Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Δ.Σ. της EuroCommerce στις 15/3/17 στις Βρυξέλλες, έγινε ομόφωνα αποδεκτό το πάγιο αίτημα του προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη και της εκπροσώπου της ιταλικής Confcommercio για στήριξη στις ΜμΕ. Συγκεκριμένα, με επίσημο κείμενο η κορυφαία ευρωπαϊκή οργάνωση του εμπορίου, δηλώνει εμφατικά την υποστήριξή της στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και απευθύνει έκκληση, αλλά και συστάσεις, στα θεσμικά όργανα της ΕΕ για ευνοϊκότερη αντιμετώπιση των επιχειρήσεων αυτών.
Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) στον τομέα της λιανικής και χονδρικής αποτελούν σημαντική πηγή ανάπτυξης και απασχόλησης. Το 30% όλων των ευρωπαϊκών ΜμΕ σε όλους τους τομείς είναι στη λιανική και χονδρική πώληση. Από τις ΜμΕ σε αυτόν τον κλάδο δημιουργήθηκε ένα συνδυασμένος κύκλος εργασιών ύψους 5,5 τρις ευρώ ετησίως σε ένα άκρως ανταγωνιστικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον της αγοράς. Οι ΜμΕ αποτελούν μια σημαντική πηγή διαφορετικότητας, ζωτικότητας και καινοτομίας. Σήμερα, αντιμετωπίζουν ορισμένες βασικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής μετατροπής, τον μεγάλο διοικητικό φόρτο, τους σύνθετους κανονισμούς, τη δύσκολη πρόσβαση στη χρηματοδότηση και τη διαθεσιμότητα εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού. Πρέπει συνεχώς να προσαρμόζονται σε αυτό το μεταβαλλόμενο τοπίο, αλλά απαιτούν την κατάλληλη υποστήριξη για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Η EuroCommerce εκφράζει την ικανοποίησή της για την «Start-up and Scale-up» πρωτοβουλία της Επιτροπής και την περιεκτική επισκόπηση για τις εν εξελίξει και μελλοντικές πρωτοβουλίες της Επιτροπής για τη μείωση των επιβαρύνσεων για τις μικρές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα εκείνες που έχουν μόλις ξεκινήσει ή θέλουν να αναβαθμιστούν. Ανυπομονούμε να συνεισφέρουμε στην υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων, αλλά υπογραμμίζουμε, επίσης, ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην πρωτοβουλία πρέπει επίσης να παρέχουν λύσεις για τις παραδοσιακές ΜμΕ και να εστιάσει ευρύτερα πέρα από τις υψηλής τεχνολογίας νεοσύστατες επιχειρήσεις.
- Οι Συστάσεις της EuroCommerce στα θεσμικά όργανα της ΕΕ
Οι ΜμΕ στην λιανική και χονδρική προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες, βοηθώντας την Ευρώπη να αντιμετωπίσει την πρόκληση στην απασχόληση και την ανάπτυξη. Ωστόσο, οι μεγάλες ευκαιρίες της ενιαίας αγοράς και του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου είναι συχνά μακριά για τις ΜμΕ. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη εναρμόνισης στις προδιαγραφές, στο δίκαιο των καταναλωτών, στην ασφάλεια των προϊόντων και τις απαιτήσεις σήμανσης, καθώς και στους επαχθείς και δαπανηρούς κανόνες για τον ΦΠΑ. Οι μικρές επιχειρήσεις λιανικής και χονδρικής υποφέρουν δυσανάλογα από επαχθείς ρυθμίσεις: δεν έχουν τους δικηγόρους και εμπειρογνώμονες επί ρυθμιστικών θεμάτων για να αντιμετωπίσουν αυτούς τους κανόνες. Ως εκ τούτου, οι ΜμΕ χρειάζονται τους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, και την υποστήριξή τους για να επωφεληθούν από την ψηφιακή επανάσταση και την εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλες τις μορφές και τα κανάλια της λιανικής και χονδρικής. Η EuroCommerce ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρακολουθεί τις υποσχέσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ενιαία αγορά, και τη στρατηγική της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, τα οποία επίσης επαναλαμβάνονται στην Start-up και Scale-up Πρωτοβουλία. Ενθαρρύνουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σκέφτεται πάντα πρώτα σε μικρή κλίμακα και με συνέπεια να εφαρμόζει την αρχή της καλύτερης ρύθμισης σε αυτή τη διαδικασία.
