Αθήνα, 17.05.2016
Αριθμ. Πρωτ.: 914 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 914/2016
ΘΕΜΑ: «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα και Εφαρμογή στο Επικουρικό Κεφάλαιο»
ΕΡΩΤΗΜΑ
Με αφορμή την εφαρμογή του Νόμου 4308/2014, θα θέλαμε να μας γνωρίσετε τα παρακάτω, λαμβάνοντας υπόψη ότι:
- Το Επικουρικό Κεφάλαιο Ασφάλισης από Ατυχήματα αυτοκινήτων είναι Ν.Π.Ι.Δ., το οποίο δεν έχει λάβει ποτέ, αλλά ούτε λαμβάνει και σήμερα καμία κρατική επιχορήγηση.
- Μέλη του Επικουρικού κεφαλαίου είναι όλες οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που ασκούν τον κλάδο της «Αστικής Ευθύνης από Χερσαία Αυτοκίνητα Οχήματα».
- Σκοπός του Επικουρικού Κεφαλαίου είναι η καταβολή αποζημίωσης λόγω θανάτωσης ή σωματικών βλαβών ή υλικών ζημιών από αυτοκινητιστικά ατυχήματα όταν: α) Αυτός που υπέχει ευθύνη παραμένει άγνωστος β) Το ατύχημα προήλθε από αυτοκίνητο το οποίο ήταν ανασφάλιστο και γ) Ο ασφαλιστής πτώχευσε ή η σε βάρος του εκτέλεση απέβη άκαρπη ή ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας ασφαλιστικής επιχείρησης ένεκα παράβασης νόμου.
- Για την υλοποίηση του σκοπού του, το Επικουρικό λαμβάνει από τα μέλη του εισφορές, που ανέρχονται στο 6% των ακαθαρίστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων αυτών.
- Το Επικουρικό Κεφάλαιο διοικείται μόνο από τα μέλη του, τα οποία εκλέγουν κάθε δύο χρόνια εννεαμελή Διαχειριστική Επιτροπή.
Με βάση τα παραπάνω ερωτάται:
1. Είναι υποχρεωτική η εφαρμογή των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων του Ν. 4308/2014 στον οργανισμό μας;
2. Ότι αφορά την περίπτωση γ) του σκοπού του δηλαδή όταν ο ασφαλιστής πτώχευσε ή η σε βάρος του εκτέλεση απέβη άκαρπη ή ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας ασφαλιστικής επιχείρησης ένεκα παράβασης νόμου έχουμε να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με την παράγραφο 9 του άρθρου 248 του Ν.4364/2016, το οποίο ίσχυε και με τον προηγούμενο νόμο 400/70, «Το Επικουρικό Κεφάλαιο υπεισέρχεται αυτοδικαίως στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα της υπό ασφαλιστικής εκκαθάρισης ασφαλιστικής επιχείρησης και διαχειρίζεται από κοινού με τον ασφαλιστικό εκκαθαριστή το χαρτοφυλάκιο κλάδου αστικής ευθύνης αυτοκινήτων». Με βάση τα προαναφερθέντα, ποιος πρέπει να παρουσιάζει στις οικονομικές του καταστάσεις, πρώτον τις εκκρεμείς ζημιές και δεύτερον τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν διατεθεί για ασφαλιστική τοποθέτηση του κλάδου αστικής ευθύνης αυτοκινήτων, το Επικουρικό Κεφάλαιο ή οι εκκαθαριστές; Πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ότι οι εκκρεμείς ζημιές από αστική ευθύνη αυτοκινήτων παρουσιάζονται και στις υποχρεώσεις του Επικουρικού Κεφαλαίου και στις υποχρεώσεις της υπό εκκαθάριση ασφαλιστικής επιχείρησης. Οι καταβολές των αποζημιώσεων γίνονται από το Επικουρικό Κεφάλαιο. Ο λόγος που οι εκκρεμείς ζημιές παρουσιάζονται και στις υπό εκκαθάριση επιχειρήσεις είναι για να μην παρουσιαστούν κέρδη σε αυτές, λόγω μεταφοράς των εν λόγω υποχρεώσεων στο Επικουρικό Κεφάλαιο, το οποίο και καταβάλει τις αποζημιώσεις, ενώ τα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν στην υπό εκκαθάριση επιχείρηση, που διατηρεί όλους τους τίτλους κυριότητας αυτών. Επίσης να σημειώσουμε ότι όταν ανακληθεί η άδεια λειτουργίας ακόμη και τα τυχόν ελεύθερα περιουσιακά στοιχειά χαρακτηρίζονταν ως ασφαλιστική τοποθέτηση και μοιράζονται στους κλάδους ασφάλισης, ανάλογα με το ύψος των τεχνικών αποθεμάτων.
