· Κομισιόν:
α) Οι Τράπεζες που υπολογίζουν το συνολικό ετήσιο επιτόκιο με 360 ημέρες αντί για 365, παραβιάζουν την κοινοτική νομοθεσία
β) Υποχρεώνονται να παραδίδουν στον δανειολήπτη δωρεάν και σε σύντομο διάστημα τον πίνακα τοκοχρεολυσίων
· Απάντηση Κομισιόν σε ερώτηση του Νίκου Χουντή
Παρανομούν οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες υπολογίζουν το συνολικό ετήσιο επιτόκιο με 360 ημέρες, αντί για 365 (ή 366 για τα δίσεκτα έτη).
Αυτό απαντά, μεταξύ άλλων, η Επίτροπος, αρμόδια για θέματα Δικαιοσύνης και Καταναλωτών στην ΕΕ, κ. Jourova, σε ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας, Νίκου Χουντή, που προέκυψε ύστερα από συνάντηση με τον Σύλλογο Δανειοληπτών και Προστασίας Καταναλωτών Βορείου Ελλάδος.
Επιπλέον, σε σχετικό ερώτημα του Έλληνα ευρωβουλευτή, αποφαίνεται ότι, η Τράπεζα, προκειμένου να εκδώσει πίνακα τοκοχρεολυσίων, όχι μόνο δε δικαιούται να ζητάει χρήματα, αλλά υποχρεούται να παραδίδει «οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της σύμβασης πίστωσης, κατάσταση λογαριασμού με τη μορφή πίνακα χρεολυσίων» τονίζοντας μάλιστα ότι, «η ορθή τραπεζική πρακτική θα ήταν να παρέχεται χωρίς καθυστέρηση».
Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Χουντής, κατήγγειλε ότι οι τράπεζες παραβιάζουν την κοινοτική νομοθεσία, αφού:
α) Εφαρμόζουν καταχρηστικά, έτος 360 ημερών, αντί για 365 (ή 366 για τα δίσεκτα έτη), πρακτική που έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη επιβάρυνση του επιτοκίου κάθε ημέρας με 1,3889% επιπλέον τόκο.
β) Καθυστερούν συστηματικά και «ανεξήγητα», στην παράδοση στους δανειολήπτες, πληροφοριών για τα δάνειά τους, όπως πίνακα χρεολυσίων, που περιλαμβάνει το κεφάλαιο, τους τόκους και άλλες επιβαρύνσεις, τους οποίους μάλιστα χρεώνουν στους ενδιαφερόμενους.
Υπενθύμιζε μάλιστα ότι, «στην Ελλάδα υπάρχουν capital controls που δεν διευκολύνουν τους πολίτες να αναζητήσουν τράπεζα με τις καλύτερες για αυτούς προϋποθέσεις και όρους».
Η Ευρωπαία Επίτροπος, κ. Jourova, στην απάντησή της ξεκαθαρίζει ότι, «σύμφωνα με την οδηγία 2008/48/ΕΚ, σε περίπτωση πιστώσεων σταθερής διάρκειας με εξόφληση κεφαλαίου, ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να παραλαμβάνει, κατόπιν αιτήσεως και δωρεάν, οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της σύμβασης πίστωσης, κατάσταση λογαριασμού με τη μορφή πίνακα χρεολυσίων». Όπως αναφέρει μάλιστα χαρακτηριστικά, «Η οδηγία δεν προσδιορίζει πόσο γρήγορα πρέπει να παρασχεθεί ο πίνακας. Ωστόσο, η Επιτροπή πιστεύει ότι η ορθή τραπεζική πρακτική θα ήταν να παρέχεται χωρίς καθυστέρηση».
Στη συνέχεια της απάντησης, αφού υπενθυμίζει ότι «αρμόδια για την επιβολή των εθνικών διατάξεων που μεταφέρουν οδηγίες της ΕΕ είναι τα κράτη μέλη», τονίζει με σημασία ότι «η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να κινήσει διαδικασία που προηγείται της διαδικασίας επί παραβάσει εάν περιέλθουν σε γνώση της επαρκή πραγματικά στοιχεία που δείχνουν διαρθρωτική έλλειψη εφαρμογής ή πλημμελή εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ από τις εθνικές αρχές ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους».
Η κ. Jourova τέλος, επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό του Έλληνα ευρωβουλευτή ότι, παρανόμως υπολογίζουν οι τράπεζες το έτος με 360 ημέρες, τονίζοντας ότι, «η οδηγία 2008/48/ΕΚ τυποποιεί τον τρόπο υπολογισμού του συνολικού ετήσιου πραγματικού επιτοκίου. Μεταξύ άλλων, για τον υπολογισμό του εν λόγω επιτοκίου υιοθετήθηκε το πρότυπο των 365 ημερών ανά έτος (ή 366 για τα δίσεκτα έτη). Σύμφωνα με την οδηγία 2008/48/ΕΚ (άρθρο 3, στοιχείο ι), το χρεωστικό επιτόκιο πρέπει να εκφράζεται ως ετήσιο επιτόκιο».
