Ομιλία Χρ. Σταϊκούρα  στο 30ο Συνέδριο του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου

Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα  στο 30^ο Συνέδριο του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου

Θέλω να ευχαριστήσω το Ελληνο-Αμερικανικό Επιμελητήριο και το Χρηματιστήριο Αθηνών για την τιμητική πρόσκλησή τους.

Πρόσκληση να παραστώ στο ετήσιο Συνέδριο του Επιμελητηρίου και να αναπτύξω το πλαίσιο οικονομικής πολιτικής που υιοθετεί και υλοποιεί η Κυβέρνηση, με στόχο την συλλογική ισχυροποίηση και την ατομική ευημερία.

Κυρίες και Κύριοι,

Το σημερινό Συνέδριο πραγματοποιείται σε μία κομβική περίοδο για τη χώρα και σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον αυξανόμενης αβεβαιότητας και γενικευμένης αμηχανίας.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα, από τις 7 Ιουλίου, έκανε μία δυναμική επανεκκίνηση.

Επανεκκίνηση με στόχο να ανατρέψει τα δεδομένα, όπως εύστοχα τιτλοφορείται και το Συνέδριό σας.

Επανεκκίνηση η οποία, ήδη, στις πρώτες 130 ημέρες, έχει αποφέρει αποτελέσματα:

• Καλύψαμε το σημαντικό δημοσιονομικό κενό για τα έτη 2019 και 2020.
• Προχωρήσαμε σε γενναία, μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ.
• Βελτιώσαμε σημαντικά το πλαίσιο ρυθμίσεων οφειλών των πολιτών προς την εφορία.
• Απλοποιήσαμε τις διαδικασίες για την προστασία της πρώτης κατοικίας, και παρατείναμε το υφιστάμενο πλαίσιο κατά 4 μήνες.
• Καταργήσαμε τους κεφαλαιακούς περιορισμούς που είχαν επιβληθεί το 2015.
• Προχωρήσαμε εμβληματικά έργα που είχαν τελματώσει, όπως είναι το Ελληνικό.
• Προωθήσαμε αποκρατικοποιήσεις που επί μακρόν «σέρνονταν», όπως είναι η πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.
• Προχωρήσαμε και ολοκληρώσαμε την αποπληρωμή του ακριβού τμήματος των δανείων του ΔΝΤ.
• Δρομολογούμε σχέδιο συστημικής αντιμετώπισης του υψηλού αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
• Νομοθετήσαμε ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό πλαίσιο για την αγορά τυχερών παιγνίων μέσω Διαδικτύου.
• Προχωρήσαμε σε προκαταβολή διευρυμένου επιδόματος θέρμανσης και δρομολογούμε έκτακτη ενίσχυση περίπου 200.000 συμπατριωτών μας, για να ενισχύσουμε την κοινωνική συνοχή.
• Και ολοκληρώνουμε, αυτή την εβδομάδα, την ψήφιση ενός νέου Φορολογικού Νομοσχεδίου.

Νομοσχέδιο το οποίο εμπεριέχει την ελάφρυνση της φορολογίας νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Νομοσχέδιο με ξεκάθαρη αναπτυξιακή διάσταση, που έχει ως στόχο την ενίσχυση της οικονομικής αποτελεσματικότητας και την τόνωση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Νομοσχέδιο που κινείται πάνω σε 10 άξονες, που συνιστούν ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό νομοθετικό πόνημα:

1^ος Άξονας: Η μείωση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, για όλους τους πολίτες, κυρίως για τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.

• Καθιερώνεται εισαγωγικός φορολογικός συντελεστής 9% για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, μισθωτούς και συνταξιούχους, από 22% που είναι σήμερα.

Με τη μείωση αυτή θα ευνοηθούν όχι μόνο όσοι έχουν εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ, αλλά το σύνολο των φορολογουμένων, αφού το εισόδημά τους φορολογείται κλιμακωτά.

Επιπλέον, μειώνονται κατά μία ποσοστιαία μονάδα και οι συντελεστές για τα υψηλότερα εισοδήματα.

2^ος Άξονας: Η μείωση της φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων, για την ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.

• Μειώνεται ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των επιχειρήσεων από το 28% στο 24% για τα εισοδήματα του 2019.
• Μειώνεται ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων από το 10% στο 5%.
• Καθιερώνεται χαμηλός φορολογικός συντελεστής 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα.
• Καταργείται η εισφορά 0,6% στις πιστώσεις factoring και leasing.
• Ενθαρρύνεται, με φορολογικά κίνητρα, η δημιουργία εταιρειών συμμετοχών.
• Εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των εταιρειών επενδύσεων, όπως των εταιρειών που επενδύουν σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), των αμοιβαίων κεφαλαίων ακινήτων, των εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και των ΟΣΕΚΑ.

