Δημοσιεύτηκε η Εγκύκλιος 20 του ΟΑΕΕ με Αρ. Πρωτ: ΔΙΠΣΥΝ/Φ1/9/1138740 (4/8/2016) και με Θέμα:
«Χορήγηση προσωρινής σύνταξης με τις νέες διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 4387/16»
Η Εγκύκλιος αναφέρει συγκεκριμένα:
ΘΕΜΑ: Xoρήγηση προσωρινής σύνταξης με τις νέες διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 4387/2016
ΣΧΕΤ: α) Το άρθρο 29 του ν.4387/2016 (ΦΕΚ 85 /12.5.2015 τεύχος Α΄)
β) Το υπ’ αρ. Φ.80000/οικ 29336/1164/30-6-2016 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας
Για το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε κατ΄αρχάς τα ακόλουθα:
1) Ως γνωστό με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν.3996/2011, προβλέπεται η χορήγηση προσωρινής σύνταξης υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτό και εξακολουθούν να ισχύουν για συντάξεις που εκδίδονται με προγενέστερες του Ν.4387/2016 διατάξεις (εγκ. 49/2011).
2) Με την διάταξη του άρθρου 29 του ν.4387/2016 επήλθαν τροποποιήσεις στο ισχύον νομικό καθεστώς και τέθηκε σε νέα βάση το θέμα της χορήγησης προσωρινής σύνταξης, για όσους λαμβάνουν σύνταξη με τον τρόπο υπολογισμού που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν.4387/2016.
3) Με το παρόν έγγραφο αναλύονται οι όροι χορήγησης της νέας προσωρινής σύνταξης και αφορά περιπτώσεις χορήγησης σύνταξης βάσει αρθρ. 94 ν. 4387/2016 (σχετική η εγκ.18/2016).
4) Στο πλαίσιο εφαρμογής της παρούσας εγκυκλίου, σας γνωρίζουμε ότι η προσωρινή σύνταξη θα χορηγείται σε υποψήφιους συνταξιούχους όλων των κατηγοριών (γήρατος – αναπηρίας – θανάτου) οι οποίοι:
α) Δεν έχουν καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή από ασφαλιστικές εισφορές κατά την υποβολή της αίτησης για σύνταξη β) Είχαν μεν ληξιπρόθεσμη οφειλή κατά την αίτηση συνταξιοδότησης αλλά στη συνέχεια την εξόφλησαν
γ) Έχουν οφειλή μόνο από αναγνώριση πλασματικών χρόνων
5) Για ασφαλισμένους με ληξιπρόθεσμες οφειλές, θα ακολουθήσουν οδηγίες, μετά την παροχή διευκρινίσεων από το αρμόδιο Υπουργείο, κατόπιν ερωτήματός μας, σχετικά με τον τρόπο παρακράτησης οφειλών από την προσωρινή και οριστική σύνταξη.
Α. ΕΚΤΑΣΗ – ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Δικαιούχοι της προσωρινής σύνταξης:
α) οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που υποβάλουν αίτημα απονομής σύνταξης γήρατος β) οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που υποβάλουν αίτημα απονομής σύνταξης αναπηρίας
γ) τα μέλη οικογενείας που υποβάλουν αίτημα απονομής σύνταξης θανάτου ασφαλισμένου (ή συνταξιούχου που λαμβάνει προσωρινή σύνταξη βάσει του νόμου αυτού).
Όλοι οι παραπάνω δικαιούνται προσωρινή σύνταξη εφόσον πληρούνται οι κατά περίπτωση νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π.χ όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις, ποσοστό αναπηρίας).
Β. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ (παρ. 8 άρθρου 29)
α) Όπως προβλέπεται ρητά στην διάταξη, η απόφαση προσωρινής σύνταξης εκδίδεται εντός χρονικού διαστήματος δύο (2) μηνών από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Η προθεσμία αυτή ισχύει και στις περιπτώσεις όπου υφίσταται χρόνος διαδοχικής ασφάλισης στους εντασσόμενους στον ΕΦΚΑ φορείς, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου.