Η EuroCommerce επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ για την πολιτική της ΕΕ για τις ΜμΕ, η οποία:
- υποστηρίζει ένα κανονιστικό περιβάλλον φιλικό προς τις ΜμΕ, με κατάλληλα σχεδιασμένη νομοθεσία που βασίζεται σε συστηματική εφαρμογή της αρχής «Σκέψου πρώτα σε μικρή κλίμακα» και υποχρεωτική δοκιμή από τις ΜμΕ,
- δημιουργεί ίσους όρους ανταγωνισμού για όλες τις μορφές και τα κανάλια της λιανικής και χονδρικής – βελτιωμένη εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ, απλουστευμένες απαιτήσεις πληροφοριών και την εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες (ψηφιακή πύλη),
- δημιουργεί ίσους όρους ανταγωνισμού στον τομέα της φορολογίας,
- προωθεί μια ισχυρή κουλτούρα επιχειρηματικότητας,
- υποστηρίζει τις ΜμΕ στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, βοηθά τις ΜμΕ λιανικής και χονδρικής στη δημιουργία πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, μέσω των οποίων οι τοπικές ΜμΕ μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους σε απευθείας σύνδεση και παρέχει υποστήριξη για απόκτηση ψηφιακού μάρκετινγκ και δεξιότητες πληροφορικής,
- υποστηρίζει τις ΜμΕ που επιθυμούν να προχωρήσουν διεθνώς, μειώνοντας τα ρυθμιστικά βάρη σε άλλες αγορές και δημιουργώντας μια φιλόδοξη ατζέντα εμπορίου, με την υποστήριξη για την εξεύρεση επιχειρηματικών εταίρων και των κινήτρων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις διεθνείς αγορές αγαθών και υπηρεσιών με στόχο την ένταξή τους στην παγκόσμια αλυσίδες αξίας,
- μειώνει την κανονιστική πολυπλοκότητα για τους μικρούς εισαγωγείς και εξαγωγείς στον τομέα των τελωνείων και τους κανόνες καταγωγής και ενισχύει την πρόβλεψη και νομική βεβαιότητα,
- υποστηρίζει τις ανάγκες των λιανοπωλητών και χονδρεμπόρων στον τομέα των μεταφορών και του εφοδιασμού,
- υποστηρίζει μία πλήρως λειτουργική ενιαία αγορά, επιτρέποντας στους λιανοπωλητές και χονδρεμπόρους την παροχή αγαθών και υπηρεσιών σε όλη την Ευρώπη,
- υποστηρίζει τον ρόλο του λιανικού εμπορίου στα κέντρα των πόλεων, καθώς και την ανάδειξή τους σε ελκυστικά εμπορικά κέντρα.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, ως εθνικός εκπρόσωπος και τακτικό μέλος του ΔΣ της EuroCommerce, τοποθετήθηκε σχετικά με την κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, περιέγραψε το επιχειρηματικό περιβάλλον, τις απώλειες στο ΑΕΠ, κατανάλωση, επενδύσεις και εισόδημα, αλλά και την αντοχή τους. Ανέδειξε για άλλη μια φορά τις διαφωνίες των ευρωπαϊκών θεσμών με το ΔΝΤ, που αφενός δεν δημιουργούν θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία και αφετέρου καθυστερούν την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης που δημιουργεί για άλλη μια φορά έντονες ανησυχίες στο εξωτερικό και το εσωτερικό της χώρας. Το επίσημο κείμενο της EuroCommerce με τις συστάσεις στήριξης των ΜμΕ, θα σταλεί άμεσα από την ΕΣΕΕ στη Ελληνική Κυβέρνηση, στην Αντιπολίτευση και σε όλα τα πολιτικά κόμματα, από τα οποία θα ζητηθεί εγγράφως η αποδοχή και η δέσμευσή τους.
