Μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να μάθουν από τις τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν από Έλληνες φιλόσοφους. Εδώ θα εξετάσουμε μερικές τεχνικές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα μάλα.
Όλοι μας έχουμε συναντήσει πολλούς ανθρώπους στη ζωή μας που χρησιμοποιούν την φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων αλλά και Ρωμαίων για να ζουν καλύτερα και αποτελεσματικότερα σε προσωπικό επίπεδο. Θα μπορούσαν όμως να εφαρμοστούν και σε επιχειρηματικό επίπεδο, συμβάλλοντας στην βελτίωση του επιχειρηματικού πνεύματος και της επιχειρηματικής λειτουργίας. Ας τις δούμε αμέσως παρακάτω:
Σωκράτης: Τόλμη στη διαφωνία
Ο Σωκράτης, ήταν ένας από τους πρώτους φιλοσόφους που επέμεινε στο δικαίωμα να σκεφτόμαστε από μόνοι μας. Πολύ συχνά, προειδοποιούσε, ότι οι άνθρωποι απλώς, πηγαίνουν με το πλήθος.
Σε επίπεδο επιχειρηματικότητας, συχνά θα συναντήσουμε να προβάλλεται και να ακολουθείται μια λανθασμένη άποψη, ιδίως σε θέματα που έχουν να κάνουν με διαφθορά, που οι εμπλεκόμενοι επικαλούνται ότι «όλοι οι άλλοι έτσι το έκαναν». Αλλά οι χαρακτήρες μας είναι δική μας ευθύνη. Ο Σωκράτης προτιμούσε ακόμα και να πεθάνει από το να πάει αντίθετα στην συνείδησή του. Η επιχείρηση που εργάζεστε, προωθεί την ανεξάρτητη σκέψη όπως και οι εργαζόμενοι να ακούν την συνείδησή τους; Επιτρέπει στους ανθρώπους να δίδουν feedback στους μάνατζερς ακόμα και μέσω κριτικής; Δίδουν την ευκαιρία στους καλούς εργαζόμενους να αποτινάξουν την ‘δικαιολογία’ της γενικότερης κακής συμπεριφοράς;
Αριστοτέλης: Αφήνετε τους ανθρώπους να αναζητούν την εκπλήρωση
Ο Αριστοτέλης εκτός από μεγάλος φιλόσοφος ήταν και μεγάλος βιολόγος. Βάσιζε την ηθική τους στην ψυχολογική θεωρία της ανθρώπινης φύσεως, θεωρώντας ότι είμαστε από φύσεως ηθικοί, λογικοί, κοινωνικοί και αναζητούμε την ευτυχία. Επιχειρήσεις και γενότερα οργανισμοί (όπως και οι κυβερνήσεις) οφείλουν να δημιουργήσουν τα καλύτερα συστήματα που θα επιτρέπουν στους ανθρώπους να εκπληρώσουν τα εσωτερικά φυσικά τους κίνητρα.
Έτσι λοιπόν, οι επιχειρήσεις και οργανισμοί θα πρέπει να δίδουν στους εργαζόμενούς τους εργασίες και καθήκοντα που οι εργαζόμενοι που θα καλούνται να τα εκτελέσουν να τα βρίσκουν ουσιώδη και ότι αξίζουν τον κόπο. Με αυτόν τον τρόπο, οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα για την επιχείρηση. Οι άνθρωποι θέλουν να πιστεύουν σε κάτι και να το υπηρετούν. Προσεγγίστε την καλύτερη φύση των εργαζόμενών σας και αυτή θα απαντήσει σε αυτήν σας την προσέγγιση.
Οι εργαζόμενοί σας επίσης θα αυτοπαρακινούνται εάν εσείς τους δίδετε την ευκαιρία να ικανοποιήσουν την φυσική τους περιέργεια μέσα από μαθησιακές διαδικασίες. Βάζοντάς τους να παρακολουθούν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και όχι μόνο και με το όχι μόνο, θα λέγαμε και κατάρτισης για τον κόσμο, τον πολιτισμό κ.λπ.. Ανταποκρίνεται η επιχείρησή σας με τέτοιου είδους διαδικασίες προς τους εργαζόμενους που μπορεί να είναι εσωτερικές ή και εξωτερικές;
Πλούταρχος: Θέστε καλά μοντέλα και πρότυπα
Ο Πλούταρχος, ο ιστορικός και δάσκαλος, κατανόησε ότι οι άνθρωποι είναι απίστευτα κοινωνικά όντα, που παρακολουθούν σε συνεχή βάση τους άλλους ανθρώπους γύρω τους και συχνά πυκνά, τους μιμούνται κιόλας.