3. Πως θα γίνει η αποτίμηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων ασφαλιστικής τοποθέτησης; Διότι ο Ν.4364/2016 στη παράγραφο 4 του άρθρου 248 αναφέρει ότι «Με απόφαση της Εποπτικής Αρχής καθορίζονται όλες οι λεπτομέρειες που αφορούν τις μεθόδους υπολογισμού της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, οι οποίες αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο», τέτοια απόφαση όμως δεν έχει εκδοθεί και συνεπώς δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε την εμπορική αξία των ακινήτων, όπως προβλέπεται από τον νόμο 4308/2014.
4. Ποιος είναι υπόχρεος να καταβάλει τους φόρους για τα ακίνητα π.χ ΕΝΦΙΑ, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΑΦΜ του εκκαθαριστή έχει δηλωθεί σε όλες τις δημόσιες αρχές καθώς και στις φορολογικές.
5. Σε ασφαλιστική τοποθέτηση είχαν διατεθεί και ληξιπρόθεσμα ασφάλιστρα τα οποία ουδέποτε κανείς μας γνώρισε το ύψος τους και μη έχοντας και τα βιβλία της εταιρίας δεν μπορούμε να τα διεκδικήσουμε. Πως πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα αυτό;
6. Τέλος θα θέλαμε να μας γνωρίσετε τι θα πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που ο εκκαθαριστής δεν μας δώσει τα περιουσιακά αυτά στοιχεία ώστε να τα παρουσιάσουμε στις οικονομικές μας καταστάσεις.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
1) Ο οργανισμός σας από την 01.01.2015 πρέπει να εφαρμόζει τα Ε.Λ.Π.. Προαιρετικά και με απόφαση της διοίκησης η οποία μπορεί να ληφθεί και εντός του 2016, ο οργανισμός σας μπορεί, αντί των ΕΛΠ να εφαρμόζει Δ.Π.Χ.Α. (Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα).
2) Βάσει του παραρτήματος Α του νόμου 4308/2014, ισχύουν οι εξής ορισμοί:
Υποχρέωση (Liability): Μια παρούσα δέσμευση της οντότητας, που προκύπτει από γεγονότα του παρελθόντος, ο διακανονισμός της οποίας αναμένεται να οδηγήσει σε εκροή πόρων που ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη.
Πρόβλεψη (provision): Μια υποχρέωση σαφώς καθορισμένης φύσης η οποία κατά την ημερομηνία του ισολογισμού είναι περισσότερο πιθανό να συμβεί από το να μη συμβεί ή βέβαιο ότι θα προκύψει, αλλά είναι αβέβαιη ως προς το ποσό ή/και το χρόνο που θα προκύψει. Η πρόβλεψη αντιπροσωπεύει την βέλτιστη εκτίμηση του ποσού που θα απαιτηθεί για την κάλυψη της σχετικής υποχρέωσης.
Περιουσιακά στοιχεία (ενεργητικό) (Assets): Πόροι επί των οποίων η επιχείρηση ασκεί έλεγχο, ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και από τους οποίους αναμένει μελλοντικά οικονομικά οφέλη.
Επίσης, με βάση την παράγραφο 6 του άρθρου 17 του νόμου 4308/2014, τα κονδύλια των χρηματοοικονομικών καταστάσεων παρακολουθούνται λογιστικά και παρουσιάζονται λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική ουσία των συναλλαγών ή γεγονότων.
Βάσει των προαναφερθέντων και της σχετικής νομοθεσίας η οποία προβλέπει ότι ο οργανισμός σας υπεισέρχεται αυτοδικαίως σε όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των υπό εκκαθάριση ασφαλιστικών επιχειρήσεων, ο οργανισμός σας πρέπει να αναγνωρίζει στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του, το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων των υπό εκκαθάριση ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Η αρχή αυτή ισχύει και για εκείνα τα στοιχεία που ο οργανισμός σας δεν έχει νομική κυριότητα.
