Εμπρός Ανγκέλα, φτιάξε μου την μέρα! … είναι το εξώφυλλο του Economist μετά τις εθνικές μας εκλογές και το αποτέλεσμα που έφεραν. Παρουσιάζει στο εξώφυλλό του την πασίγνωστη διεθνώς Αφροδίτη της Μήλου, να έχει προτεταμένο το αριστερό της χέρι και κρατώντας ένα περίστροφο, να απειλεί με τον τίτλο που σας είπαμε (στα αγγλικά ‘Go ahead, Angela, make my day’) την γερμανική εμμονή, που εκφράζεται από την Μέρκελ και Σόιμπλε.
Στο άρθρο του το Economist, αναφέρει τα ακόλουθα, σταχυολογώντας, σε ελεύθερη μετάφραση:
Η νίκη του Σύριζα μπορεί να οδηγήσει σε Grexit, αλλά θα οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον για το ευρώ.
Η νίκη του Σύριζα, με τα όσα πρεσβεύει για μεγάλη ελάφρυνση του Χρέους και τέρμα στην λιτότητα, θα φέρει την μεγαλύτερη πρόκληση στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα και συνεπακόλουθα και στην Μέρκελ που καθόρισε το δρόμο της λιτότητας σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Είναι σημαντικά αυτά που διακινδυνεύονται · παρόλο που και ο Τσίπρας επιμένει ότι θέλει η Ελλάδα να μείνει στο ευρώ, υπάρχει μια ξεκάθαρη απειλή για Grexit. Η Μέρκελ δεν θα θέλει να θεωρηθεί η Γερμανία υπαίτια για άλλη μία μεγάλη ευρωπαϊκή καταστροφή και τόσο οι βόρειοι ως επί το πλείστον πιστωτές, όσο και οι νότιοι οφειλέτες είναι εξαιρετικά ανήσυχοι σχετικά με τις συνέπειες στις τράπεζές τους και οικονομίες τους, μιας χαοτικής εξόδου της Ελλάδος από το ευρώ.
Αυτή τη φορά οι πιθανότητες έχουν αλλάξει συγκριτικά με το παρελθόν. Ένα Grexit θα έδειχνε περισσότερο ως σφάλμα των Ελλήνων, η οικονομία της Ευρώπης είναι ισχυρότερη από το παρελθόν και 80% του ελληνικού χρέους βρίσκεται στην κατοχή άλλων κρατών ή των επισήμων σωμάτων της Ευρώπης και ΔΝΤ.
Διαφορετικά είναι επίσης τα πολιτικά πράματα: Σήμερα οι Φινλανδοί, οι Ολλανδοί και Γερμανοί θέλουν η Ελλάδα να συνεχίσει στα ήδη συμφωνηθέντα. Και στη νότιο Ευρώπη, οι κεντρώες κυβερνήσεις φοβούνται ότι ένας επιτυχής ελληνικός εκβιασμός θα ωθήσει τους ψηφοφόρους τους σε λαϊκίστικα κόμματα όπως το Ποδέμος στην Ισπανία.
Μια καλή απάντηση σε μια κακή ερώτηση
Η κατάσταση θα μπορούσε να εξελιχθεί πολύ άσχημα. Υπάρχουν τρεις πιθανές εκβάσεις: η καλή, η καταστροφική και η συμβιβαστική της μετακύλισης του προβλήματος.
Ωστόσο υπάρχει μια καλή λύση για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Ο Τσίπρας έχει δυο μεγάλα δίκια και ένα σφάλμα. Έχει δίκιο στο ότι η λιτότητα που επιβλήθηκε ήταν υπερβολική. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα, αυτές οι πολιτικές ώθησαν σε ύφεση και αποπληθωρισμό. Αποδεικνύει το δίκιο, η ποσοτική χαλάρωση στην οποία προχωράει η ΕΚΤ.
Ο Tσίπρας έχει δίκιο επίσης στο θέμα του Χρέους που από 109% του ΑΕΠ αυξήθηκε σε 175%, το οποίο είναι μη βιώσιμο. Η Ελλάδα θα πρέπει να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα σημαντικής ελάφρυνσης χρέους.
Όμως ο Τσίπρας έχει σφάλμα στο ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν οι μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της Ελλάδος. Σύμφωνα με τα σχέδιά του, θα προχωρήσει σε επαναπρόσληψη 12.000 ΔΥ, θα εγκαταλείψει τις ιδιωτικοποιήσεις και θα επαναφέρει τον κατώτατο μισθό στα προ κρίσεως επίπεδα, που θα ξεκάνουν τα κέρδη της Ελλάδος, που με πολλές δυσκολίες πέτυχε στο θέμα της ανταγωνιστικότητας.
Η λύση που προτείνει το Economist είναι: να πείσουν τον Τσίπρα να ξεκολλήσει από τα τρελά σοσιαλιστικά του και να μείνει συνεπής στις δομικές μεταρρυθμίσεις με αντάλλαγμα σημαντική ελάφρυνση Χρέους, που θα μπορούσε να γίνει είτε με επιμήκυνση της ωριμότητας είτε με μείωση της ονομαστικής αξίας. Ο Τσίπρας θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις αριστερές καταβολές του, ‘σπάζοντας’ τα ελληνικά ολιγοπώλεια και καταπολεμώντας την διαφθορά.
