Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών τον Οκτώβριο του 2015, παρουσίασε πλεόνασμα 314 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 456 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2014. Η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών, η οποία αντιστάθμισε τον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών, με αποτέλεσμα τη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών. Επίσης, βελτίωση παρουσίασαν τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών συρρικνώθηκε κατά 721 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Οκτωβρίου του 2014, ως αποτέλεσμα κυρίως του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για καύσιμα, λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου. Επίσης περιορίστηκαν σημαντικά και οι συναλλαγές που αφορούν αγοραπωλησίες πλοίων. Αυτό οφείλεται στη μη καταγραφή της σχετικής δραστηριότητας, στο βαθμό που οι εν λόγω συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν εκτός του εγχωρίου τραπεζικού συστήματος λόγω των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Συνολικά, παρατηρήθηκε μείωση των εξαγωγών και των εισαγωγών αγαθών, αλλά οι εισαγωγές μειώθηκαν με ρυθμό ταχύτερο από ό,τι οι εξαγωγές.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 295 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της πτώσης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κατά κύριο λόγο θαλάσσιων). Το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου περιορίστηκε και αυτό κατά 45 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της μείωσης των εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ενώ ο αριθμός των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών τον Οκτώβριο δεν παρουσίασε αξιόλογη μεταβολή σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2014. Τέλος, το ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών παρουσίασε βελτίωση.
Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω εξελίξεων, οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σημείωσαν πτώση κατά 25,3%, υψηλότερη από εκείνη των αντίστοιχων εξαγωγών (19,6%), και το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 426 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 2,1 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 403 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, το οποίο σημείωσε πλεόνασμα 1,9 δισεκ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1,4 δισεκ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2014, κυρίως λόγω του περιορισμού της δαπάνης για εισαγωγές. Συνολικά, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 8%, αλλά οι αντίστοιχες δαπάνες για εισαγωγές μειώθηκαν με ταχύτερο ρυθμό, κατά 14,2%. Την ίδια περίοδο τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκαν.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών μειώθηκε κατά 4,4 δισεκ. ευρώ, λόγω της βελτίωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων. Ειδικότερα, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία παρουσίασαν άνοδο κατά 5,6%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες για εισαγωγές δεν παρουσίασαν αξιόλογη μεταβολή.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε, καθώς παρατηρήθηκε μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές και λοιπές υπηρεσίες. Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015, οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 7,9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014 και οι αντίστοιχες εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 4,1%.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Οκτώβριο του 2015, το ισοζύγιο κεφαλαίων παρουσίασε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ λόγω της σημαντικής ανόδου των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση. Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε πλεόνασμα 1,7 δισεκ. ευρώ, κατά 118 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2014.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Οκτώβριο του 2015, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε πλεόνασμα 1,4 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 466 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015 σημειώθηκε πλεόνασμα 3,8 δισεκ. ευρώ, κατά 2,4 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2014.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Οκτώβριο του 2015, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων δεν σημειώθηκαν αξιόλογες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή άνοδος κατά 1,7 δισεκ. ευρώ των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την άνοδο των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια έκδοσης μη κατοίκων (η οποία σε μεγάλο βαθμό αντανακλά τοποθετήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος). Παράλληλα, οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 320 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση κατά 734 εκατ. ευρώ των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται (εκτός από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων ύψους 300 εκατ. ευρώ) κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Από την άλλη πλευρά, η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων κατά 429 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων, καθώς επίσης και την καθαρή μείωση κατά 223 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (περιλαμβάνεται η αποπληρωμή χρεολυσίων 451 εκατ. ευρώ του Ελληνικού Δημοσίου προς το ΔΝΤ).
Την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2015, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό σημείωσαν αύξηση κατά 303 εκατ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν μείωση κατά 372 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση κατά 1,1 δισεκ. ευρώ των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο των τοποθετήσεών τους σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 7,0 δισεκ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 6,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού. Επίσης, οι καθαρές υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 10,1 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων. Επιπλέον, όσον αφορά τις απαιτήσεις, το δεκάμηνο του 2015 σημειώθηκε καθαρή αύξηση κατά 2,7 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos κατοίκων στο εξωτερικό. Στην πλευρά των υποχρεώσεων, η καθαρή αύξηση κατά 15,9 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), καθώς και η περαιτέρω ισόποση περίπου αύξηση λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων, αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση των δανειακών υποχρεώσεων κατοίκων.
Στο τέλος Οκτωβρίου 2015, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 4,9 δισεκ. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου 2014.
