Δημοσιεύτηκε το υπ. αριθμ. Πρωτ.: Α05/1105/23 Γενικό Έγγραφο του ΙΚΑ με ημερομηνία 14/7/2016 και με Θέμα:
«Παροχή διευκρινήσεων και οδηγιών ως προς την διαχείριση: α) ανακεφαλαιωμένων χρόνων ασφάλισης, για τους οποίους δεν υφίστανται αποδεικτικά στοιχεία ασφάλισης & β) ασφαλιστικών βιβλιαρίων, που παραμένουν αζήτητα στις υπηρεσίες μας»
Το έγγραφο αναφέρει τα ακόλουθα:
Προκειμένου να εξασφαλισθεί η ενιαία και ομοιόμορφη αντιμετώπιση των αναφερόμενων στο θέμα ζητημάτων, ώστε, στο πλαίσιο της νομιμότητας, αφενός να προστατευθούν τα δικαιώματα των ασφαλισμένων και τα συμφέροντα του Ιδρύματος και αφετέρου να περιορισθεί το διοικητικό κόστος των υπηρεσιών μας με την αποφυγή μη αναγκαίων ενεργειών, κρίνουμε σκόπιμο να παράσχουμε τις κάτωθι διευκρινίσεις και οδηγίες:
Α) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΜΕΝΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ, ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΝΤΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ.
Με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Κανονισμού Ασφάλισης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., όπως αντικαταστάθηκαν και αναδιατυπώθηκαν με την Φ.21/2366/22.8.1988 απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΦΕΚ 661 Β΄), ορίζεται ρητά η (μοναδική) διαδικασία αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης (περιόδων απασχόλησης μέχρι 31/12/2001) σε περιπτώσεις απώλειας ή καταστροφής των αντίστοιχων ασφαλιστικών βιβλιαρίων.
Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, πρέπει, όποτε ο ασφαλισμένος διαπιστώσει απώλεια ή καταστροφή των ασφαλιστικών του βιβλιαρίων να υποβάλει σχετική Υπεύθυνη Δήλωση Απώλειας Ασφαλιστικού Βιβλιαρίου (Υ.Δ.Α.Α.Β.), η οποία διεκπεραιώνεται βάσει των οδηγιών της 160/1988 εγκυκλίου διαταγής μας.
Σύμφωνα με αυτές (παρ. 4.3.) ερευνάται καταρχήν ο ατομικός φάκελος του ασφαλισμένου, για τυχόν ύπαρξη σ’αυτόν του φερόμενου ως απολεσθέντος ασφαλιστικού βιβλιαρίου.
Ακολούθως, εξετάζονται η Π.Α.Η.Ε. (Πινακίδα Ανακεφαλαίωσης Ημερών Εργασίας) και το Απόσπασμα Λογαριασμού Ασφαλισμένου. Εάν στην Π.Α.Η.Ε. δεν έχει καταχωρηθεί ανακεφαλαιωμένος χρόνος ασφάλισης ερευνώνται οι Πίνακες Γενικών Λογαριασμών και Μηχανογράφησης, οι οποίοι περιλαμβάνουν ανακεφαλαιώσεις αναγγελθείσες μέχρι 31/12/1973 και 31/12/1979 αντιστοίχως (εγκ. 202/1979).
Όταν από την εν λόγω έρευνα διαπιστώνεται ότι το αίτημα του ενδιαφερόμενου καλύπτεται πλήρως (δηλ. ολόκληρος ο αναζητούμενος χρόνος έχει ήδη ανακεφαλαιωθεί), του αποστέλλεται απευθείας, από την υπηρεσία Μητρώου Ασφαλισμένων του Υποκαταστήματος απογραφής του, σχετικό ενημερωτικό έγγραφο (με κοινοποίηση στο Υποκατάστημα παραλαβής της Υ.Δ.Α.Α.Β.) και η διαδικασία ολοκληρώνεται, χωρίς περαιτέρω ενέργειες.
Η αποστολή των ενημερωτικών εγγράφων αποβλέπει στην εκπλήρωση της υποχρέωσης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., όπως και κάθε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, αφενός να ενημερώνει τους ασφαλισμένους του για την «εικόνα» της ασφαλιστικής τους κατάστασης και αφετέρου, λόγω της δηλωθείσας με την Υ. .Α.Α.Β. απώλειας ή καταστροφής των ασφαλιστικών τους βιβλιαρίων, να τους παρέχει αποδεικτικά στοιχεία της ασφάλισής τους για κάθε νόμιμη χρήση, προκειμένου να μην στερηθούν ασφαλιστικά τους δικαιώματα.
Στις λοιπές περιπτώσεις οι Υ. .Α.Α.Β. προωθούνται στις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες εσόδων, προκειμένου να εκδοθούν αποφάσεις (αναγνώρισης ημερών ασφάλισης, μερικής αποδοχής ή απόρριψης ) ανάλογα με τα αποτελέσματα των ερευνών τους. Τα απαιτούμενα αποδεικτικά μέσα για την συγκεκριμένη διαδικασία αναφέρονται πέραν της 160/1988 εγκυκλίου και στο Α05/1105/5/9.1.2013 Γενικό Έγγραφό μας.
