Η Ελλάδα θα μπορούσε τώρα, να κάνει παύση πληρωμών. Δεν είναι σε ύφεση ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει. Αλλά υπάρχει άλλη μια ιστορία.
Καθώς ο χρηματοοικονομικός κόσμος εορτάζει την επιστροφή της Ελλάδος στις αγορές, αναρωτιέται ο Wolfgang Munchau, γνωστός αρθρογράφος των Financial Times εάν αυτή είναι μια καλή στιγμή για την Ελλάδα για να κάνει παύση πληρωμών στο εξωτερικό της χρέος. Δεν είναι κάτι που συζητείται στις Βρυξέλλες ή στην Αθήνα, ούτε και είναι δημοφιλές θέμα στους διεθνείς επενδυτές.
Για πρώτη φορά όμως από τότε που ξεκίνησε η κρίση στην Ελλάδα, η χώρα είναι σε θέση που μπορεί να κάνει παύση πληρωμών. Έχει πρωτογενές πλεόνασμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει το 2,7% του ΑΕΠ φέτος και θα ανέλθει στο 4,1% το 2015. Επίσης η Ελλάδα πέτυχε πλεόνασμα και στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών. Συνεπώς η Ελλάδα δεν εξαρτάται πλέον από τους ξένους δανειστές.
Φυσικά, επειδή έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε παύση πληρωμών, δεν σημαίνει κατ’ανάγκη ότι πρέπει να το κάνει. Τι θα πρέπει να έχει λοιπόν υπόψη του κανείς περί του θέματος;
Η Ελλάδα είναι πιθανότητα κοντά στο πάτο στο οικονομικό της βύθισμα που άρχισε περίπου πριν έξι χρόνια. Μεταξύ του 2008 και 2013 το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 23,5% και οι επενδύσεις κατά 58,4%. Η ανεργία ανήλθε σε 26,7% τον Ιανουάριο. Η ανεργία των νέων το 2013 ξεπέρασε το 60,4%. Τα τραπεζικά δάνεια σε επιχειρήσεις ήταν μειωμένα κατά 5,2% σε ετήσιο ρυθμό τον Φεβρουάριο. Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια ανήλθαν στο 38% του συνόλου. Οι τραπεζικές καταθέσεις συρρικνώνονται.
Περισσότερο σοκαριστικά από τα παραπάνω στοιχεία, είναι αυτά που ανέφερε ο γνωστός οικονομολόγος, Γιάννης Βαρουφάκης: από τα 2,8 εκατ. ελληνικά νοικοκυριά, τα 2,3 εκατομμύρια έχουν φορολογικά βάρη που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν, οι συντάξεις αποτελούν την βασική πηγή εισοδήματος για το 48,6% των οικογενειών και 3,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι πρέπει να στηρίξουν 4,7 εκατομμύρια άνεργους ή μη ενεργούς εργασιακά. Όπως υποστηρίζει ο αρθρογράφος, η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση. Ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει.
Αλλά υπάρχει άλλο ένα story που λέει ότι η Ελλάδα είναι το μεγαλύτερο στόρυ ανάκαμψης στη σύγχρονη εποχή. Η Πειραιώς και η ALPHA, από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ελλάδος, κατάφεραν και άντλησαν από τις αγορές κεφαλαίων, σχεδόν €3 δισ.. Πέρσι, κυρίως τα hedge funds στοιχημάτιζαν στην χώρα. Από τότε έχουν μπει στο παιχνίδι και πιο παραδοσιακοί επενδυτές. Η πρόσφατη έκδοση 5ετούς ομολόγου, προσέλκυσε προσφορές €21 δισ. από πάνω από 600 διεθνείς κυρίως, επενδυτές.
Ο Munchau αναφέρει ότι «Αν μπορώ να βρω κάποια στρατηγική σε ότι αφορά την επίσημη στάση της Ευρωζώνης προς την Ελλάδα, είναι η εξής: Ας δημιουργήσουμε μια τεράστια χρηματοπιστωτική επενδυτική φούσκα και ας ελπίσουμε να εισρεύσει λίγο χρήμα και στην πραγματική οικονομία κάποια στιγμή». Με δείκτη Χρέους προς ΑΕΠ στο 177% που προβλέπεται για φέτος, η Ελλάδα δεν προσελκύει πολλές πραγματικές επενδύσεις, ούτε μπορεί να δημιουργήσει εγχώριες επενδύσεις, λόγω του διαλυμένου τραπεζικού της συστήματος.
