Ο γνωστός χρηματοοικονομικός – τραπεζικός κολοσσός Morgan Stanley σε πρόσφατη έκθεσή του, υπολόγισε τις κοινωνικές ανισότητες σε ένα πλήθος χωρών.
Ουσιαστικά κατέταξε τις χώρες βάσει ενός συνθετικού δείκτη, του MS Inequality Indicator, δηλαδή του δείκτη Ανισότητας, ο οποίος συντίθεται από μια σειρά επιμέρους δεικτών και συγκεκριμένα:
- Συντελεστή Gini, που είναι ένας δείκτης που χρησιμοποιείται διεθνώς και μετρά βάσει κάποιων παραγόντων, όπως π.χ. το εισόδημα (αλλά όχι μόνο) τις ανισότητες.
- Διαφοροποιήσεις στους Μισθούς
- Σύνοψη διαφοροποιήσεων στους χώρους εργασίας
- Υγιειονομική πρόσβαση
- Πρόσβαση σε ψηφιακές – ιντερνετικές δυνατότητες
Στον Πίνακα που σας παρουσιάζουμε, στην πρώτη στήλη με αριθμούς, είναι ο βασικός δείκτης MS Inequality Indicator και έπονται προς τα δεξιά, ο Συντελεστής Gini, οι Διαφοροποιήσεις στους Μισθούς, η Σύνοψη διαφοροποιήσεων στους χώρους εργασίας, η Υγιειονομική πρόσβαση και η Πρόσβαση στις ψηφιακές κ.λπ. δυνατότητες.
Σε κάθε κουτάκι, αναφέρει την θέση, που στην προκειμένη περίπτωση, όσο πιο κοντά στο 1 βρίσκεται, τόσο χειρότερη είναι η θέση, δηλαδή επικρατούν ανισότητες και το ίδιο δηλώνεται και με τα χρώματα: όσο πιο κόκκινο τόσο χειρότερη η θέση, με εντονότερες αποκλίσεις και ανισότητες, ενώ όσο πιο πράσινο, τόσο μικρότερες οι αποκλίσεις και οι ανισότητες.
Η Ελλάδα λοιπόν, όπως αναφέραμε και στον τίτλο, παίρνει το «χάλκινο» καταλαμβάνοντας την τρίτη αρνητική πρωτιά. Την ξεπερνούν η πρώτη Πορτογαλία και η δεύτερη Ιταλία. Στην τέταρτη θέση μετά την Ελλάδα, βρίσκεται η Ισπανία.
Είναι εμφανές νομίζουμε, οι αρνητικές πρωτιές των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, που τι κοινό έχουν τα τελευταία χρόνια; Τα τυπικά ή άτυπα προγράμματα αυστηρής και κοινωνικά άδικης λιτότητας. Είναι πασίδηλο ότι αυτός είναι ο κοινός παρονομαστής των τεσσάρων ‘πρωτευσάντων’ όσον αφορά στις ανισότητες.
Όσον αφορά στη χώρα μας, τα πήγε σχετικά καλά, στην κατάσταση ανισορροπιών στον εργασιακό χώρο και στην πρόσβαση σε υγιειονομική περίθαλψη, καθώς στους συγκεκριμένους δύο επιμέρους δείκτες, έχει πράσινους χρωματισμούς, όταν οι ανταγωνιστές της στις πρώτες θέσεις της ανισότητας, έχουν κυρίως κόκκινο έως κίτρινο χρώμα, δείχνοντας εντονότερες ανισότητες σε αυτά τα πεδία.
Για να φύγουμε όμως από τα χάλια της χώρας μας, όπως και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών του Νότου, ακολουθεί μια έκπληξη και μάλιστα διπλή, καθώς παρατηρούμε στην πέμπτη θέση των κοινωνικών ανισοτήτων τις ΗΠΑ και στην έκτη θέση, την Γερμανία!
Ομολογουμένως, οι (αρνητικές) επιδόσεις αυτών των δύο μεγάλων χωρών, μας εξέπληξαν.
Πηγαίνοντας τώρα στον αντίποδα, η πεντάδα με τις ολιγότερες κοινωνικές ανισότητες αποτελείται από: οι λιγότερες από όλες τις χώρες παρουσιάζονται στην Νορβηγία, έναν συνήθη «ύποπτο» καθώς είναι ευρέως γνωστή για το υψηλό βιοτικό της επίπεδο και τις καλές και ουσιαστικές παρεμβάσεις και παροχές από πλευράς του εκεί κράτους προς τους πολίτες του· έπονται στη δεύτερη καλύτερη θέση η Σουηδία και στη τρίτη η Φινλανδία, με άλλα λόγια η πρώτη θετική τριάδα, καταλαμβάνει η Σκανδιναβία, κάτι μάλλον αναμενόμενο· στην τέταρτη καλύτερη θέση τοποθετείται η Ολλανδία και στην πέμπτη, το Βέλγιο.
Σημειώνουμε κάτι που ίσως το αντιλαμβάνεστε: όταν σε μία χώρα επικρατούν έντονες ανισότητες σε διάφορα κρίσιμα πεδία, όπως εισόδημα, εργασία, πρόσβαση στην υγεία και στις ψηφιακές υπηρεσίες, τότε η κοινωνία της νοσεί. Εννοείται όσο μεγαλύτερες οι ανισότητες, τόσο περισσότερο ασθενούσα η κοινωνία. Οι κάτοικί τους είναι δυστυχισμένοι και υποβόσκουν εστίες πιθανής κοινωνικής έκρηξης.
Αντιθέτως, όταν οι ανισότητες είναι λιγοστές, μπορούμε να μιλάμε για μια κατά βάση υγιή κοινωνία, με ευτυχισμένους πολίτες.
Προφανώς, σκοπός και μέλημα της πολιτείας σε κάθε κράτος, θα έπρεπε να είναι η εξάλειψη των ανισοτήτων έτσι ώστε να εξασφαλίζουν μια υγιή, ευημερούσα κοινωνία που να σέβεται όλους τους πολίτες της και να τους προσφέρει τις ευκαιρίες που αξίζουν. Οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να κρίνονται από αυτό…