Αν και στο άρθρο δεν γίνεται αναφορά, όπως γίνεται στο προηγούμενο καθεστώς, ειδικά όσον αφορά την συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας θα πρέπει να γίνει η διάκριση μεταξύ του συνταξιοδοτικού αιτήματος για το οποίο έχει προηγηθεί οριστική κρίση υγειονομικής επιτροπής και εκείνου για το οποίο θα ακολουθήσει η παραπομπή.
Στην μεν πρώτη περίπτωση η προθεσμία αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής του συνταξιοδοτικού αιτήματος, στην δε δεύτερη περίπτωση από την κοινοποίηση στον φορέα ή από την υποβολή από τον ενδιαφερόμενο της οριστικής γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής.
Το ίδιο ισχύει και για συνταξιοδοτικά αιτήματα λόγω γήρατος ή θανάτου, όταν για την κρίση του δικαιώματος απαιτείται γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής (π.χ σύνταξη γήρατος με παθήσεις ν.612/77, σύνταξη γονέων-συζύγων- αδελφών αναπήρων ν.3232/2004, σύνταξη λόγω θανάτου σε ανίκανα τέκνα κλπ).
β) Κατά ρητή πρόβλεψη της παρ. 10 του άρθρου η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα στους δικαιούχους που είναι άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και στους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες που προστατεύουν άτομα με αναπηρία ή για όσους συνταξιοδοτούνται με βάση τις διατάξεις του ν.612/77 είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές και ισχύουν κάθε φορά ή με βάση τις διατάξεις που αναφέρονται στα πρόσωπα του τετάρτου εδαφίου της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ 169/2007 (Α’ 210) είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές, όπως ισχύουν κάθε φορά.
Σημειώνουμε ότι για την εφαρμογή της ανωτέρω ρύθμισης θα πρέπει να προκύπτει αποδεδειγμένα αναπηρία τουλάχιστον 50%. Η απόδειξη γίνεται με γνωμάτευση ΚΕΠΑ, από την οποία θα προκύπτει ιατρική κρίση (χωρίς όμως να χορηγείται παραπεμπτικό από την υπηρεσία για το σκοπό αυτό).
Γ. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ (παρ. 1-4 & 6 άρθρου 29)
Το ύψος της προσωρινής σύνταξης του ν.4387/16 διαφοροποιείται σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο που θεσπίστηκε με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν.3996/2011.
Ως εκ τούτου σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 94 παρ.1 και 2 του ν.4387/2016, το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης αφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης που κρίνονται με το νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που θεσπίζεται με τον παραπάνω νόμο.
Σχετικές οδηγίες δόθηκαν με την αρ. 18/2016 εγκύκλιο της Δ/νσης μας .
Αντίθετα στις αιτήσεις συνταξιοδότησης για τις οποίες πρόκειται να εφαρμοστούν ως προς τον υπολογισμό της σύνταξης οι προγενέστερες του ν. 4387/2016 διατάξεις, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 38 του ν.3996/2011 για την χορήγηση προσωρινής σύνταξης.
Στις παραγράφους 1-4 & 6 του άρθρου 29 αναλύεται ο τρόπος υπολογισμού του ύψους της προσωρινής σύνταξης.
Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες ισχύουν τα ακόλουθα:
Γ1) Για προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος πλήρη ( β΄ εδάφιο της παρ.1 άρθρου 29)
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η προσωρινή σύνταξη ορίζεται ως το 50% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος των δώδεκα (12) τελευταίων μηνών ασφάλισης που προηγούνται της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Ως μέσο μηνιαίο εισόδημα νοείται αυτό το οποίο προκύπτει από το πηλίκο του συνόλου των τρεχουσών εισφορών κύριας ασφάλισης που καταβλήθηκαν ή έπρεπε να καταβληθούν κατά τους μήνες αυτούς, διαιρούμενου δια του 20% και δια του 12.
Επισημαίνουμε ότι σε περίπτωση που η ασφάλιση έχει διακοπεί σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης, για τον υπολογισμό της προσωρινής σύνταξης λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί ή έπρεπε να καταβληθούν κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο που προηγείται της διακοπής της ασφάλισης.