Αναλυτικά, τα τέσσερα κεντρικά πλεονεκτήματα των ΜμΕ του λιανικού και χονδρικού εμπορίου σύμφωνα με το κείμενο της EuroCommerce:
- Μία σημαντική συμβολή στη κοινωνία και την οικονομία
Οι ΜμΕ στην λιανική και χονδρική αριθμούν 5,4 εκατομμύρια επιχειρήσεις, ή 1 στις 4 του συνόλου των επιχειρήσεων. Τα δύο τρίτα από αυτές λειτουργούν σε καταστήματα λιανικής (3,6 εκατομμύρια επιχειρήσεις) και το ένα τρίτο σε χονδρικής (1,8 εκατομμύρια επιχειρήσεις). Αυτό λειτουργεί σε 1,5 ΜμΕ λιανικής και χονδρικής για κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο της Ευρώπης. Οι ΜμΕ λιανικής πώλησης και οι χονδρέμποροι είναι εγγενώς πιο κοντά στους πελάτες τους και τους καταναλωτές από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού. Αυτή η εγγύτητα προς τον πελάτη παρουσιάζει ευκαιρίες για τον προσδιορισμό τοπικά σχετικών καινοτομιών που παράγουν βιώσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις μικρότερες επιχειρήσεις, από ένα είδος που δεν είναι τόσο εύκολο να αναπαραχθούν από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Οι ΜμΕ στην λιανική και χονδρική είναι βαθιά ριζωμένες στην τοπική οικονομία: περισσότερο από το 93% των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις, που απασχολούν λιγότερο από 10 άτομα, αποτελούν περίπου το 36% της απασχόλησης στο λιανικό εμπόριο και σχεδόν το 26% της προστιθέμενης αξίας. Το χονδρικό εμπόριο, επίσης, κυριαρχείται από πολύ μικρές επιχειρήσεις, περίπου το 90%.
- Μια μεγάλη δεξαμενή θέσεων εργασίας
Οι ΜμΕ λιανικής και χονδρικής είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ε.Ε. Απασχολούν το 13% του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού. Αυτό αντιπροσωπεύει 29 εκατομμύρια ευρωπαίους, εκ των οποίων 18,6 εκατομμύρια άνθρωποι είναι στον τομέα της λιανικής και 10,5 εκατομμύρια άνθρωποι στη χονδρική. Σχεδόν τα δύο τρίτα των υπαλλήλων εργάζονται σε ΜμΕ λιανικής και χονδρικής, και 5 εκατομμύρια εργάζονται ως αυτοαπασχολούμενοι. Πολλές από τις θέσεις εργασίας στο χονδρικό εμπόριο είναι υψηλής ποιότητας, βιώσιμες και μακροπρόθεσμες, και το επίπεδο της παραγωγικότητας της εργασίας είναι άνω του μέσου όρου. Οι λιανοπωλητές και χονδρέμποροι παρέχουν θέσεις εργασίας σε ανθρώπους από πολύ διαφορετικά υπόβαθρα και τα επίπεδα εκπαίδευσης. Βλέπουν αυτή την ποικιλομορφία ως ένα πραγματικό περιουσιακό στοιχείο, και ως ένα όχημα για την ένταξη και την ανταγωνιστικότητα. Η εμφάνιση στο διαδίκτυο προσθέτει μια άλλη διάσταση στην παραδοσιακή συμβολή των ΜμΕ, start-up και scale-up επιχειρήσεων και παρέχουν εργασιακή στέγη για ταλαντούχους επαγγελματίες που επιδιώκουν να δημιουργήσουν νέα είδη αξίας για τους πελάτες τους. Οι ανάγκες σε δεξιότητες στον τομέα της λιανικής και χονδρικής πώλησης έχουν εξελιχθεί ως αποτέλεσμα του μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος των καταναλωτών και τη χρήση της τεχνολογίας. Για να παραμείνουν μπροστά από το παιχνίδι, οι ΜμΕ πρέπει να είναι ευέλικτες και να επιδιώξουν να προσφέρουν στους πελάτες τους μια πραγματική εμπειρία στο κατάστημα με συμβουλές και προσωπική εξυπηρέτηση. Ακόμη και αν η πλειοψηφία των συναλλαγών παραμένουν κατάστημα, το ηλεκτρονικό εμπόριο αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι εξοπλισμένοι με ένα νέο σύνολο τεχνικών και δεξιοτήτων για να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις της ψηφιακής εποχής. Οι ΜμΕ χρειάζονται, επίσης, την ευελιξία να αντιδρούν γρήγορα στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών. Αυτό έχει αντίκτυπο στην οργάνωση της εργασίας. Για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, οι ΜμΕ χρειάζονται ευέλικτες και αξιόπιστες συμβατικές ρυθμίσεις, τη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη, τα σύγχρονα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και τις ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ενθαρρύνονται σε επίπεδο κρατών μελών, ώστε να δίνονται κίνητρα για να καταστεί ευκολότερο να προσλαμβάνουν και να δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
