• Έρευνα υποδεικνύει ότι υπάρχει ένα ‘δάπεδο’ που βοηθάει τις πλούσιες οικογένειες να διατηρήσουν τον πλούτο τους για σχεδόν 6 αιώνες
• Τα κορυφαία 5 επίθετα από απόψεως πλούτου από το 2011 συνδέθηκαν με πλούσια ονόματα το 1427
Στην Φλωρεντία της Ιταλίας, οι πλούσιες οικογένειες έχουν διατηρήσει τα πλούτη τους για σχεδόν 600 χρόνια. Σύμφωνα με την μελέτη Intergenerational mobility in the very long run: Florence 1427-2011 που διεξήχθη από οικονομολόγους της κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας, έγιναν κάποιες διαπιστώσεις όσον αφορά την διαγενεακή κινητικότητα πλούτου στο πολύ μακροχρόνιο πλαίσιο.
Πως έγινε η μελέτη; Πήραν τους σημερινούς πλουσιότερους βάσει των στοιχείων του 2011 και έπειτα, βάσει του επώνυμού τους, έκαναν μια συσχέτιση και ανίχνευση αυτού στο παρελθόν και συγκεκριμένα στο έτος 1427, όπου βρέθηκε ότι και τότε βάσει του σχετικού αρχείου που είχαν στην Φλωρεντία το 1427 (οργανωμένο κράτος, αφού το αρχείο διατηρήθηκε τόσους αιώνες), συγκρίθηκε με τα τότε στοιχεία και εντέλει διαπιστώθηκε ότι οι τότε πλουσιότεροι, είναι και σήμερα.
Σημειώνουμε δε, ότι η Φλωρεντία ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα η πρωτεύουσα του ομώνυμου κρατιδίου και μόλις τον 19ο αιώνα, εντάχθηκε στην ενοποίηση των κρατιδίων που συνέστησαν την Ιταλία, παύοντας βέβαια να είναι πρωτεύουσα στο νέο κράτος και παραμένοντας έκτοτε, απλώς μια σημαντική πόλη. Στο διάστημα δε, από το 1427 έως το 2011, έγιναν στην περιοχή μεγάλες και συχνές γεωπολιτικές αναταραχές, οι οποίες όμως φαίνεται να μην επέδρασαν στον πλούτο των πλουσιοτέρων, που όπως θα σας πούμε αμέσως παρακάτω, διατηρήθηκε.
Δείτε τον κάτωθι πίνακα:
Ο πίνακας μας παρουσιάζει τους πέντε με το υψηλότερο εισόδημα το 2011 (τα ονόματα δεν αποκαλύπτονται για λόγους διακριτικότητας, αλλά παρουσιάζονται ως Α, Β, C, D, E), οι οποίοι ήταν και από τους πλουσιότερους το 1427. Το 1427 αυτοί οι πέντε πλουσιότεροι ανήκαν σε συντεχνίες του μαλλιού, μεταξιού, και υποδηματοποιών, διατηρούσαν δε υψηλό στάτους και είχαν οικονομική και πολιτική επιρροή. Για παράδειγμα, ο επανομαζόμενος Α, το 2011 είχε ετήσιο εισόδημα €146.489 (το μεγαλύτερο για το 2011, άρα και πλουσιότερος) και πίσω στο 1247, είχε (ο πρόγονός του, η οικογένειά του) κορυφαία, ήτοι υψηλά ποσοστά % σε όρους εισοδήματος και πλούτου (είναι αυτά που παρουσιάζονται στις δύο στήλες δεξιά).
Ο πίνακας μας παρουσιάζει και τους πέντε με το χαμηλότερο εισόδημα το 2011 (είναι οι V, W, X, Y, Z) που κάνοντας κατά παρόμοιο τρόπο την σύγκριση με τα στοιχεία του 1427, διαπιστώνεται ότι και τότε, είχαν πλούτο κάτω του μέσου όρου (κάτω του 50% δηλαδή), άρα οι οικογένειές τους παρέμειναν χαμηλού εισοδήματος για τόσα εκατοντάδες χρόνια. Για παράδειγμα, ο επανομαζόμενος βάσει επιθέτου Χ, το 2011 είχε ετήσιο εισόδημα €9.281 (από τα χαμηλότερα για το 2011, άρα και εκ των φτωχότερων) και πίσω στο 1427, είχε ιδιαιτέρως χαμηλά ποσοστά εισοδήματος και πλούτου σε σχέση με τον μέσο όρο. Όσον αφορά στην απασχόληση που είχαν τότε (το 1427), οι πέντε του περιουσιακού πυθμένα, ήταν κυρίως εργάτες.
