Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιούλιο του 2018, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε πλεόνασμα 1,6 δισεκ. ευρώ, χωρίς αξιόλογη μεταβολή σε σχέση με εκείνο του ίδιου μήνα του 2017. Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών κατέγραψε πλεόνασμα μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του 2017, αφού η σημαντική άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Η βελτίωση όμως αυτή αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών σημείωσε αύξηση κατά 198 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε σε 1,7 δισεκ. ευρώ, καθώς οι εισαγωγές αυξήθηκαν, σε απόλυτο μέγεθος, περισσότερο από τις εξαγωγές. Σημειώνεται ότι, σε σταθερές τιμές, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 6,9% (οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν με ταχύτερο ρυθμό, κατά 13,1%) και οι συνολικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 7,7% (οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 12,7%).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών παρουσίασε άνοδο κατά 469 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται πρωτίστως στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως στη βελτίωση του ισοζυγίου μεταφορών. Ειδικότερα, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 7,7% τον Ιούλιο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2017 και οι αντίστοιχες εισπράξεις κατά 14,4%. Το ισοζύγιο μεταφορών παρουσίασε βελτίωση, κυρίως λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές. Ωστόσο, μείωση σημείωσαν οι καθαρές εισπράξεις από τις λοιπές υπηρεσίες.
Τέλος, τον Ιούλιο του 2018, σημαντική επιδείνωση κατέγραψε το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων (λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για μερίσματα και τόκους), ενώ το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρέμεινε περίπου αμετάβλητο.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε έλλειμμα 2,2 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 524 εκατ. ευρώ από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2017. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών και δευτερευόντως στη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων. Αντίθετα, το ισοζύγιο υπηρεσιών εμφάνισε σημαντική βελτίωση, η οποία, μαζί με τη βελτίωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων, αντιστάθμισε μερικώς την προαναφερθείσα επιδείνωση.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για καύσιμα, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αύξηση των τιμών των καυσίμων. Επιδείνωση παρουσίασε και το ισοζύγιο αγαθών χωρίς καύσιμα, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Όσον αφορά το τελευταίο, οι εξαγωγές αυξήθηκαν με ρυθμό 13,8% (12,7% σε σταθερές τιμές), ο οποίος ήταν ταχύτερος από το ρυθμό αύξησης των αντίστοιχων εισαγωγών (9,8% και 9,7% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα). Ωστόσο, η αύξηση των συνολικών εισαγωγών ως απόλυτο μέγεθος ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών, με αποτέλεσμα την αύξηση του ελλείμματος.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών ήταν αυξημένο κατά 885 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018 σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2017. Ειδικότερα, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι αντίστοιχες εισπράξεις σημείωσαν άνοδο κατά 14,6% και 17,0% αντίστοιχα.
Τέλος, στο πλεόνασμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων σημειώθηκε σημαντική μείωση, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων μετατράπηκε σε πλεόνασμα λόγω της βελτίωσης του ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Ιούλιο του 2018, το ισοζύγιο κεφαλαίων επιδεινώθηκε σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2017, ενώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων κατέγραψε μείωση κατά 180 εκατ. ευρώ σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2017.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Ιούλιο του 2018, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) κατέγραψε πλεόνασμα 1,6 δισεκ. ευρώ, σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με το αντίστοιχο του Ιουλίου του 2017. Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων παρουσίασε έλλειμμα 2,1 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 775 εκατ. ευρώ από το αντίστοιχο της ίδιας περιόδου του 2017.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιούλιο του 2018, οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 267 εκατ. ευρώ, με κυριότερη συναλλαγή την πώληση του 51% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας Προμήθειας Αερίου Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας Α.Ε., που κατείχε η ΔΕΠΑ, στην Eni Gas e Luce S.p.A. (EGL).
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μικρού μεγέθους καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 128 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεών τους έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 1,2 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 974 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων (1). Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την αύξηση (κατά 2,3 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 436 εκατ. ευρώ και οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 2,3 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 1,7 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 2,7 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται τόσο στη μείωση (κατά 3,2 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων των κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό όσο και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων (2). Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων αντανακλά κυρίως τη μείωση (κατά 11,9 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση (κατά 5,3 δισεκ. ευρώ) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Ιουλίου 2018, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 6,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 6,0 δισεκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2017.
Σημειώσεις:
(1) Τον Ιούλιο του 2018 σημειώθηκε αύξηση των απαιτήσεων λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων, ύψους 310 εκατ. ευρώ και μείωση των αντίστοιχων υποχρεώσεων ύψους 985 εκατ. ευρώ.
(2) Το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018 σημειώθηκε μείωση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων, ύψους 3,5 δισεκ. ευρώ και 4,8 δισεκ. ευρώ αντίστοιχα.