3^ος Άξονας: Η ενίσχυση των εργαζόμενων.

• Εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών [stock options].

Ειδικά για τους εργαζόμενους σε νεοφυείς επιχειρήσεις, προβλέπεται, υπό προϋποθέσεις, αυξημένο διάστημα διακράτησης των μετοχών και ακόμη χαμηλότερος φορολογικός συντελεστής.

• Εξορθολογίζονται οι παροχές σε είδος προς τους εργαζομένους με τη μορφή εταιρικού αυτοκινήτου ή με τη μορφή δανείου.

4^ος Άξονας: Η στήριξη της οικογένειας και η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και προστασίας.

• Αυξάνεται το «αφορολόγητο» κατά 1.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο, ανεξαρτήτως αριθμού αυτών.
• Απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης τα ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω, ανεξαρτήτως της μορφής της αναπηρίας.
• Μειώνεται ο ΦΠΑ για τα βρεφικά είδη, από το 24% στο 13%.
• Μειώνεται ο ΦΠΑ για τα κράνη και τα παιδικά καθίσματα, από το 24% στο 13%.
• Αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών από 12 σε 24, και σε ειδικές περιπτώσεις έκτακτων οφειλών από 24 σε 48, ανάλογα με την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.

5^ος Άξονας: Η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων και κεφαλαίων.

• Αποσαφηνίζεται η νομοθεσία για τη φορολογική κατοικία.

Θεσπίζεται εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης, με πληρωμή ετήσιου κατ’ αποκοπή φόρου.

• Προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης των τόκων εταιρικών ομολόγων, εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά.

6^ος Άξονας: Η επανεκκίνηση κλάδων της οικονομίας, με σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας.

• Αναστέλλεται η επιβολή ΦΠΑ στις οικοδομές με άδεια από 1-1-2006 και εφεξής, καταλαμβάνοντας και την αντιπαροχή.
• Αναστέλλεται η επιβολή του φόρου υπεραξίας στη μεταβίβαση ακινήτων για τρία χρόνια.
• Εισάγονται κίνητρα για δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων.
• Μειώνεται το μίσθωμα για την εκμίσθωση δημόσιων ιχθυοτρόφων υδάτων σε αλιευτικούς συνεταιρισμούς, από το 10% στο 5% επί της αξίας των αλιευμάτων.
• Ρυθμίζεται η αγορά για τις ναυλώτριες εταιρίες γυμνών πλοίων και πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση.

7^ος Άξονας: Η ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης.

• Εισάγεται δέσμη μέτρων για την προώθηση χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς και οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων.

8^ος Άξονας: Η ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

• Χορηγείται έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων για τις δαπάνες που αφορούν σε δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, όπως είναι οι κάρτες απεριορίστων διαδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
• Ενισχύονται οι παροχές από ιδρύματα προς το Δημόσιο.

9^ος Άξονας: Η ενίσχυση της διαφάνειας και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής.

Οι μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και εισοδηματίες θα πρέπει να πραγματοποιούν δαπάνες ίσες με το 30% του πραγματικού τους εισοδήματος με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

10^ος Άξονας: Η μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου της Φορολογικής Διοίκησης και των επιχειρήσεων.

• Γίνεται εφάπαξ διαγραφή οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων συνολικής αξίας έως 10 ευρώ ανά φορολογούμενο.
• Προχωρούν τα ηλεκτρονικά βιβλία και η ηλεκτρονική τιμολόγηση, καθώς και η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση των φορολογικών δηλώσεων.

Κυρίες και Κύριοι,

Τα πρώτα δείγματα από την εφαρμογή των πολιτικών μας έχουν θετικό αντίκτυπο στους εταίρους, στους επενδυτές, στις αγορές, στους οίκους αξιολόγησης και πρωτίστως στους Έλληνες πολίτες.

Όπως αποδεικνύεται:

• Από τη θετική 4^η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη θετικότερη από τις μέχρι σήμερα δημοσιευμένες εκθέσεις.
• Από τις δημόσιες αναφορές εγχώριων και διεθνών παραγόντων και φορέων.
• Από τις επιτυχημένες ως προς το επιτόκιο και την ποιότητα εκδόσεις χρέους, ομολόγων και εντόκων γραμματίων.
• Από τις αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης.
• Από τη σημαντική βελτίωση του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος και Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης.

Εμείς όμως δεν επαναπαυόμαστε, δεν θριαμβολογούμε, δεν αιθεροβατούμε.

Δεν έχουμε αυταπάτες, ούτε ψευδαισθήσεις.