Παράδειγμα πλήρους προσωρινής σύνταξης λόγω γήρατος
Έστω ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ διέκοψε την ασφάλιση στον φορέα τον Μάρτιο του 2013 και υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης τον Ιούλιο του 2016 με θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Για τον υπολογισμό της προσωρινής του σύνταξης (εύρεση μέσου μηνιαίου εισοδήματος) λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν ή έπρεπε να καταβληθούν από τον Μάρτιο του 2012 έως και τον Φεβρουάριο του 2013.
Συγκεκριμένα για το διάστημα από 1.3.2012 ως 28.2.2013 (12 μήνες), καταβλήθηκαν εισφορές στην Π06 . Ο κλάδος σύνταξης της Π06 είναι 315,59 €
Επομένως 315,59€ χ 12 = 3.787,08€ Εν συνεχεία 3.787,08€ : 20% : 12=1.577,95 €
Τα 1.577, 95€ αποτελούν το μέσο μηνιαίο εισόδημα Εν συνεχεία 1.577,95€ χ50%= 788,97 € .
Επειδή όμως το ποσό αυτό υπερβαίνει το όριο των 768,00 €, που όπως αναλύεται στην ενότητα (ΣΤ) είναι το ανώτερο όριο προσωρινής σύνταξης, χορηγείται προσωρινή σύνταξη 768,00 ευρώ.
Γ2) Για προσωρινή σύνταξη γήρατος μειωμένη (παρ. 3 αρθρ. 29)
Το ποσό της προσωρινής σύνταξης μειώνεται κατά ποσοστό 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που προβλέπεται για την πλήρη σύνταξη.
Για τον ΟΑΕΕ, αφορά τους Νέους ασφαλισμένους με ανώτατη μείωση τα 60/200.
Γ3) Για προσωρινή σύνταξη λόγω αναπηρίας (παρ. 4 αρθρ. 29)
Στις περιπτώσεις αιτήσεων για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας το ποσό της προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται κατ’ αντιστοιχία με τα ποσοστά της παρ. 2 του άρθρου 27 του νόμου. Επομένως:
α) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το πλήρες ποσό της Εθνικής σύνταξης, θα χορηγείται πλήρες το ποσό της προσωρινής που θα υπολογιστεί (άρθρο 27 παρ.2 και άρθρο 7 παρ. 4 του ν.4387/2016).
β) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 75% της Εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 75% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω γ) σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως και 66,99%, δεδομένου ότι πρόκειται να λάβουν το 50% της Εθνικής σύνταξης, αντίστοιχα θα χορηγείται το 50% της προσωρινής σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Γ4) Για προσωρινή σύνταξη λόγω θανάτου (παρ. 4 αρθρ. 29)
Η προσωρινή σύνταξη, όπως διαμορφώνεται με τις παραπάνω διατάξεις, χορηγείται σε ποσοστό 50%.
Το ποσοστό αυτό (το 50% δηλαδή) επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων μελών σύμφωνα με τα ποσοστά επιμερισμού της σύνταξης. Τα ποσοστά αυτά των δικαιοδόχων μελών, διαφοροποιούνται από τα ισχύοντα ως σήμερα, σύμφωνα με το αρθρ. 12 ν. 4387/2016 και θα ακολουθήσει σχετική εγκύκλιος μετά την ερμηνευτική οδηγία του Υπουργείου.
Ωστόσο, για τις ανάγκες της χορήγησης προσωρινής σύνταξης, στο τέλος της εγκυκλίου αυτής επισυνάπτονται πίνακες ποσών προσωρινής σύνταξης λόγω Γήρατος και Αναπηρίας και ποσοστά επιμερισμού προσωρινής σύνταξης σε περίπτωση συνταξιοδότησης λόγω Θανάτου.
Η προσωρινή σύνταξη Γήρατος, Αναπηρίας, Θανάτου υπόκειται στις νόμιμες κρατήσεις, όπως η οριστική σύνταξη.
Δ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Κατά την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος ο αιτών θα ενημερώνεται για την δυνατότητα χορήγησης προσωρινής σύνταξης και θα συνυποβάλλει και υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ως συνημμένο υπόδειγμα (π.χ. ενδεικτικά: χρόνος ασφάλισης, μη ύπαρξη οφειλής που υπερβαίνει το προβλεπόμενο από το άρθρο 43 του ν.3996/2011 ανώτατο όριο, την λήψη ή μη άλλης οριστικής ή προσωρινής σύνταξης για την ίδια αιτία, τυχόν ανάληψη ή συνέχιση επαγγελματικής δραστηριότητας – καθώς αποτελεί λόγο μη λήψης προσωρινής σύνταξης, όπως θα αναλυθεί παρακάτω).