Η εν λόγω αναγνώριση γίνεται κατά τον χρόνο που ο οργανισμός σας καθίσταται δικαιούχος/υπόχρεος κατά τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία, βάσει όλων των διαθέσιμων στοιχείων κατά τον εν λόγω χρόνο. Σε περίπτωση που για κάποια στοιχεία δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες, η αναγνώριση αυτών γίνεται αμέσως μόλις οι σχετικές πληροφορίες υπάρξουν, σύμφωνα με την αρχή του δουλευμένου.
3) Η παράγραφος 11 του άρθρου 17 του Ν. 4308/2014, προβλέπει ότι όταν οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν συντάσσονται με βάση τη θεμελιώδη παραδοχή της συνέχισης της δραστηριότητας (γεγονός που συμβαίνει στις υπό εκκαθάριση ασφαλιστικές επιχειρήσεις), ισχύουν τα εξής:
α) Τα περιουσιακά στοιχεία επιμετρώνται στις καθαρές ρευστοποιήσιμες αξίες τους.
β) Οι υποχρεώσεις, περιλαμβανομένων των προβλέψεων, επιμετρώνται στα ποσά που αναμένεται να απαιτηθούν για το διακανονισμό τους.
Βάσει των προαναφερθέντων, η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων του οργανισμού σας, δεν εξαρτάται από την απόφαση της Εποπτικής Αρχής που αναφέρετε στο ερώτημά σας. Επιπλέον μια τέτοια απόφαση που θα προσδιορίζει τις εμπορικές αξίες των ακινήτων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, διότι από λογιστικής απόψεως, η εμπορική (εύλογη αξία), έχει εφαρμογή μόνον όταν οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις συντάσσονται βάσει της παραδοχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας. Να σημειωθεί ότι η εν λόγω παραδοχή προϋποθέτει ότι η οντότητα δεν είναι υποχρεωμένη να προβεί σε ρευστοποιήσεις των περιουσιακών της στοιχείων, όπως συμβαίνει στη περίπτωση των υπό εκκαθάριση ασφαλιστικών επιχειρήσεων.
4) Για τα φορολογικά θέματα το ΣΛΟΤ δεν έχει αρμοδιότητα. Γενικά πάντως οι φόροι βεβαιώνονται στα πρόσωπα που έχουν την κυριότητα των ακινήτων. Από λογιστικής απόψεως όμως, οι φόροι επί των ακινήτων πρέπει να βαρύνουν τον οργανισμό σας, αν τα εν λόγω ακίνητα αναγνωρίζονται ως περιουσιακά του στοιχεία βάσει των προαναφερθέντων.
5) Για τα νομικά θέματα το ΣΛΟΤ δεν έχει αρμοδιότητα. Κατά την άποψή μας πάντως, ο οργανισμός σας, δεδομένου ότι υπεισέρχεται αυτοδικαίως στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα των υπό εκκαθάριση ασφαλιστικών επιχειρήσεων, έχει το δικαίωμα και πρέπει άμεσα, κατά τον χρόνο που οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις τίθενται υπό εκκαθάριση, να αναζητά με κάθε πρόσφορο τρόπο όλα τα οικονομικά δεδομένα που θα του επιτρέψουν να αναγνωρίσει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων στα οποία υπεισέρχεται αυτοδικαίως. Για παράδειγμα, ο οργανισμός σας μπορεί να ορίσει ανεξάρτητο ελεγκτή ο οποίος μετά από σχετικό έλεγχο στις υπό εκκαθάριση ασφαλιστικές επιχειρήσεις θα του γνωστοποιεί τα στοιχεία που δικαιούται/είναι υπόχρεος. Στα πλαίσια αυτά, τα ληξιπρόθεσμα ασφάλιστρα πρέπει να αναγνωρίζονται από τον οργανισμό σας κατά τα ανωτέρω, με το ποσό που αναμένεται να εισπραχθεί, βάσει εκτίμησης αναφορικά με την ικανότητα του χρεώστη να τα εξοφλήσει.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
ΤΑ ΜΕΛΗ