Συνεχίζουμε την υλοποίηση του σχεδίου μας, με σοβαρότητα, μεθοδικότητα, υπευθυνότητα και μετριοπάθεια!

Συγκεκριμένα, το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, θέτουμε 5 κεντρικούς στόχους:

1^ος Στόχος: Η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας, η αύξηση της ποσότητας και η βελτίωση της ποιότητας του εγχώριου προϊόντος.

Η αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας.

Η προώθηση της εξωστρέφειας και του εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας.

Στοχεύουμε σε ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης 2% για το 2019 και 2,8% για το 2020.

Η επίδοση της ελληνικής οικονομίας, κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερη απ’ αυτή του πρώτου εξαμήνου.

Ενώ η ανάπτυξη του 2020 προβλέπεται να είναι υψηλότερη από αυτή του 2019.

Τουλάχιστον διπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Με όλα τα συστατικά της μεγέθυνσης, δηλαδή την κατανάλωση, τις εξαγωγές, αλλά κυρίως τις επενδύσεις να εμφανίζουν θετικό πρόσημο.

Ο μεσοπρόθεσμος στόχος της νέας πολιτικής στόχευσης είναι οι επενδύσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, να πλησιάσουν σταδιακά, το συντομότερο όμως δυνατόν, τα προ κρίσης επίπεδα.

2^ος Στόχος: Η υλοποίηση των συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων.

Η αλλαγή του κλίματος στην οικονομία μετά τις εκλογές, η πειθαρχημένη εκτέλεση του Προϋπολογισμού στο σκέλος των δαπανών και η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, συνέβαλαν στην επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2019.

Ενώ η αύξηση του ρυθμού μεγέθυνσης της οικονομίας, η πλήρης άρση των κεφαλαιακών περιορισμών, η δημοσιονομική πειθαρχία των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, η υιοθέτηση ρεαλιστικών οροφών δαπανών, η αξιολόγηση δημοσίων δαπανών, η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η προώθηση συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και το αποτέλεσμα από την υλοποίηση του νέου πλαισίου ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών, δημιούργησαν τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο για περαιτέρω μειώσεις φόρων το 2020.

Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να κάνω 2 παρατηρήσεις:

1^η Παρατήρηση: Η Κυβέρνηση αναλαμβάνει πρωτοβουλίες διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, ως αναγκαία συνθήκη για να μειωθούν – περαιτέρω – τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

Αυτό επιδιώκεται, όχι με τη μείωση του αφορολόγητου, αλλά με την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών ακινήτων με βάση τις πραγματικές αξίες, και την ενίσχυση των ελέγχων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.

Με αυτό τον τρόπο η φορολόγηση γίνεται οικονομικά πιο αποτελεσματική και κοινωνικά πιο δίκαιη.

2^η Παρατήρηση: Η Κυβέρνηση αξιοποιεί τον όποιο δημοσιονομικό χώρο επ’ ωφελεία του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας.

Αυτό απέδειξε εφέτος, με τη διανομή και κατανομή περίπου 1 δισ. ευρώ από τον υπερ-πλεόνασμα που δημιουργήθηκε το 2^ο εξάμηνο του 2019, καλύπτοντας και δημοσιονομικό κενό 400 εκατ. ευρώ που άφησε «παρακαταθήκη» η προηγούμενη Κυβέρνηση.

Πως;

• Μειώθηκε ο ΕΝΦΙΑ. Στόχος; Τα μεσαία και χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα της κοινωνίας.
• Καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς αυξημένο επίδομα θέρμανσης. Στόχος; Τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
• Μειώθηκε η προκαταβολή φόρου για τα νομικά πρόσωπα. Στόχος; Όλες οι επιχειρήσεις.
• Καλύφθηκαν έκτακτες δαπάνες σε εθνική άμυνα, νοσοκομεία και μέσα μαζικής μεταφοράς. Στόχος; Η ασφάλεια και η καθημερινότητα των πολιτών.
• Καλύπτονται οφειλές σε ΕΛΤΑ και ΔΕΗ. Στόχος; Η διάσωση αυτών των οργανισμών, επ’ ωφελεία του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας.
• Χορηγείται έκτακτη ενίσχυση σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως είναι μακροχρόνια άνεργοι, πολύτεκνοι, οικογένειες με μέλη ΑμεΑ.
• Ενώ διακρατείται και «μαξιλάρι ασφαλείας» για την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου.

Αποδεικνύει έτσι η Κυβέρνηση ότι δεν εφαρμόζει πολιτικές με ταξικό πρόσημο.

Αλλά πολιτικές για όλους τους πολίτες, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα χαμηλότερα και τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα.