Επιπλέον οι ασφαλισμένοι με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης οφείλουν, πέραν των ανωτέρω στην υπεύθυνη δήλωση, να προσδιορίζουν τα Ταμεία στα οποία έχουν διαδοχικό χρόνο ασφάλισης, τυχόν χρόνο παράλληλης ασφάλισης, το Ταμείο στο οποίο έχουν τυχόν οφειλές, καθώς και το ύψος αυτών (σχετικές οι αρ. 25/2014 και 23/2015 εγκύκλιοι του Οργανισμού).
Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται ότι ο χρόνος ασφάλισης σε άλλους Φορείς βεβαιώνεται από την υπεύθυνη δήλωση του ασφαλισμένου και δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης των αντίστοιχων Φορέων.
Επίσης, η χορήγηση προσωρινής σύνταξης δεν απαιτεί την προηγούμενη έκδοση πιστοποιητικού χρόνου ασφάλισης,
Ε. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕ ΔΙΑΔΟΧΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ (παρ. 6 αρθρ. 29)
Η διαδικασία προσωρινής σύνταξης με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης στους εντασσόμενους στον Ε.Φ.Κ.Α είναι η εξής:
α) Για αιτήσεις μέχρι 31/12/2016 ο έλεγχος, επεξεργασία και απονομή προσωρινής σύνταξης πραγματοποιείται από τον τελευταίο φορέα στον οποίο υπάγεται ο ασφαλισμένος κατά την τελευταία χρονική περίοδο πριν την αίτηση του.
β) Για αιτήσεις από 1/1/2017 και εντεύθεν, ο έλεγχος, επεξεργασία και απονομή προσωρινής σύνταξης πραγματοποιείται από τον Ε.Φ.Κ.Α σύμφωνα με την νομοθεσία του εντασσόμενου φορέα της τελευταίας απασχόλησης πριν την αίτηση του ασφαλισμένου.
Προκειμένου να δικαιωθεί ασφαλισμένος με διαδοχικό χρόνο προσωρινής σύνταξης από τον τελευταίο φορέα ως 31.12.2016 ή από τον Ε.Φ.Κ.Α από 1.1.2017, πρέπει να διαπιστωθεί ότι από τον συνολικό χρόνο ασφάλισης του αιτούντος πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης σύμφωνα με τη νομοθεσία του τελευταίου φορέα έως 31.12.2016 ακόμη και αν δεν καθίσταται αυτός τελικώς απoνέμων της οριστικής σύνταξης ή του Ε.Φ.Κ.Α από 1.1.2017 ακόμη κι αν ο ενδιαφερόμενος δεν συνταξιοδοτηθεί με την νομοθεσία του τελευταίου εντασσομένου φορέα.
Στην περίπτωση που για τον υπολογισμό του ποσού της προσωρινής σύνταξης στον διαδοχικά ασφαλισμένο, ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης της παρ. 1 του παρόντος άρθρου δεν επαρκεί (12μηνο), λόγω αλλαγής επαγγελματικής δραστηριότητας του ασφαλισμένου, λαμβάνεται υπόψη και ο διαδοχικά διανυθείς χρόνος ασφάλισης και καταβάλλεται ποσό προσωρινής σύνταξης, όπως προβλέπεται στο παρόν άρθρο.
Συγκεκριμένα στην περίπτωση, που κατά την διάρκεια του εν λόγω δωδεκάμηνου, ο ασφαλισμένος είχε διαδοχικά την ιδιότητα μισθωτού και αυτοαπασχολουμένου, το ύψος της προσωρινής σύνταξης θα αποτελείται από το άθροισμα των ποσών που προκύπτουν από τους δύο τρόπους υπολογισμού των παρ.1α και 1β του παρόντος, ανάλογα με τους μήνες που διένυσε ο ασφαλισμένος στην κάθε απασχόληση.
Παράδειγμα υπολογισμού με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης
Μισθωτός 5 μήνες με μηνιαίες αποδοχές 900€ και αυτοαπασχολούμενος 7 μήνες με μέσο μηνιαίο εισόδημα 800 €, όπως υπολογίστηκε στο παράδειγμα της σελίδας 3-4.