Αν η κυβέρνηση μπορούσε να δημοπρατήσει το μερίδιό της στις τράπεζες, θα χρησιμοποιούσε τα κεφάλαια για την δημιουργία μιας “κακής τράπεζας” (Bad Bank) που θα αναλάμβανε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Από την στιγμή που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ολοκληρώσει τα φετινά stress tests, ο αναζωογονημένος τραπεζικός κλάδος μπορεί να αρχίσει να δανείζει σε μια καθαρή και αναδομημένη οικονομία. Το πρόβλημα λύθηκε! – αναφέρει ο Munchau.
Αλλά θα χρειαστεί αρκετά μεγάλη φούσκα για να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο. Ο λόγος που η Ελλάδα προσέλκυσε τόσο ενδιαφέρον στο 5ετές ομόλογο, ήταν η υπόσχεση της υψηλής απόδοσης και το προφίλ «ωρίμανσης» του υφιστάμενου Χρέους. Τα δάνεια της Τρόικα αποτελούν το 80% του συνολικού χρέους της Ελλάδος. Η Ελλάδα δεν θα αρχίσει να τα αποπληρώνει πριν το 2023. Με άλλα λόγια, η χώρα είναι φερέγγυα βραχυχρόνια αλλά η μακροπρόθεσμη φερεγγυότητά της απέχει πολύ από το να θεωρηθεί βεβαία.
Και ο αρθρογράφος αναρωτιέται: Ποιος άνθρωπος με σώας τα φρένας θα κάνει μια μακροπρόθεσμη επένδυση σε μια χώρα με τόσο μη βιώσιμο μακροπρόθεσμο χρέος; Πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια επενδυτική άνθηση, αν δεν χαριστεί το χρέος ή δεν υπάρξει παύση πληρωμών της; Ο πιο καθαρός τρόπος για να γίνει αυτό θα ήταν μέσω ενός συνεδρίου για το χρέος, αλλά οι πιστώτριες χώρες δεν θέλουν ούτε να το ακούσουν.
Μία εναλλακτική λύση, θα ήταν η εξής: η Ελλάδα κηρύσσει στάση πληρωμών σε όλο το εξωτερικό της Χρέος. Υιοθετεί ένα νέο νόμισμα, το οποίο θα υποτιμήσει αμέσως. Για να “κλειδώσει” το κέρδος σε ανταγωνιστικότητα που θα αποκομίσει, θα χρειαστεί μια κεντρική τράπεζα με αξιόπιστο στόχο πληθωρισμού καθώς και επαρκώς απελευθερωμένες αγορές εργασίας και προϊόντων. Δεν είναι εύκολη απόφαση και θα χρειαστούν πολύ περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από όσες έχει κάνει η Ελλάδα έως σήμερα.
Αν και αυτό το σενάριο θα “φρίκαρε” τους διεθνείς επενδυτές όταν θα συνέβαινε, ωστόσο θα το ξεχνούσαν γρήγορα και θα επανέρχονταν σύντομα. Έτσι και αλλιώς, οι πιθανότητες παύσης πληρωμών είναι οι λιγότερες όταν έχει ήδη προηγηθεί παύση πληρωμών. Με τον τρόπο αυτό, η μεταρρυθμισμένη Ελλάδα θα είναι πολύ ελκυστική όχι μόνο για τους χρηματοοικονομικούς επενδυτές αλλά και τους πραγματικούς διεθνείς επενδυτές (που θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη της χώρας).
Και ο Munchau καταλήγει λέγοντας ότι δεν είναι συνήγορος της εξόδου (από το Ευρώ). Οι Έλληνες ψηφοφόροι και οι ξένοι επενδυτές, θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζουν ότι η Ελλάδα τώρα, βρίσκεται σε μια θέση όπου έχει επιλογή.
(Πηγή: Wolfgang Munchau, Financial Times)
>>>•<<<
Ίσως σας ενδιαφέρει και το ακόλουθο άρθρο:
✎ Έξοδος από την Ευρωζώνη; Γιατί Όχι;