Ο συνδυασμός μακροοικονομικής χαλάρωσης και μικροοικονομικής δομικής μεταρρύθμισης μπορεί ακόμα και να παράσχει ένα μοντέλο και για άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, ακόμα και για την Γαλλία.
Ένα πολύ λογικό όνειρο – μέχρι να ξυπνήσουμε και να θυμηθούμε ότι ο Τσίπρας είναι πιθανότατα ένας τρελός αριστεριστής και ότι η Μέρκελ μόλις και μετά βίας ανέχεται τα σχέδια ποσοτικής χαλάρωσης του Ντράγκι. Έτσι, οδηγούμαστε στην δεύτερη καταστροφική λύση: Grexit. Οι αισιόδοξοι είναι σωστοί στο ότι σήμερα, θα είναι λιγότερο επώδυνο από ότι το 2012, αλλά και πάλι θα προκαλέσει πόνους.
Στην Ελλάδα θα οδηγήσει σε χρεοκοπία τραπεζών, ελέγχους κίνησης κεφαλαίων, μεγαλύτερη απώλεια εισοδήματος, η ανεργία θα αυξηθεί περαιτέρω από το σημερινό 25% – και η χώρα θα εξέλθει πιθανότατα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι συνέπειες του Grexit θα είναι όμως σοβαρές και στην Ευρώπη: θα προκαλέσουν αμφιβολίες κατά πόσον η Πορτογαλία, Ισπανία ή ακόμα και η Ιταλία πρέπει ή μπορούν να μείνουν στο ευρώ.
Βάσει των παραπάνω, η πιθανότερη είναι κάποια μεσοβέζικη λύση –που πάλι, δεν θα μπορεί να αντέξει πολύ χρονικά. Εάν ο Τσίπρας δεν λάβει ανακούφιση χρέους, τότε θα χάσει κάθε αξιοπιστία στους Έλληνες ψηφοφόρους. Αλλά ακόμα και αν κερδίσει, οι βελτιώσεις θα είναι οριακές για την Ελλάδα καθώς όποιες ‘ελαφρύνσεις’ θα πρέπει να περάσουν από τα κοινοβούλια των άλλων χωρών μελών, συμπεριλαμβανομένου και της Φινλανδίας που είναι γνωστό ότι αντιτίθεται.
Ακόμα και αν περάσουν, οι ψηφοφόροι σε χώρες όπως η Ισπανία και Πορτογαλία θα απαιτήσουν παρόμοιες κινήσεις και για τις δικές τους περιπτώσεις. Ακόμα χειρότερα, λαϊκιστές από αριστερά και δεξιά στην Γαλλία και Ιταλία, που είναι ενάντιοι στην λιτότητα αλλά και στη συμμετοχή των χωρών τους στην Ευρωζώνη, θα ενδυναμωθούν.
Γι’αυτό στο τέλος, η Ελλάδα θα αναγκαστεί πιθανότατα να κάνει μερικές σκληρές επιλογές. Αλλά και οι Γερμανοί πρέπει να κοιτάξουν τις συνέπειες της εμμονής τους. Πέντε χρόνια από την έναρξη της κρίσης της Ευρωζώνης, οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες παραμένουν σε κατάσταση οικονομικής στασιμότητας και με πολύ υψηλή ανεργία.
Εάν η Μέρκελ εξακολουθήσει να εναντιώνεται σε όλες τις προσπάθειες να υπάρξει επανεκκίνηση της ανάπτυξης και να απομακρύνουν τον αποπληθωρισμό από την Ευρωζώνη, θα καταδικάσει την Ευρώπη σε μια χαμένη δεκαετία, χειρότερη από αυτή της Ιαπωνίας στη δεκαετία του ’90. Κάτι τέτοιο θα πυροδοτήσει μεγαλύτερη λαϊκίστικη αντίδραση από ότι στην Ελλάδα, σε όλη την Ευρώπη. Είναι δύσκολο να δούμε πως το ενιαίο νόμισμα μπορεί να επιβιώσει σε τέτοιες συνθήκες. Και ο μεγαλύτερος χαμένος, θα ήταν η ίδια η Γερμανία.
>>>•<<<
Ίσως σας ενδιαφέρουν τα ακόλουθα άρθρα:
✎ Reza Moghadam: Μείωση ελληνικού χρέους κατά 50% και στο ήμισυ και η απαιτούμενη προσαρμογή
✎ Krugman: Τερματισμός του Εφιάλτη της Ελλάδος!
✎ Συγχαρητήρια Μέρκελ στον Αλ.Τσίπρα, «αναλαμβάνετε σε δύσκολους καιρούς»
✎ Έξοδος από την Ευρωζώνη; Γιατί Όχι;
✎ Πρόγραμμα επιδότησης (έως 50%) για Υφιστάμενες επιχειρήσεις
✎ Πρόγραμμα επιδότησης (έως 100%) για ανέργους, για ίδρυση επιχείρησης
✎ Ο Νόμος της Αντίστροφης Προσπάθειας και γιατί Αποτυγχάνετε
• Αὐξημένη ἀνταγωνιστικότητα; … Εὐεπιχειρεῖν !