Ο υπολογισμός γίνεται ως εξής:
—-900€ χ50%=450 € χ5 μήνες=2250€/12=187,50 €
—–800€ χ50%=400€ χ7 μήνες=2800€ /12=233,33 € Σύνολο: 420,83 €
Σημειώνεται ότι οι δώδεκα ( 12) μήνες που απαιτούνται για τον υπολογισμό του ποσού της προσωρινής σύνταξης σύμφωνα με τα ανωτέρω, αναφέρονται σε μήνες ασφάλισης που προηγούνται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης όποτε και αν αυτοί συμπληρώνονται ή την διακοπή του επαγγέλματος αν αυτή έχει προηγηθεί της αίτησης.
Η παρούσα παράγραφος ισχύει και στις περιπτώσεις διαδοχικά ασφαλισμένων που έχουν οφειλή μέχρι του ποσού που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις.
ΣΤ. ΚΑΤΩΤΑΤΟ – ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΠΟΣΟΥ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ (παρ. 2 αρθρ. 29)
Η διάταξη ορίζει ρητά ότι η προσωρινή σύνταξη που θα καταβληθεί σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί στην εθνική σύνταξη που αντιστοιχεί σε είκοσι (20) έτη ασφάλισης ούτε και να υπερβαίνει το ποσό που αντιστοιχεί στο διπλάσιο αυτής, στο ύψος που διαμορφώνεται κάθε φορά. Συγκεκριμένα, όπως ορίζεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016, η εθνική σύνταξη διαμορφώνεται στο ποσό των 384,00 € για 20 έτη ασφάλισης και ως εκ τούτου η καταβαλλόμενη προσωρινή σύνταξη θα κυμαίνεται από 384,00€ έως 768,00 € Διευκρινίζεται ότι το ως άνω ανώτατο και κατώτατο όριο προσωρινής σύνταξης αφορά περιπτώσεις πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος ή αναπηρίας.
Επομένως:
• Σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος τα ποσά των 384,00 € και 768,00€ μειώνονται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για την συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.
Για παράδειγμα, εάν υπολείπονται 60 μήνες, η μείωση ανέρχεται σε 60/200 και τα ανωτέρω ποσά διαμορφώνονται σε 268,80 € και 537,60 € αντίστοιχα.
• Σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας, για παράδειγμα με βαθμό αναπηρίας 70% το κατώτατο και ανώτατο όριο προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται σε 288€,00 και 576,00 € αντίστοιχα.
• Ομοίως, στις περιπτώσεις υποβολής αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου, όπου η προσωρινή σύνταξη καθορίζεται στο ποσοστό 50% της προκύπτουσας προσωρινής σύνταξης, το κατώτατο και ανώτατο όριο της προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται σε 192,00 € και 384,00 € αντίστοιχα.
Ζ . ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΠΟΣΟΥ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΜΕ ΠΟΣΟ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ (παρ. 5 αρθρ. 29)
Η προσωρινή σύνταξη χορηγείται από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, εκτός αν ο αιτών δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την καταβολή προσωρινής σύνταξης. Μετά την έκδοση της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης τα καταβληθέντα ποσά προσωρινής σύνταξης συμψηφίζονται με τις διαφορές που τυχόν προκύπτουν βάσει του ποσού σύνταξης που θα διαμορφωθεί στην απόφαση οριστικής σύνταξης.
Σε περίπτωση που μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών προς έκδοση οριστικής σύνταξης διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, τα ποσά προσωρινής σύνταξης που εισπράχθηκαν αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, χωρίς προσαύξηση σε περίπτωση που δεν προκύπτει υπαιτιότητα του ασφαλισμένου και εντόκως με επιτόκιο 3% σε περίπτωση που προκύπτει υπαιτιότητα του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 103 του ν. 4387/2016 σε συνδυασμό με το άρθρο 95 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου.