Σημειώνεται ότι, ο υπολογισμός των 360 ή 365 ημερών ανά έτος, είναι εξαιρετικής σημασίας. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις κατασχέσεων, ο δικαστής μπορεί να απορρίψει την αίτηση τράπεζας για έκδοση διαταγής πληρωμής, αφού, στο συνολικά αιτούμενο ποσό περιέχεται παράνομο ποσό τόκου (που προκύπτει από τον υπολογισμό του με βάση έτος 360 αντί για 365 ημερών). Αυτός ο Γενικός Όρος Συναλλαγών των τραπεζών έχει κριθεί παράνομος από το Δικαστήριο και ως εκ τούτου δεν νοείται ο δικαστής να συμπεριλάβει σε εκτελεστό τίτλο παράνομα ποσά!
Η πλήρης ερώτηση και απάντηση έχουν ως εξής:
Ερώτηση Νίκου Χουντή:
Θέμα: Παράνομες και καταχρηστικές πρακτικές τραπεζών σε βάρος καταναλωτών στην Ελλάδα
Το άρθρο 10 παράγραφος 2 εδάφιο θ) της οδηγίας 2008/48/ΕΚ δίνει το δικαίωμα στον δανειολήπτη να λαμβάνει από την τράπεζα, κατόπιν αιτήσεως, οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της σύμβασης, δωρεάν πληροφορίες για το δάνειό του, όπως πίνακα χρεολυσίων, που περιλαμβάνει το κεφάλαιο, τους τόκους και άλλες επιβαρύνσεις.
Επιπλέον, η οδηγία 98/7/ΕΚ αναφέρει ότι, προκειμένου για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών πράξεων των κρατών-μελών που διέπουν την καταναλωτική πίστη, «το έτος θεωρείται ότι έχει 365 ημέρες ή (για τα δίσεκτα) 366 ημέρες».
Δεδομένων των ανωτέρω και του γεγονότος ότι, οι τράπεζες καθυστερούν «ανεξήγητα» στην παράδοση των ανωτέρω στοιχείων, τα οποία μάλιστα χρεώνουν στους δανειολήπτες, καθώς και ότι, στην Ελλάδα υπάρχουν capital controls που δεν διευκολύνουν τους πολίτες να αναζητήσουν τράπεζα με τις καλύτερες για αυτούς προϋποθέσεις και όρους,
Ερωτάται:
Τι μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να δίδονται στον πολίτη, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και δωρεάν, τα στοιχεία των δόσεων του δανείου του που έχει αποπληρώσει, μαζί με τους τόκους και κάθε άλλη επιβάρυνση; Ποιο μπορεί να θεωρηθεί εύλογο χρονικό διάστημα;
Τι μέτρα θα λάβει ώστε να εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, για την δανειοληπτική πίστη, έτος 365 και όχι 360 ημερών που παράνομα και καταχρηστικά εφαρμόζεται σήμερα από τις ελληνικές τράπεζες;
Απάντηση της κας Jourová εξ ονόματος της Επιτροπής:
Η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι, σύμφωνα με την οδηγία 2008/48/ΕΚ, σε περίπτωση πιστώσεων σταθερής διάρκειας με εξόφληση κεφαλαίου, ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να παραλαμβάνει, κατόπιν αιτήσεως και δωρεάν, οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της σύμβασης πίστωσης, κατάσταση λογαριασμού με τη μορφή πίνακα χρεολυσίων. Η οδηγία δεν προσδιορίζει πόσο γρήγορα πρέπει να παρασχεθεί ο πίνακας. Ωστόσο, η Επιτροπή πιστεύει ότι η ορθή τραπεζική πρακτική θα ήταν να παρέχεται χωρίς καθυστέρηση.
Μολονότι αρμόδια για την επιβολή των εθνικών διατάξεων που μεταφέρουν οδηγίες της ΕΕ είναι τα κράτη μέλη, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να κινήσει διαδικασία που προηγείται της διαδικασίας επί παραβάσει εάν περιέλθουν σε γνώση της επαρκή πραγματικά στοιχεία που δείχνουν διαρθρωτική έλλειψη εφαρμογής ή πλημμελή εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ από τις εθνικές αρχές ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους.
Η οδηγία 2008/48/ΕΚ τυποποιεί τον τρόπο υπολογισμού του συνολικού ετήσιου πραγματικού επιτοκίου. Μεταξύ άλλων, για τον υπολογισμό του εν λόγω επιτοκίου υιοθετήθηκε το πρότυπο των 365 ημερών ανά έτος (ή 366 για τα δίσεκτα έτη). Σύμφωνα με την οδηγία 2008/48/ΕΚ [άρθρο 3 στοιχείο ι)], το χρεωστικό επιτόκιο πρέπει να εκφράζεται ως ετήσιο επιτόκιο.