- Μία σημαντική πηγή καινοτομίας
Οι μικρές επιχειρήσεις είναι βασική πηγή καινοτομίας. Όντας κοντά στους πελάτες, μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες τους και να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους και τις προτάσεις για την αύξηση της αξίας, μέσω της συνεχούς καινοτομίας. Οι λιανοπωλητές και χονδρέμποροι, όμως, καινοτομούν με διαφορετικό τρόπο από ό,τι η βιομηχανία δίνοντας μεγάλη έμφαση σε λιγότερο απτές μορφές καινοτομίας, όπως τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα ή οι διαδικασίες. Οι τεχνολογικές καινοτομίες περιλαμβάνουν συστήματα αυτο-σάρωσης, μάρκετινγκ επιβράβευσης, νέες μεθόδους πληρωμής, κινητά και διαδικτυακές πλατφόρμες. Οι μη τεχνολογικές καινοτομίες περιλαμβάνουν νέες τεχνικές στο εμπορικό κατάστημα, νέες προσεγγίσεις στην εξυπηρέτηση πελατών, νέα επιχειρηματικά μοντέλα και μορφές. Οι ΜμΕ χονδρικής και λιανικής πώλησης μπορεί να κινηθούν γρήγορα και να είναι πιο ευέλικτες από ό, τι μεγαλύτεροι ανταγωνιστές. Και το καλύτερο, έχουν μια «can-do» κουλτούρα προσανατολισμένη στη δράση. Αυτή η μεγαλύτερη ευελιξία σημαίνει ότι οι σταδιακές καινοτομίες προϊόντων και διαδικασιών μπορούν να εισαχθούν και να αναπτυχθούν σε μικρή κλίμακα και οι πόροι να ανακατανεμηθούν σε πολύ πιο γρήγορο ρυθμό. Υπάρχουν λιγότερες ιεραρχικές οργανωτικές δομές και επίπεδα της διοίκησης που πρέπει να συμμετέχουν στην λήψη αποφάσεων.
- Οι ψηφιακοί πρωταθλητές
Οι επιχειρήσεις λιανικής και χονδρικής διέρχονται μια ριζική μεταμόρφωση, η οποία καθοδηγείται κυρίως από την ταχεία επέκταση της ψηφιακής οικονομίας. Για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν, οι μικρές επιχειρήσεις πρέπει να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες και εμπειρίες στο κατάστημα, να αναπτύξουν δημιουργικές λύσεις για να προσελκύσουν νέους πελάτες, και να χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία για να βεβαιωθούν ότι οι επιχειρήσεις τους θα μείνουν ενημερωμένες και να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες. Η πιο ευέλικτη και οραματική μεταξύ αυτών προσαρμόζεται στον ρυθμό και ανακαλύπτει τον εαυτό τους, προβλέποντας τις μεταβαλλόμενες ανάγκες και τις προτιμήσεις των πελατών, και να ωφεληθούν οι καταναλωτές μέσω της εφαρμογής νέων τεχνολογιών από την άποψη της ευκολίας, της ταχύτητας και της επιλογής. Η ψηφιοποίηση παραμένει ωστόσο μια πρόκληση για πολλές ΜμΕ, ιδίως όσον αφορά την επένδυση σε ΤΠΕ και να βρουν τους κατάλληλους ανθρώπους με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την ανάπτυξη νέων ψηφιακών στρατηγικών μάρκετινγκ. Για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις ιδιαίτερα, αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εμπόδιο για τη δημιουργία μιας εντελώς νέας και ξεχωριστής επιχείρησης στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Πρέπει όμως να το προσπαθήσουν. Θα είναι ίσως το σημαντικότερο πλεονέκτημα στο μέλλον για τις ΜμΕ – η ικανότητα να εξυπηρετήσουν νέους πελάτες χωρίς τη δημιουργία νέων φυσικών καταστημάτων γίνεται μια μεγάλη πρόκληση. Είναι σημαντικό, οι μικροί λιανοπωλητές και χονδρέμποροι να μπορούν να πάρουν την υποστήριξη που χρειάζονται για την προώθηση της δημιουργίας νέων επιχειρηματικών μοντέλων και καινοτόμες προσεγγίσεις.