Η μελέτη αυτή της Τράπεζας της Ιταλίας, καταλήγει σε συμπεράσματα που έρχονται σε αντίθεση με αυτά άλλων μελετών που έχουν γίνει λίγο παλαιότερα, και αφορούσαν π.χ. τους δισεκατομμυριούχους της σύγχρονης εποχής, όπου στα τελευταία χρόνια ο αριθμός τους περιορίστηκε, δείχνοντας έτσι ότι οι εξαιρετικά πλούσιοι, μειώνονται με το πέρασμα του καιρού. Επίσης υπάρχει και μια κοινώς αποδεκτή ρήση σε πολλές μάλιστα χώρες, που λίγο πολύ λέει ότι Wealth does not pass three generations: πρόκειται για κινέζικη παροιμία και στα ελληνικά μεταφέρεται ως ότι «Ο πλούτος (ο μεγάλος) δεν ξεπερνάει τις τρεις γενεές».
Τώρα τι ισχύει; Αυτό που λένε στην Ελλάδα ότι το χρήμα στο χρήμα πάει ή ότι με το χρόνο, το χρήμα στις ιδιαιτέρως πλούσιες οικογένειες διυλίζεται και χονδρικά, παύει να υφίσταται περίπου σε τρεις γενεές;
Μπορεί να ισχύουν και τα δυο μαζί; Υπό την έννοια ότι μια πλούσια οικογένεια, έχει την οικονομική άνεση να σπουδάσει και να καταρτίσει καλύτερα τα παιδιά της συγκριτικά με μια οικογένεια μεσαίου ή χαμηλού εισοδήματος, μπορεί να τα υποστηρίξει οικονομικά πολύ περισσότερο για να επιχειρήσουν σε σχέση με μια οικογένεια μεσαίου ή χαμηλού εισοδήματος, και μέσω αυτής της διαδικασίας, το χρήμα ‘προσελκύεται’ ευκολότερα από τις ήδη πλούσιες οικογένειες. Αυτή η διαδικασία, βοηθάει στο να παραμείνουν οι πλούσιες οικογένειες, πλούσιες και στο μέλλον.
Από την άλλη όμως, ισχύει και συμβαίνει και διεθνώς και ιστορικά, οι πολύ πλούσιες οικογένειες σε βάθος σχεδόν τριών γενεών, να πέφτουν · φτωχές μπορεί να μην έχουν γίνει, αλλά χάνουν με το χρόνο, μεγάλο μέρος της συνολικής οικονομικής ισχύος τους. Αυτό συμβαίνει πιθανότατα για μια σειρά λόγων, όπως:
- Όταν ένας εξαιρετικά πλούσιος πεθαίνει, η περιουσία του διαμοιράζεται μεταξύ αρκετών κληρονόμων, άρα η περιουσία που πριν ανήκε σε ένα πρόσωπο, στη συνέχεια διαιρείται και τρόπος του λέγειν ‘κρύπτεται’ σε πολλούς,
- Ακόμα και εάν κληρονομεί μόνο ένας μια πολύ μεγάλη περιουσία, για παράδειγμα ο μοναδικός υιός / κόρη ενός εξαιρετικά πλουσίου, επειδή τα βρίσκουν έτοιμα, δεν εκτιμούν ούτε και έχουν την ικανότητα της συντήρησης και δημιουργίας – συνηθισμένοι στην εύκολη ζωή και καλοπέραση, απλώς δαπανούν ασυστόλως χωρίς να φροντίζουν για την συντήρηση του μεγάλου πλούτου, ο οποίος σχετικά σύντομα, μειώνεται δραστικά.
Δείτε για παράδειγμα την ελληνική περίπτωση του Ωνάση: στην εποχή του ο Αριστοτέλης ήταν μακράν ο πλουσιότερος Έλληνας και από τους πλουσιότερους στον κόσμο, ενώ σήμερα, ναι μεν η δισέγγονή του παραμένει αρκετά πλούσια συγκριτικά με πολλούς άλλους, αλλά εν συγκρίσει με τον Αριστοτέλη που η περιουσία του με σημερινές τιμές υπολογίζεται ότι θα έφτανε τα $14 δισ., η της Αθηνάς εκτιμάται ότι πλέον, έχει υποχωρήσει περίπου στο ένα δισεκατομμύριο δολάρια και όχι μόνο δεν είναι μεταξύ των πλουσιότερων στον κόσμο, αλλά την ξεπερνούν και πολλοί Έλληνες εφοπλιστές.
Δείτε ολόκληρη την Έκθεση – Μελέτη της Τράπεζας της Ιταλίας, εδώ.