3^ος Στόχος: Η ενίσχυση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος.

Οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, έχουν οδηγήσει σε μείωση του κόστους δανεισμού, με αποτέλεσμα η πρόσβαση των πιστωτικών ιδρυμάτων στις αγορές κεφαλαίου – σταδιακά – να αποκαθίσταται, καταθέσεις να επιστρέφουν στο τραπεζικό σύστημα και η πιστοληπτική ικανότητα εταιρειών και νοικοκυριών να βελτιώνεται.

Παρά όμως τα σημάδια σταθεροποίησης της κατάστασης, το μεγάλο πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος παραμένει η σημαντική συρρίκνωση του ύψους των «κόκκινων δανείων».

Η Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, κατανόησε ότι η επίλυση αυτού του προβλήματος είναι υψίστης σημασίας για το τραπεζικό σύστημα και την ελληνική οικονομία.

Υπό το πρίσμα αυτό, υιοθέτησε συστημική λύση, όπου το κράτος εγγυάται, μέσω σχήματος προστασίας ενεργητικού, το καλύτερο μέρος της τιτλοποίησης «κόκκινων δανείων».

Με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό, επιδιώκουμε να νομοθετούμε την επόμενη εβδομάδα.

Εκτιμάται ότι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα είναι σημαντική, μπορεί να υπερβεί και το 40% του υφιστάμενου – στο τέλος του έτους – συσσωρευμένου αποθέματος κόκκινων δανείων.

Ταυτόχρονα, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση και στο σκέλος της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.

Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο και ενιαίο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα, όπου νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα μπορούν να διακανονίσουν όλα τα χρέη τους, με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση.

4^ος Στόχος: Η ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς.

Επεξεργαζόμαστε νομοθετική παρέμβαση, στοχεύοντας σε μία αγορά κεφαλαίου που θα είναι εναρμονισμένη με τα διεθνή και ευρωπαϊκά επενδυτικά δεδομένα.

Μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει:

• Βελτιώσεις στο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των εισηγμένων εταιρειών.
• Θέσπιση του πλαισίου αδειοδότησης, λειτουργίας και εποπτείας των οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων.
• Ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας αναφορικά με την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης συμμετοχής των μετόχων.
• Προσαρμογή στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τη διαδικασία τιτλοποίησης.
• Εναρμόνιση με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό σχετικά με το Ενημερωτικό Δελτίο, για την ενίσχυση της διαφάνειας και της προστασίας των επενδυτών.
• Βελτιώσεις στο πλαίσιο λειτουργίας των αμοιβαίων κεφαλαίων της κεφαλαιαγοράς.

5^ος Στόχος: Η ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.

Μέσω της εμπροσθοβαρούς αξιοποίησης των διαθέσιμων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων που επί μακρόν «λιμνάζουν», της εκτέλεσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που συστηματικά τα τελευταία χρόνια υπο-εκτελείται, καθώς και της μείωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου που παραμένουν σταθερά υψηλές.

Κυρίες και Κύριοι,

Η υλοποίηση αυτού του σχεδίου και των άμεσων προτεραιοτήτων του, η επίτευξη υψηλότερου ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης, η διατήρηση χαμηλού κόστους δανεισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας, η πρόωρη αποπληρωμή του ακριβού τμήματος του δανείου από το ΔΝΤ, και η αξιοποίηση των κερδών από τη διακράτηση ομολόγων σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, θα ενισχύσουν τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, ανοίγοντας το δρόμο για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, από το 2021.

Η Ελλάδα, βήμα-βήμα, επιστρέφει στην κανονικότητα, και αυτό αναγνωρίζεται!

Η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ανακτάται.

Το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται.

Η πολιτική σταθερότητα και η ρεαλιστική αισιοδοξία επανέρχονται στη χώρα.

Η μετριοπάθεια, η σοβαρότητα, η υπευθυνότητα εγκαθίστανται, και πάλι.

Σ’ αυτό το πλαίσιο έχει ιδιαίτερη σημασία ο επανακαθορισμός του ρόλου και της ευθύνης όλων μας.

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και το οικονομικό επιτελείο, με συνείδηση του εθνικού μας καθήκοντος, έχουμε αναλάβει τις ευθύνες μας.

Οφείλουμε όλοι μας να ακολουθήσουμε μία αταλάντευτη, κοινή πορεία.

Μόνο αν όλοι κινηθούμε ομόρροπα, θα πετύχουμε.

Η οικονομία θα αναταχθεί, οι πολίτες θα βελτιώνουν την ατομική τους ευημερία και η χώρα θα ισχυροποιηθεί συνολικά.

Αισιοδοξώ ότι θα τα καταφέρουμε!