Η. ΛΟΓΟΙ ΜΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ (παρ 7 άρθρ. 29)
Η συγκεκριμένη διάταξη δεν έχει εφαρμογή και δεν απονέμεται προσωρινή σύνταξη στις παρακάτω περιπτώσεις:
α) Όταν με υπεύθυνη δήλωση του ο ασφαλισμένος ή τα μέλη οικογένειας, δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν την έκδοση προσωρινής σύνταξης. Όπως προαναφέρθηκε οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να ενημερώνονται ότι υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης προσωρινής σύνταξης και εφόσον δεν επιθυμούν την έκδοση σχετικής απόφασης θα πρέπει να το δηλώνουν απαραιτήτως με υπεύθυνη δήλωση κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Επισημαίνουμε στο σημείο αυτό ότι η δήλωση μη λήψης προσωρινής δεν στερεί τον υποψήφιο συνταξιούχο από την δυνατότητα να επανέλθει μελλοντικά και να ζητήσει αυτήν τελικά, ακόμη και αν είχε δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την λήψη προσωρινής κατά την αρχική αίτηση συνταξιοδότησης.
Στην περίπτωση αυτή όπου μεταγενέστερα ο υποψήφιος συνταξιούχος επιλέγει τελικά την λήψη προσωρινής, ενώ αρχικά είχε δηλώσει το αντίθετο, η καταβολή ποσού προσωρινής σύνταξης ανατρέχει αναδρομικά από την ημερομηνία της αρχικής συνταξιοδότησης καθώς το δικαίωμα υπήρχε ήδη από τότε.
β) Όταν δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π. χ όρια ηλικίας, απαιτούμενες κατά περίπτωση χρονικές προϋποθέσεις, ποσοστό αναπηρίας).
γ) Όταν για την συνταξιοδότηση πρέπει να εφαρμοστούν οι Κανονισμοί 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας και 987/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 883/2004 για το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας, καθώς και οι διμερείς συμβάσεις κοινωνικής ασφάλειας, εκτός των περιπτώσεων που θεμελιώνεται αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα μόνο με το χρόνο ασφάλισης σε ελληνικό ασφαλιστικό φορέα.
δ) Όταν οι ασφαλισμένοι δεν έχουν καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά ε) Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία ( οριστική ή προσωρινή) ή έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης με αίτημα την χορήγηση προσωρινής σύνταξης για την ίδια αιτία.
στ) Όταν δεν έχει διακοπεί η οποιαδήποτε εργασία κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Σε περίπτωση που αναληφθεί εκ νέου εργασία μετά την αίτηση για προσωρινή σύνταξη ή μετά τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης, διακόπτεται η καταβολή της προσωρινής σύνταξης.
Συνεπώς οι ασφαλισμένοι κατά την υποβολή αιτήματος για χορήγηση προσωρινής σύνταξης θα πρέπει να δηλώνουν στην υπεύθυνη δήλωση ότι θα γνωρίσουν στον φορέα τυχόν ανάληψη επαγγελματικής δραστηριότητας.
Εάν ο ασφαλισμένος αναλάβει εκ νέου εργασία χωρίς να υποβάλλει σχετική δήλωση στον φορέα, τα ποσά προσωρινής σύνταξης που έχουν καταβληθεί μετά την ανάληψη της επαγγελματικής δραστηριότητας αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, όπως αναλύθηκε παραπάνω.
ζ) Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων. Στην περίπτωση αυτή, ο λόγος θεωρείται ότι εκλείπει εφόσον εκδοθεί η απόφαση αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης, ακόμα και αν η εξαγορά του χρόνου αυτού γίνει τμηματικά με παρακράτηση του σχετικού ποσού από την σύνταξη του δικαιούχου.
Εάν η εξόφληση της αναγνώρισης γίνεται τμηματικά, το ποσό της μηνιαίας δόσης που προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. γ της παρ.1 του άρθρου 34 του ν.4387/2016 παρακρατείται κάθε μήνα από την προσωρινή σύνταξη και αποδίδεται ποσό σύνταξης περιορισμένο κατά το ποσό της δόσης.
Παράδειγμα
Εάν το ποσό της προσωρινής σύνταξης ανέρχεται μηνιαία σε 750,00€ και το ύψος της μηνιαίας δόσης για την αναγνώριση χρόνου ασφάλισης ανέρχεται σε 300,00 € μηνιαίως, ο ασφαλισμένος θα λάβει ως προσωρινή σύνταξη το ποσό των 450,00 € Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση το ποσό της προσωρινής σύνταξης που καταβάλλεται στον δικαιούχο, δεν μπορεί να υπολείπεται, ακόμη και μετά την αφαίρεση της μηνιαίας δόσης της εξαγοράς, του μισού που προκύπτει από τα ανωτέρω.