Όμως δυστυχώς, οι άνθρωποι περιβάλλονται συχνά από κακά μοντέλα. Ωστόσο, μπορούμε να κατευθύνουμε τους ανθρώπους παρέχοντάς τους καλά μοντέλα προς μίμηση. Αυτό επιχείρησε να κάνει ο Πλούταρχος με την συγγραφική σειρά του «Βίοι Παράλληλοι» μέσα από την οποία προσέφερε βιογραφικές περιγραφές μερικών από τους πιο γνωστούς Έλληνες και Ρωμαίους ήρωες, όπως ο Κικέρων, ο Καίσαρας, ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Περικλής κ.ά. – έτσι ώστε να δώσει μια καλή τροφή στους νέους ανθρώπους, να τους δημιουργήσει καλά πρότυπα που να θέλουν να τους μιμηθούν έστω μερικώς.
Στην ζωή των επιχειρήσεων, το παραπάνω μεταφράζεται ότι αυτό που λέτε στους εργαζόμενούς σας είναι λιγότερο σημαντικό εν συγκρίσει με αυτό που κάνετε. Οι εργαζόμενοί σας θα δουν πως συμπεριφέρεστε, πως αντιμετωπίζετε τους άλλους, πως ανταπερξέχεστε στην πίεση και εάν μένετε συνεπείς στις υποσχέσεις σας. και θα σας μιμηθούν. Εάν μιλάτε για ηθική αλλά με την πρώτη ευκαιρία πράξετε αντίθετα και όπως αρμόζει στο δικό σας συμφέρον, να είστε σίγουροι ότι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά σας.
Γι’αυτό δώστε το καλό παράδειγμα και να ακολουθήσουν αυτό. Ο Πλούταρχος θα σας προειδοποιούσε επίσης ότι οι καλύτεροι από τους νέους υφιστάμενούς σας, θα χρησιμοποιούσαν εσάς ως ένα κομβικό σημείο να στοχεύσουν (ως προϊστάμενός τους) και να υπερβούν· είναι κάτι το φυσικό λόγω του θράσους και θάρρους των νιάτων. Αφήστε τους να σας ανταγωνιστούν και ενθαρρύνετέ τους να πάνε παραπέρα.
Επίκτητος: Κτίστε μια στωικόμορφη νοοτροπία, ελαστική και συνάμα ανθεκτική
Ο Επίκτητος μεγάλωσε ως σκλάβος στη Ρώμη και έγινε στωικός φιλόσοφος αργότερα. Και οι δύο αυτές καταστάσεις, ήταν εξαιρετικά ακροσφαλείς – οι σκλάβοι μπορούσαν να κακομεταχειριστούν ή ακόμα – ακόμα και να σκοτωθούν από τους ιδιοκτήτες τους, ενώ οι στωικοί φιλόσοφοι συνιστούσαν μονίμως μια ομάδα που λόγω της φιλοσοφίας της στωικότητας έρεπαν προς μη αποδοχή των αυτοκρατορικών αρχών (ο ίδιος ο Επίκτητος εντέλει εξορίστηκε). Ο Επίκτητος ανταπεξήλθε σε αυτή την ανασφάλεια, υπενθυμίζοντας συνέχεια στον εαυτό του τι μπορούσε ο ίδιος να ελέγξει και τι δεν μπορούσε. Μπορούμε να ελέγξουμε τις σκέψεις μας, τις πεποιθήσεις μας και συμπεριφορές, αλλά κάθε τι άλλο, είναι σε κάποιο βαθμό εκτός του δικού μας ελέγχου – οι αντιλήψεις άλλων ανθρώπων και οι συμπεριφορές τους, η οικονομία, ο καιρός το μέλλον και το παρελθόν. Εάν εστιάζετε σε αυτά που είναι πέραν από τον έλεγχό σας, και κυριευθείτε από αυτά, θα καταλήξετε να αισθάνεστε ανήμποροι και δυστυχείς. Εστιάστε σε ό,τι μπορείτε να ελέγξετε και σταδικά, θα αποκτήσετε μια αυτοκυριαρχία, ακόμα και σε καταστάσεις που μπορεί να είναι έως και χαοτικές.
Αυτή η αντίληψη αποτελεί πλέον μέρος του κύκλου μαθημάτων ‘ανθεκτικότητας’ του στρατού των ΗΠΑ, η οποία διδάσκει στους στρατιώτες το στωικό μάθημα ότι ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, έχουμε πάντα κάποια επιλογή πώς θα αντιδράσουμε. Μπορούμε να μάθουμε λοιπόν αυτό τον ελαστικό και συνάμα ανθεκτικό τρόπο σκέψης, και αν τον μεταφέρουμε στην οργάνωσή μας, θα καταστήσει την επιχείρησή μας και τους εργαζόμενούς της περισσότερο ικανούς στο να αντιδρούν ενεργά σε διάφορες κρίσεις. Το περιβάλλον μπορεί να χειροτερεύει, η οικονομία μπορεί να βαδίζει ξανά σε συρρίκνωση. Εστιάστε στο να κάνετε ότι μπορείτε, πάνω σε πρακτικά βήματα που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατάσταση.