Ωστόσο, έχουν εντοπισθεί περιπτώσεις όπου, κατά τη διεκπεραίωση Υ.Δ.Α.Α.Β. καλυπτόμενων πλήρως από το περιεχόμενο των Π.Α.Η.Ε., των Πινάκων Γενικών Λογαριασμών, Μηχανογράφησης ή των Αποσπασμάτων Λογαριασμών Ασφαλισμένων, αντί να σταλούν στους ενδιαφερόμενους σχετικά ενημερωτικά έγγραφα και να περαιωθεί έτσι η διαδικασία, οι Υ. .Α.Α.Β. διαβιβάστηκαν στις κατά τόπους υπηρεσίες εσόδων και εκδόθηκαν απορριπτικές ή μερικά αποδεκτές αποφάσεις. Στις αποφάσεις γίνεται αναφορά και συνεκτιμάται το γεγονός της ύπαρξης ανακεφαλαιωμένων χρόνων ασφάλισης για τις κρίσιμες χρονικές περιόδους.
Λαμβάνοντας υπόψη τα προεκτεθέντα, οι υπηρεσίες μας οφείλουν να συνυπολογίζουν ανακεφαλαιωμένους χρόνους ασφάλισης, σε όσες περιπτώσεις ελήφθησαν υπόψη για τη διεκπεραίωση Υ. .Α.Α.Β., παρά το γεγονός ότι, αντί να αποσταλούν στους ενδιαφερόμενους τα προαναφερθέντα ενημερωτικά έγγραφα, εκδόθηκαν αποφάσεις, στις οποίες όμως λαμβάνεται υπόψη η πραγματοποιηθείσα ανακεφαλαίωση.
Αντίθετα, ανακεφαλαιωμένοι χρόνοι ασφάλισης (σε Π.Α.Η.Ε., ασφαλιστικούς λογαριασμούς κ.λ.π.) δεν θα συνυπολογίζονται, όταν δεν υφίστανται τα αντίστοιχα αποδεικτικά στοιχεία και δεν έχουν υποβληθεί και διεκπεραιωθεί, κατά τα ανωτέρω, σχετικές Υ.Δ.Α.Α.Β..
Για ότι αφορά τη διεκπεραίωση αιτημάτων εργατοτεχνιτών οικοδόμων, που αναφέρονται σε απώλεια μηχανογραφικών Αποσπασμάτων Ατομικών Ασφαλιστικών Λογαριασμών (Α.Α.Λ.Α.) περιόδων ασφάλισης μέχρι 31/12/2001, οδηγίες παρέχονται στο Ε41/279/11.10.2010 Γενικό Έγγραφό μας (αντί της Υ.Δ.Α.Α.Β. υποβάλλουν αίτηση γνωστοποίησης χρόνου ασφάλισης στο Μηχανογραφικό Σύστημα οικοδόμων και τους αποστέλλεται αντίστοιχο ενημερωτικό έγγραφο, το οποίο επίσης αποτελεί αποδεικτικό στοιχείο της ασφάλισής τους). Για τις λοιπές περιπτώσεις (αναγνώριση χρόνων ασφάλισης εργατοτεχνιτών οικοδόμων που απεικονίζονται σε απολεσθέντα ή κατεστραμμένα Δ.Α.Τ.Ε) υποβάλλονται και διεκπεραιώνονται Υ.Δ.Α.Α.Β. κατά τα γνωστά.
Με την ευκαιρία αυτή επισημαίνεται ότι, τα αρμόδια όργανα του Ιδρύματος (απονομών συντάξεων, ανακεφαλαίωσης χρόνου ασφάλισης κ.λ.π.) έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν έλεγχο σε κάθε περίπτωση που το κρίνουν αναγκαίο (σχετ. Α02/1102/142/31.10.2014 Γ.Ε.).
Β) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΑΡΙΩΝ, ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΖΗΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΑΣ.
Κατά την τελευταία περίοδο παρατηρείται ιδιαίτερη αύξηση στην υποβολή αιτημάτων από ασφαλισμένους για αναγνώριση ημερών ασφάλισής στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., μέσω Υ.Δ.Α.Α.Β..
Παράλληλα, διαπιστώνεται η ύπαρξη σημαντικού αριθμού ασφαλιστικών βιβλιαρίων κάθε είδους (νέου ή παλαιού τύπου, Δ.Α.Τ.Ε. κ.λ.π.) σε υπηρεσίες μας, χωρίς παράλληλα να εκκρεμούν σε αυτές υποθέσεις των συγκεκριμένων ασφαλισμένων.
Προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο έκδοσης αποφάσεων αναγνώρισης χρόνων ασφάλισης κατόπιν υποβολής Υ.Δ.Α.Α.Β. χωρίς εν τέλει να συντρέχουν πραγματικοί λόγοι, αφού τα αντίστοιχα ασφαλιστικά βιβλιάρια δεν βρίσκονται μεν στην κατοχή των ασφαλισμένων , αλλά παραμένουν , όπως προαναφέρθηκε, στις υπηρεσίες μας, πρέπει άμεσα τα βιβλιάρια αυτά να αποσταλούν στα Υποκαταστήματα απογραφής των ασφαλισμένων, για να τα διαχειριστούν σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 3/1988 εγκύκλιό μας.
Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΓΔΟΝΤΑΚΗ
