Φούσκα μπορεί να χαρακτηριστεί κάτι όταν φουσκώνει υπέρμετρα και η τιμή του ανέρχεται εκθετικά εντός συντόμου χρονικού διαστήματος και είναι αδικαιολόγητο σε σχέση με την τρέχουσα αξία του.
Το υποκείμενο asset που έχει καταστεί φούσκα, μπορεί να είναι από σχεδόν άχρηστο έως αρκετά χρήσιμο.
Παράδειγμα ενός κατά γενικής ομολογίας άχρηστου asset, που εξελίχθηκε σε φούσκα, οι τουλίπες: ΟΚ, όμορφο λουλούδι, αλλά να φτάσει στο σημείο στον 17ο αιώνα, να πωλείται όσο ένα σπίτι, δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό, παρόλο που στον 17 αιώνα, από αυτούς που το αγόραζαν και σπεκούλαραν σε αυτό, θα βρίσκονταν πολλοί που αν τους ρωτούσες θα επιχειρηματολογούσαν με διάφορους απίθανους τρόπους, για την “αξία” του και το δικαιολογημένο της πυραυλικής του κίνησης…
Παράδειγμα ενός κατά γενικής ομολογίας χρήσιμου asset, που εξελίχθηκε σε φούσκα, το ίντερνετ (dot com bubble). Δεν χωράει αμφιβολία ότι το ίντερνετ είναι κάτι σπουδαίο και με εύρος χρήσεων και λειτουργιών. Σήμερα έχει πειστεί μέχρι και ο πιο δύσπιστος σε σχέση με τις προοπτικές του, όπως π.χ. ο γνωστός και κατά τα άλλα ικανότατος και ευφυέστατος νομπελίστας οικονομολόγος Paul Krugman, ο οποίος είχε καταφερθεί εναντίον του ίντερνετ. Στα τέλη της δεκαετίας των ‘90s, οι μετοχές των εταιρειών που ασχολούνταν με το ίντερνετ, είχαν πάει στα ουράνια και βέβαια η φούσκα έσκασε με οδυνηρές συνέπειες, ιδίως για όσους είχαν μπει προς τα υψηλά της. Αξίζει να σας θυμίσω ότι τότε, όποια εταιρεία δήλωνε ιντερνετική, ακόμα και μόνο στα λόγια (απατεώνες δηλαδή), οι επενδυτές έτρεχαν να σπεκουλάρουν σε αυτήν και η μετοχή της γίνονταν πύραυλος. Βεβαίως επειδή το ίντερνετ ως τεχνολογία είχε μια ουσιαστική βάση ανάπτυξης, που φάνηκε με τον καιρό που πέρασε, δεν έσβησε, αλλά εξακολουθεί και υπάρχει, και μάλιστα πολλές από τις εταιρείες που ασχολήθηκαν πραγματικά με αυτό, σοβαρά, έξυπνα και καινοτομώντας, σήμερα είναι κολοσσοί (π.χ. Google).
Με άλλα λόγια, φούσκα μπορεί να σημειωθεί και σε χρήσιμα assets. Απλώς τα χρήσιμα, δεν θα ‘εξαφανιστούν’ όπως ουσιαστικά ως asset, εξαφανίστηκε η τουλίπα.
Ας πάμε τώρα στην μεγαλύτερη φούσκα όλων των εποχών, στον βασιλιά των φουσκών, το Bitcoin αλλά και τα άλλα κρυπτονομίσματα που ξεφυτρώνουν το ένα μετά το άλλο, και αυξάνονται και πληθύνονται.
Έχει το Bitcoin χρησιμότητα;
Και δεν εννοώ θεωρητικά διότι με τα λόγια λέγονται τα ωραιότερα παραμύθια. Πρακτικά λοιπόν… Υπάρχει εδώ και μια δεκαετία και τι έχει δείξει; Το ίντερνετ στην δική του πρώτη δεκαετία, είχε δείξει πολλά, και είχε πείσει πάρα πολλούς (γιατί είχε ήδη δείξει) τις χρησιμότητές του. Το Bitcoin μετά από χονδρικά μια δεκαετία, τι χρησιμότητα έχει δείξει; Διαβάστε σχετικά περαιτέρω ΕΔΩ.
Οι υποστηρικτές του προκειμένου να πείσουν, λένε διάφορα ‘εξωτικά’ θεωρητικά επιχειρήματα. Θεωρητικά διότι έχει περάσει ήδη μια δεκαετία και βλέπει αλήθεια κανείς, το Bitcoin στην ζωή του πρακτικά και ευρέως;
Μία από τις πρώτες εταιρείες που ασχολήθηκαν με το ίντερνετ, ήταν η CompuServe, από τις πρωτοπόρες και όμως σήμερα, ποιος την ξέρει; Και σίγουρα δεν είναι Google… Και δίδω αυτό το παράδειγμα που έχει να κάνει με τον τομέα του ίντερνετ, που έχει αποδείξει την αναπτυξιακή του δυναμική. Στο χώρο της τεχνολογίας blockchain, εντός της οποίας παίζουν τα κρυπτονομίσματα (και το Bitcoin), η οποία δείχνει, κατά την άποψή μου, πολλά υποσχόμενη, ωστόσο θεωρώ ότι είναι ολιγότερο από αυτή του ίντερνετ, συγκρίνοντας την ανάπτυξη και χρηστικότητα της πρώτης τους δεκαετίας (η του blockchain έχει πολύ μικρότερη ανάπτυξη και χρηστικότητα στην πρώτη του δεκαετία από ό,τι είχε αντίστοιχα, στην πρώτη του δεκαετία το ίντερνετ). Και τι λένε κάποιοι; Ότι το Bitcoin, το πρώτο των κρυπτονομισμάτων, ήρθε για να μείνει και θα ζει και θα βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει. Που; Στην φαντασία τους; Διότι εγώ, μια δεκαετία μετά, δεν το βλέπω πουθενά στην πράξη.
• Γιατί λοιπόν το Bitcoin είναι φούσκα;
• Γιατί εν αντιθέσει με άλλες φούσκες, το Bitcoin δεν ‘πεθαίνει’, τουλάχιστον προς το παρόν;
Το εξηγώ στο προηγούμενο link που σας το ξαναδίδω για όσους δεν το διάβασαν (ΕΔΩ).
Το ότι είναι μια ‘εξωτική’ και για πολλούς ακαταλαβίστικη (από τεχνολογικής απόψεως) φούσκα, τροφοδοτεί κατά καιρούς, το ακόλουθο pattern, που όμως δεν του δίδει αξία: την σταθεροποίησή του σε ορισμένα επίπεδα τιμών μετά από μια κατάρρευση, και επανέρχεται σε ανοδική κίνηση, παίζοντας ξανά και ξανά, απλό speculation, που επειδή είναι σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορεί να παίξει αρκετές φορές και να επαναληφθεί αρκετές φορές.
Όμως πότε, εάν είχε το bitcoin ουσιαστική χρησιμότητα, θα την διαπιστώσουμε πρακτικά; Ήδη έχει περάσει μια δεκαετία. Σε 20 χρόνια; Σε 30; Πότε; … ποτέ σας λέω. Αν ήταν από οποιαδήποτε άποψη ουσιαστικά χρήσιμο, σε μια δεκαετία θα είχε ήδη δείξει· θα το βλέπατε οι ίδιοι στην πραξη, δεν θα χρειαζόσασταν κανέναν να επιχειρηματολογήσει θεωρητικά υπέρ του. Κάποια στιγμή λοιπόν, ο κόσμος θα καταλάβει ότι είναι άχρηστο, και τότε θα πάει η τιμή του στα τάρταρα και θα παραμείνει εκεί. Απλώς, προς το παρόν, δεν γνωρίζω πόσο θα κρατήσει αυτό το ‘σενάριο’ που τροφοδοτεί περιοδικά μεγάλες ανοδικές speculative κινήσεις, που έχει, αναμφισβήτητα σε αυτές τις ανοδικές του κινήσεις χαρακτηριστικά – όχι μόνο αλλά και – ponzi σχήματος.
Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Συγγραφέας του
HERETIC INVESTOR: A work smart, not hard, way to profit on Wall Street!
http://amzn.to/2dz6CVV • English Version
http://amzn.to/2qsjkbU • Greek Version
