Παραδοσιακά, η ομιλία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αποτελεί ορόσημο καθώς δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές και θέτει τις προτεραιότητες της κρατικής πολιτικής για τα κυριότερα θέματα. Οι φετινές εξαγγελίες είχαν ως επίκεντρο την οικονομία και έγινε σαφής η στόχευση για την ελάφρυνση των βαρών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, την ενίσχυση της απασχόλησης και τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Ως εκ τούτου, και λαμβάνοντας τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της οικονομίας, το πρόγραμμα που προτίθεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση κινείται σε γενικές γραμμές προς τη σωστή κατεύθυνση.
Οι επιχειρηματίες παρακολούθησαν με ενδιαφέρον τις ανακοινώσεις για την απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης το 2022, τη μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις, τη συρρίκνωση του ποσοστού επιστροφής των επιστρεπτέων προκαταβολών, την εφαρμογή χαμηλότερων συντελεστών ΦΠΑ σε ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες, τα κίνητρα για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και για τις συνέργειες κ.α. Δεν θα μπορούσαν βεβαίως να παραλειφθούν και οι πρωτοβουλίες για την τόνωσης της αγοράς εργασίας και αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος, καθώς αυτές θα μεταφραστούν σε υψηλότερη κατανάλωση.
Ωστόσο, στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας, αποκατάστασης της ομαλής λειτουργίας των επιχειρήσεων και αντιστάθμισης των οικονομικών απωλειών λόγω πανδημίας απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση. Η δομή της οικονομίας και το επιχειρηματικό περιβάλλον που θα επικρατήσουν διεθνώς μετά την υγειονομική κρίση δεν θα θυμίζουν παρά ελάχιστα την προ-κορωνοϊού εποχή. Ο μετασχηματισμός αυτός, στον οποίο αναφέρεται εδώ και καιρό η ΕΣΕΕ και τα χαρακτηριστικά του οποίου έχει αναδείξει μέσα από τα Συνέδρια “Future of Retail”, λαμβάνει ήδη χώρα και μάλιστα με ταχύτατους ρυθμούς.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι ζωτικής σημασίας για τη βιωσιμότητα του υποδείγματος της οικονομικής ανάπτυξης η εξασφάλιση της δίκαιης μετάβασης του συνόλου της επιχειρηματικότητας στον πράσινο και στον ψηφιακό μετασχηματισμό, χωρίς εξαιρέσεις, ειδικούς όρους και αστερίσκους. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν ισότιμη αντιμετώπιση τόσο για να πραγματοποιήσουν το άλμα στη νέα ψηφιακή εποχή όσο και για να καταστούν πιο «φιλικές» περιβαλλοντικά. Συνεπώς, τα σχετικά προγράμματα στήριξης οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη την υφιστάμενη διάρθρωση του επιχειρείν στην Ελλάδα.
Σε αυτό άλλωστε το σημείο επικεντρώνεται η παροχή κινήτρων που αφορούν τις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές όπως προβλέπονται και στον άξονα 4.7 του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι συμπράξεις αυτές στοχεύουν στη δημιουργία νομικών προσώπων ανώτερης (νομικής) μορφής ώστε να υπόκεινται σε ελαφρύτερη φορολογική επιβάρυνση και να έχουν πρόσβαση σε δάνεια του Ταμείου με προνομιακό επιτόκιο. Τέτοιες πρωτοβουλίες καθιστούν τις επιχειρήσεις περισσότερο παραγωγικές, ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς. Ωστόσο, η έλλειψη σχετικής κουλτούρας στην Ελλάδα σημαίνει ότι θα απαιτηθεί μεγαλύτερη προσπάθεια και χρόνος στο να πεισθούν οι επιχειρήσεις για τα οφέλη των συμπράξεων και των συγχωνεύσεων, τόσο κάθετα όσο και οριζόντια. Για το λόγο αυτό, κρίνεται επιβεβλημένη η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και γενικότερα υποστήριξης μέσω αξιοποίησης πόρων του ΕΣΠΑ (ΠΕΠ) σε τοπικό επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, η μείωση των επιβαρύνσεων των επιχειρήσεων δημιουργεί ένα πιο ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον, το οποίο όμως παραμένει εχθρικό, αν συγκριθεί με εκείνα άλλων χωρών. Ειδικότερα, φόροι όπως το τέλος επιτηδεύματος αποθαρρύνουν την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών ενώ η θεσμοθέτηση του αφορολογήτου και για τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι σε συμφωνία με τις αρχές της φορολογικής ισονομίας. Επιπρόσθετα, η εισαγωγή του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και ο ορισμός της εμπορικής «τουριστικής» επιχείρησης δύνανται να απορροφήσουν σημαντικό μέρος των κραδασμών της πανδημίας.
Επιπλέον όμως της χρηματοδότησης και των ελαφρύνσεων, θα πρέπει να υιοθετηθεί μια περισσότερο ολιστική προσέγγιση στην αντιμετώπιση των προκλήσεων. Ενώ η πανδημία λειτούργησε σε αρκετές περιπτώσεις ως επιταχυντής των μεταρρυθμίσεων, υπάρχουν ακόμη περιθώρια για περαιτέρω βελτιώσεις. Ως εκ τούτου, πόροι από το νέο ΕΣΠΑ αλλά και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα πρέπει να διοχετευτούν με αποτελεσματικό τρόπο σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στη δημόσια διοίκηση, στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, στην άρση εμποδίων για την επιχειρηματικότητα και βέβαια στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση των νέων αλλά και του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα τώρα που η ελληνική οικονομία βρίσκεται στην κρίσιμη φάση του μετασχηματισμού.
Τέλος, στο πλαίσιο αυτής της ολιστικής προσέγγισης κράτους και επιχειρηματικότητας, η Πολιτεία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν θα πρέπει να είναι διστακτική στο να αγκαλιάζει πρωτοβουλίες όπως εκείνη των Ανοικτών Κέντρων Εμπορίου («OPEN Malls»). Σε αυτήν την περίπτωση, τα οφέλη δεν περιορίζονται στις συμμετέχουσες επιχειρήσεις αλλά διαχέονται στην τοπική κοινωνία σε όρους εξωραϊσμού του περιβάλλοντα χώρου, ενίσχυσης της ασφάλειας και βελτίωσης της ποιότητας ζωής, ενώ τονώνουν και τον ανταγωνισμό.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό πως απαιτείται συνεχής παρακολούθηση των εξελίξεων στην οικονομία και στο χώρο των επιχειρήσεων και αφετέρου εγρήγορση ώστε η εφαρμογή των μέτρων να γίνεται γρήγορα, με παράλληλη αξιολόγηση του αντίκτυπού τους και διόρθωση τυχόν αστοχιών. Η εγχώρια οικονομία και οι επιχειρήσεις έχουν δεχθεί ισχυρότατες πιέσεις τόσο από την παρατεταμένη ύφεση όσο και από την υγειονομική κρίση και πλέον δεν διαθέτουν την πολυτέλεια απώλειας χρόνου, πόρων και ευκαιριών.
Άρθρο του Προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Γιώργου Καρανίκα στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 25/9/2021
***
Χρηστικά διαδικτυακά σεμινάρια (webinars) myDATA
LOLplus.gr: ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