Αν, για παράδειγμα, το ποσό της προσωρινής σύνταξης ανέρχεται σε 750,00 € μηνιαίως και το ύψος της μηνιαίας δόσης για την αναγνώριση χρόνου ασφάλισης ανέρχεται σε 450,00 €, καταβάλλεται τουλάχιστον το ήμισυ της προσωρινής, δηλαδή ποσό 375,00 € η) Όταν υπάρχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές ποσού που υπερβαίνει τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις (άρθρο 43 ν.3996/2011) ποσά, για υποψήφιους συνταξιούχους.
Αν μεταγενέστερα εκλείψουν οι λόγοι της μη χορήγησης, η προσωρινή χορηγείται μετά την υποβολή σχετικής νέας αίτησης του ενδιαφερόμενου για χορήγηση προσωρινής σύνταξης (με τις προϋποθέσεις της περίπτωσης 4 – σελίδα 1 -και μέχρι νεότερης οδηγίας).
Επισημαίνουμε ότι σε κάθε περίπτωση που δεν είναι δυνατή – για τους λόγους που προαναφέρθηκαν-η χορήγηση προσωρινής σύνταξης θα ενημερώνεται ο υποψήφιος συνταξιούχος με αιτιολογημένη απάντηση της υπηρεσίας η οποία όμως δεν θα υπόκειται σε ένσταση ενώπιον της ΤΔΕ, καθόσον το αίτημα συνταξιοδότησης δεν έχει κριθεί οριστικά και η απάντηση δεν συνιστά Πράξη Απόρριψης της σύνταξης παρά μόνο ενημέρωση για τους λόγους μη χορήγησης της προσωρινής σύνταξης.
Τα ανωτέρω ισχύουν για αιτήσεις Γήρατος, Αναπηρίας και Θανάτου που θα κριθούν σύμφωνα με τον
ν. 4387/2016, όπως ορίστηκε στην εγκύκλιο 18/2016.
Για όσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί ως την κοινοποίηση της παρούσας εγκυκλίου και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αυτής, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ενημερωθούν άμεσα σχετικά με το δικαίωμα τους για προσωρινή σύνταξη ώστε να υποβάλλουν είτε υπεύθυνη δήλωση σχετική με τα στοιχεία που ζητούνται για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης είτε να δηλώσουν γραπτά ότι δεν επιθυμούν την χορήγηση προσωρινής.
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
• Ύστερα από τα παραπάνω, οι Υπηρεσίες του Οργανισμού που παραλαμβάνουν αιτήματα συνταξιοδότησης που εμπίπτουν στην παρούσα οδηγία – σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις παρ.2,3, 4 της σελίδας 1 του παρόντος- θα προχωρούν στην έκδοση απόφασης χορήγησης προσωρινής σύνταξης και με όσα αναλυτικά αναφέρθηκαν.
• Η διαδικασία και μόνον θα είναι ανάλογη με την τηρούμενη ως σήμερα διαδικασία για την χορήγηση προσωρινής σύνταξης.
• Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος – αναπηρίας – θανάτου για τις οποίες διαπιστώνεται ληξιπρόθεσμη οφειλή από ασφαλιστικές εισφορές ( και όχι από αναγνωρίσεις) θα ακολουθήσουν οδηγίες, μετά την απάντηση του Υπουργείου σε σχετικό ερώτημα.
Επισυνάπτονται :
1. Πίνακας ποσών προσωρινής σύνταξης (πλήρες ποσό, ανώτατο και κατώτατο όριο, περιορισμοί)
2. Πίνακας ποσοστών δικαιοδόχων μελών λόγω θανάτου βάσει του άρθρου 12 ν. 4387/2016
3. Υπεύθυνη δήλωση για την λήψη προσωρινής σύνταξης
4. Υπόδειγμα απόφασης χορήγησης προσωρινής σύνταξης
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
Δ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Ο ΠΡ. ΤΜ/ΤΟΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
Π. ΚΑΡΥΔΑΣ