωρείται η οντότητα που δεν υπερβαίνει τα όρια 2 τουλάχιστον από τα παρακάτω 3 κριτήρια, κατά την ημερομηνία σύνταξης του ισολογισμού/χρηματοοικονομικών καταστάσεων:

α) Σύνολο ενεργητικού (περιουσιακών στοιχείων): 350.000 ευρώ. 

β) Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 700.000 ευρώ. 

γ) Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 10 άτομα. 

4) Ε1 έντυπο

5) Ε3 έντυπο (με υποχρεωτική ανάλυση των υποπινάκων δαπανών για όλους τους υπόχρεους. Εξαιρετικά για το 2017, δεδομένου ότι αποτελεί το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου εντύπου Ε3, η ανάλυση των εσωτερικών υποπινάκων για κατηγορίες κωδικών δαπανών θα συμπληρώνεται εφόσον προκύπτει η σχετική πληροφορία από τα δεδομένα των βιβλίων των επιχειρήσεων. Από το 2018 και εξής, η συμπλήρωση των εσωτερικών υποπινάκων είναι υποχρεωτική για όλους τους υπόχρεους) καθώς και

6) Ε2 έντυπο (για περιπτώσεις που απαιτείται)

7) Κατάσταση Φορολογικής αναμόρφωσης

8) Κατάσταση αποδοθέντων και οφειλόμενων φόρων εισοδήματος και έμμεσων φόρων

Ζ’ Ενότητα  Υποβολή ΜΥΦ

Και οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν υποχρέωση υποβολής  ΜΥΦ (καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, για διασταύρωση πληροφοριών) πελατών και προμηθευτών για κάθε ημερολογιακό έτος.

Χρόνοι υποβολής ανά έτος:

Α1) Οι καταστάσεις φορολογικών στοιχείων πελατών και προμηθευτών υποβάλλονται μέχρι το τέλος Μαρτίου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν.

Α2) Οι καταστάσεις της περίπτωσης {δηλαδή από τους εκδότες και τους λήπτες φορολογικών στοιχείων (εκκαθαρίσεων) που η έκδοσή τους προβλέπεται μετά την παρέλευση του πρώτου μήνα του επόμενου ημερολογιακού έτους } υποβάλλονται μέχρι το τέλος Μαρτίου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν.

Β) Για τη διόρθωση των αποκλίσεων στα υποβληθέντα στοιχεία προμηθευτών μπορεί να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση μέχρι το 15 Μαΐου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν.

{Για την υποβολή του ημερολογιακού έτους  2019 η υποχρέωση υποβολής είναι έως 31/03/2020 για συγκεντρωτικές καταστάσεις εσόδων και εξόδων. Και η διόρθωση αποκλίσεων στα στοιχεία προμηθευτών είναι έως 15/05/2020 }.

Η’ Ενότητα Ηλεκτρονικά βιβλία MyDAta

Η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα myDATA (my Digital Accounting & Tax Application) της ΑΑΔΕ έρχεται να προστεθεί στις υφιστάμενες υποχρεώσεις κάθε επιχείρησης.

Μέσω της MyData θα παρακολουθείται το σύνολο των συναλλαγών εσόδων / εξόδων των επιχειρήσεων και λοιπών οντοτήτων που τηρούν Λογιστικά Αρχεία κατά τα Ελληνικά Λογιστικά  Πρότυπα (ΕΛΠ) και θα απεικονίζεται το λογιστικό και φορολογικό αποτέλεσμα των επιχειρήσεων, όπως  προκύπτει από τα δεδομένα των Ηλεκτρονικών Βιβλίων.

Ενδεικτική ημερομηνία ενεργοποίησης για τα ηλεκτρονικά βιβλία για όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες και μάλιστα υποχρεωτικά είναι ο Απρίλιος 2020.

Θ’ Ενότητα  Ταμειακές μηχανές  /Φορολογικοί Ηλεκτρονικοί Μηχανισμοί (ΦΗΜ)

Αποσύρονται έως 31 Μαΐου 2020 οι Φορολογικοί Ηλεκτρονικοί Μηχανισμοί (ΦΗΜ), που έχουν λάβει άδειες καταλληλότητας με τις διατάξεις των εγκυκλίων ΠΟΛ. 1234/2002 και 1135/2005 και δεν έχουν δυνατότητα διασύνδεσης για αποστολή δεδομένων στην ΑΑΔΕ.

Οι κάτοχοι των ανωτέρω ΦΗΜ υποχρεούνται να δηλώσουν, μέχρι τις 31 Μαΐου 2020, την παύση αυτών, στο TaxisNet ή στην αρμόδια ΔΥΟ και από την 01/06/2020 και μετά  τυχόν έκδοση στοιχείων λιανικής πώλησης από ΦΗΜ των αποσυρόμενων μοντέλων /κατηγοριών, συνιστά για τον κάτοχο-χρήστη αυτού παράβαση των σχετικών διατάξεων του Ν. 4174/2013.

Ι’ Ενότητα  Πρόστιμα – Τόκοι

• Ανάλογα με το είδος της παράβασης επιβάλλεται και το αντίστοιχο πρόστιμο, για αυτό θα πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή

Για τα πρόστιμα λαμβάνουμε υπόψη μας τα σχετικά άρθρα  54 (για περιπτώσεις προ έκδοσης εντολής ελέγχου) και σχετικά άρθρα 58, 58Α και 59, κατά περίπτωση (για περιπτώσεις μετά την έκδοση εντολής ελέγχου)

• Εκπρόθεσμες καταβολές φορολογικών υποχρεώσεων:

Για μη καταβολή φόρου υπολογίζεται τόκος εκπρόθεσμης καταβολής από την επόμενη μέρα της λήξης της ημερομηνίας καταβολής = τόκος επί του οφειλόμενου ποσού.

Το ετήσιο επιτόκιο που έχει καθοριστεί είναι 8,76%, το αντίστοιχο μηνιαίο επιτόκιο είναι 0,73% (8,76% / 12 μήνες), βάσει άρθρο 53 Ν. 4174/2013 περί τόκων εκπρόθεσμης καταβολής.

*04.02.2020/της Χρύσας Σωτηράκη, Λογίστρια–Φοροτεχνικός–Σύμβουλος επιχειρήσεων της ομάδας «LOLplus – Λογιστικές Ολοκληρωμένες Λύσεις» www.lolplus.gr

Δίνουμε σημασία στην λεπτομέρεια… γιατί η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά!

* Τ/Κ: 211-409 73 18 / email επικοινωνίας: info@lolplus.gr

<><><><><><><><>

• ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ: Λογιστική – Φορολογική αντιμετώπιση – Ηλεκτρονικά Βιβλία, στις 06 Φεβρ.
• Πρακτικό σεμινάριο Διαχείρισης ψηφιακής πλατφόρμας AIRBNB, στις 07 Φεβρ.
• ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ τα Εμπόδια σε Σκαλοπάτια, στις 12 Φεβρ.
• Μάθε να ΕΠΕΝΔΥΕΙΣ – ΤΕΧΝΙΚΕΣ για κέρδη στα Χρηματιστήρια, στις 15 Φεβρ.
• ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΟΜΑΙ Σωστά… Πετυχαίνω Συμφέρουσες Συμφωνίες, στις 24 Φεβρ.
• ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Παραπόνων και Ψυχολογίας Πελάτη, στις 5 Μαρτ.