Ρούφους: Να καταγράφετε τις προσπάθειές σας
Ο Μουσώνιους Ρούφους, είναι γνωστός ως ο Σωκράτης της Ρώμης, ο οποίος εδίδαξε αποκλειστικώς στην Ελληνική. Ήταν επίσης στωικός, ο οποίος εδίδασκε ότι η φιλοσοφία δεν μπορεί να είναι μόνο θεωρητική. Εάν θέλεις να γίνεις ένα ηθικό άτομο ή μια ηθική επιχείρηση, δεν πρέπει απλά να διαβάζεις ηθική, αλλά θα πρέπει να ασκείς την ηθική, καθημερινώς, έτσι ώστε να καταστεί συνήθεια και εννοείται καλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αρχαία ελληνική λέξη για την ηθική (ἤθος) είναι στην ουσία, η ίδια με την λέξη συνήθεια (σύν + ἤθος) και μας αποκαλύπτει ότι θα πρέπει να επαναλαμβάνουμε αυτά που είναι ηθικά.
Θα πρέπει να κρατάτε αρχείο της προόδου σας, για να βλέπετε πως τα πηγαίνετε. Δεν πρέπει να επαναπαύεστε μόνο στην διαίσθησή σας, διότι συχνά μπορεί να κάνετε λάθος. Μόνο εάν καταγράφετε την συμπεριφορά σας σε κάποιο ημερολόγιο, θα μπορείτε, για παράδειγμα, να δείτε πόσες φορές εκνευριστήκατε ή πόσες φορές είπατε ψέματα ή οτιδήποτε άλλο κακό. Μόνο έτσι, κρατώντας δηλαδή μια καταγραφή, θα διαπιστώνετε εάν η συμπεριφορά σας βελτιώνεται ή αν κάνει κύκλους.
Εκτός από φιλοσοφία, χρήσιμη, πρακτική, εστιασμένη ταχύρρυθμη κατάρτιση
Στην επιχειρηματική ζωή, το να καταγράφετε τα του εαυτού σας συνεπάγεται να λαμβάνετε μια τεκμηριωμένη αξιολόγηση των επιδόσεων σας. Μπορεί να λέμε ότι είμαστε μια «πράσινη επιχείρηση», αλλά πως θα ξέρουμε εάν όντως σημειώνουμε πρόοδο; Μπορεί να λέμε ότι έχουμε μια πολύ καλή επιχείρηση για να δουλεύει κανείς σ’αυτήν , αλλά πως το γνωρίζουμε; Μόνο λοιπόν εάν καταγράφουμε περιοδικά ή και συνεχώς (αναλόγως του τι καταγράφουμε) μπορούμε να βγάλουμε ορθά συμπεράσματα. Θα μπορούσαμε λοιπόν από την στιγμή που εωρούμε ή θέλουμε η επιχείρησή μας να είναι ένα επιθυμητό μέρος για να εργάζεται κανείς, να κάνουμε περιοδικά έναν ερωτηματολόγιο που θα συμπληρώνεται από τους εργαζόμενους ανωνύμως και το οποίο θα μπορούσε να ρωτάει πόσο ‘γεμίζουν’ από την εργασία τους, να μπορούν να κάνουν επισημάνσεις κ.λπ.. Μετά από έναν χρόνο, κάνετε την ίδια έρευνα και βλέπετε εάν μέσα στον έναν χρόνο που πέρασε, βελτιώθηκε η επιχείρησή σας σε αυτό το πεδίο ή όχι και γιατί.
Επίκουρος: Η τέχνη της ευτυχίας
Ο Επίκουρος δίδαξε ότι στόχος της ζωής είναι απλώς το να είναι κανείς όσο χαρούμενος γίνεται, εδώ στη Γη, πριν πεθάνουμε. Προειδοποίησε ότι οι άνθρωποι είναι πολύ κακοί στο να είναι ευτυχισμένοι και πολύ καλοί στο να ανακαλύπτουν λόγους για να είναι δυστυχισμένοι. Και πρόσθεσε ότι η φιλοσοφία πρέπει να μας διδάξει πώς να είμαστε ευτυχισμένοι. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να μας διδάσκει πώς να εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή και να την ‘γευόμαστε’. Επίσης θα μπορούσε να μας διδάξει πώς να περιορίσουμε τις επιθυμίες μας σε αυτά που είναι εύκολο να λάβουμε, χωρίς να πληθωρίζουμε τις ανάγκες μας με ατέλειωτες και τεχνητά προκαλούμενες επιθυμίες.
Σήμερα, μερικές επιχειρήσεις υιοθετούν την επικούρεια φιλοσοφία, και προσπαθούν να διδάξουν στους εργαζόμενούς τους την τέχνη της ευτυχίας. Για παράδειγμα, ο Tony Hsieh, ο CEO της αμερικάνικης εταιρίας Zappos πώλησης υποδημάτων διαδικτυακά, είναι τόσο δεσμευμένος στην ευτυχία που όταν ήταν να πουλήσει την επιχείρησή του στην Amazon, η συμφωνία προέβλεπε ότι η κουλτούρα της επιχείρησης δεν θα αλλοιωθεί.
Μειώστε το Κόστος και Βελτιώστε τη Λειτουργία της Επιχείρησης σας
*****
Δείτε ακόμη…
5 Τρικς με την Γλώσσα του Σώματος που θα σας κάνουν Αρεστούς
