Το Νοέμβριο του 2015, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, παρουσίασε έλλειμμα 1,2 δισεκ. ευρώ, κατά 278,4 εκατ. ευρώ μικρότερο εκείνου του Νοεμβρίου του 2014. Η βελτίωση αυτή οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών, καθώς και των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία αντιστάθμισε τον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών συρρικνώθηκε κατά 108 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Νοεμβρίου του 2014, ως αποτέλεσμα κυρίως του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για καύσιμα. Επίσης, περιορίστηκαν σημαντικά και οι συναλλαγές που αφορούν αγοραπωλησίες πλοίων, εφόσον δεν ήταν δυνατή η καταγραφή τους, στο βαθμό που οι συναλλαγές αυτές πραγματοποιήθηκαν εκτός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος λόγω των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Πάντως, οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων ήταν αυξημένες σε σχέση με το Νοέμβριο του 2014. Συνολικά, παρατηρήθηκε μείωση των εξαγωγών και των εισαγωγών αγαθών, αλλά οι εισαγωγές μειώθηκαν περισσότερο από τις εξαγωγές.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 192,6 εκατ. ευρώ, λόγω της πτώσης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κατά κύριο λόγο θαλάσσιων). Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες παρουσίασαν αξιόλογη άνοδο (16%) σε σχέση με αυτή που παρατηρήθηκε το Νοέμβριο του 2014 (1,5%), με αποτέλεσμα τη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών παρουσίασε μείωση κατά 4%. Τέλος, το ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών παρουσίασε σημαντική βελτίωση.
Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω εξελίξεων, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σημείωσαν πτώση κατά 18,6%, μεγαλύτερη από εκείνη των αντίστοιχων εισαγωγών (12,7%), και το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 84,6 εκατ. ευρώ.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε μικρό πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος τον ίδιο μήνα του 2014 (βελτίωση κατά 301,8 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους και μερίσματα. Παράλληλα, περιορίστηκε και το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων, λόγω μείωσης του ελλείμματος των τρεχουσών μεταβιβάσεων μεταξύ γενικής κυβέρνησης και ΕΕ.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2015, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 1,9 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, το οποίο εμφάνισε πλεόνασμα 911,7 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 2,5 δισεκ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2014, κυρίως λόγω του περιορισμού της δαπάνης για εισαγωγές. Συνολικά, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 8,4%, αλλά οι αντίστοιχες δαπάνες για εισαγωγές μειώθηκαν με ταχύτερο ρυθμό, κατά 14,0%. Την ίδια περίοδο, τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκαν.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών μειώθηκε κατά 4,5 δισεκ. ευρώ, λόγω της βελτίωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία παρουσίασαν άνοδο κατά 4,6%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές δεν παρουσίασαν αξιόλογη μεταβολή.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε, καθώς παρατηρήθηκε μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές και λοιπές υπηρεσίες. Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2015, οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 7,5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014 και οι αντίστοιχες εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 5,9%.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2015, το ισοζύγιο κεφαλαίων παρουσίασε πλεόνασμα 190,2 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 295,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Νοεμβρίου του 2014, λόγω του περιορισμού των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση. Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2015, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε πλεόνασμα 1,9 δισεκ. ευρώ, κατά 413,3 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2014.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2015, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα 1,0 δισεκ. ευρώ, χωρίς αξιόλογη μεταβολή από τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2015 σημειώθηκε πλεόνασμα 2,9 δισεκ. ευρώ, κατά 2,5 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2014.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Νοέμβριο του 2015, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων δεν σημειώθηκαν αξιόλογες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, σημειώθηκε καθαρή άνοδος (7,7 δισεκ. ευρώ) των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, η οποία οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 6,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων και αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τις τοποθετήσεις ξένων επενδυτών σε τραπεζικές μετοχές, στο πλαίσιο της πρόσφατης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Επίσης, η αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια αντανακλά στο μεγαλύτερο μέρος της τοποθετήσεις ξένων επενδυτών σε τραπεζικά ομόλογα. Καθαρή άνοδος των απαιτήσεων της ίδιας κατηγορίας κατά 0,5 δισεκ. ευρώ αντανακλά τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα του εξωτερικού.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων κατά 7,3 δισεκ. ευρώ οφείλεται στην καθαρή μείωση κατά 8,9 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), που αντισταθμίστηκε κυρίως από την καθαρή αύξηση κατά 2,0 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (περιλαμβάνεται νέο δάνειο 2,0 δισεκ. ευρώ του Ελληνικού Δημοσίου από τον ESM). Τέλος, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων κατά 0,6 δισεκ. ευρώ είναι αποτέλεσμα της μείωσης των καταθέσεων και repos κατοίκων στο εξωτερικό και της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2015, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό σημείωσαν αύξηση κατά 340,7 εκατ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν μείωση κατά 411,3 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο των τοποθετήσεών τους σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 7,0 δισεκ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 5,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού. Επίσης, οι καθαρές υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 2,4 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, η οποία αντισταθμίστηκε από την άνοδο των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων. Επιπλέον, όσον αφορά τις απαιτήσεις, το ενδεκάμηνο του 2015 σημειώθηκε καθαρή αύξηση κατά 2,4 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos κατοίκων στο εξωτερικό. Στην πλευρά των υποχρεώσεων, η καθαρή αύξηση κατά 7,0 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των δανειακών υποχρεώσεων κατοίκων.
Στο τέλος Νοεμβρίου 2015, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 4,9 δισεκ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου 2014.
