Με τις δυνατότητες αποτροπής του Κιμ Γιονγκ Ουν από το να αναπτύξει πυρηνικούς διηπειρωτικούς πυραύλους, να περιορίζονται, οι ειδικοί στις ΗΠΑ αρχίζουν να σκέφτονται τις στρατιωτικές επιλογές. Ο Τραμπ προειδοποίησε πριν περίπου ένα μήνα, ότι η Β. Κορέα θα βρεθεί αντιμέτωπη με “φωτιά και μένος” εάν συνεχίσει να απειλεί. Αφού τα Ηνωμένα Έθνη συμφώνησαν στις πλέον αυστηρές κυρώσεις προς το καθεστώς του Κιμ, η Β. Κορέα δήλωσε κατ’επανάληψη ότι η ανάπτυξη του πυρηνικού της οπλοστασίου είναι αναγκαία συνθήκη για αποτροπή εισβολής από πλευράς ΗΠΑ, στη χώρα τους. Σε αυτά τα πλαίσια και ως απαντήσεις στον Τραμπ, η Β. Κορέα έχει εντατικοποιήσει τις προκλήσεις με δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων, όπως αυτός που πέταξε πάνω από την Ιαπωνία και με την επιτυχή, όπως ειπώθηκε, δοκιμή βόμβας υδρογόνου (μια πανίσχυρη θερμοπυρηνική βόμβα). Για τον Τραμπ και τις ΗΠΑ, δεν υπάρχουν πλέον εύκολες επιλογές.
1. Μπορούν οι ΗΠΑ να επιχειρήσουν χειρουργικό χτύπημα;
Πιθανότατα, εάν το επιχειρήσουν, δεν θα έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι εγκαταστάσεις πυραύλων όπως και οι πυρηνικού περιεχομένου της Β. Κορέας, είναι σκορπισμένες και κρυμμένες καλά, στο ευρύ ορεινό τοπίο της χώρας. Εάν το χειρουργικό χτύπημα με συμβατικά όπλα, αποτύχει να εξαλείψει πλήρως τα εν λόγω οπλοστάσια, τότε συνεπακόλουθα, αφήνει περί των 10 εκατ. ανθρώπων στην Σεούλ, 38 εκατ. ανθρώπων στο Τόκιο και δεκάδες χιλιάδες αμερικανών –προσωπικού των αμερικάνικων ενόπλων δυνάμεων στην νοτιοανατολική Ασία, ευάλωτους σε πυραυλικές επιθέσεις – είτε αυτές είναι με συμβατική γόμωση, είτε με πυρηνικά, είτε με χημικά. Ακόμα και εάν με το χειρουργικό χτύπημα, οι ΗΠΑ κατάφερναν να εξαλείψουν πλήρως το πυρηνικό και πυραυλικό οπλοστάσιο του Κιμ, τουλάχιστον η Σεούλ θα ήταν εξαιρετικά ευάλωτη σε χτυπήματα του πυροβολικού των βορειοκορεατών, καθώς η πρωτεύουσα της Νοτίου Κορέας και σημαντικό διεθνές οικονομικό κέντρο, βρίσκεται πολύ κοντά στα σύνορα με την Β. Κορέα και η τελευταία, έχει αναπτύξει μεγάλη δύναμη πυροβολικού στα σύνορα.
2. Γιατί ο Κιμ θα μπορούσε να χτυπήσει με πυρηνικά;
Ακόμα και ένα περιορισμένο χτύπημα από πλευράς ΗΠΑ, ενέχει τον κίνδυνο να εκληφθεί από την Β. Κορέα, ως η αρχή ενός πολύ μεγαλύτερου και ευρύτερου χτυπήματος. Με αυτό το σκεπτικό, οι βορειοκορεάτες μπορεί να θελήσουν να χρησιμοποιήσουν τα ισχυρότερα όπλα τους, δηλαδή τα πυρηνικά. Σε αυτή την περίπτωση, οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να ενημερώσουν την Βόρειο Κορέα αλλά και την Κίνα (ως βασικότερου συμμάχου και εμπορικού συνεργάτης της Πιονγκγιάνγκ), ότι ένα χειρουργικό χτύπημα από πλευράς ΗΠΑ, δεν θα πρέπει να απαντηθεί με πυρηνικά. Όμως μπορούν να το πετύχουν αυτό οι ΗΠΑ;
3. Είναι επιλογή η αλλαγή του καθεστώτος;
Μια νέα ηγεσία στη Βόρειο Κορέα, εάν με κάποιο τρόπο ήταν δυνατό να πάμε σε μια τέοια κατάσταση, δεν σημαίνει με σιγουριά και αλλαγή νοοτροπίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ίδιος ο Κιμ Γιονγκ Ουν, ως νέος, σπούδασε σε Ελβετία και ήρθε σε επαφή με τον δυτικό τρόπο ζωής και αξίες. Μάλιστα λίγο παλαιότερα, κάποιοι στη Δύση, πιθανολογούσαν ότι όταν ο Κιμ αναλάβει την εξουσία, θα έκανε ανοίγματα προς την Δύση. Ωστόσο δεν συνέβη κάτι τέτοιο, το αντίθετο μάλιστα και εξελίχθηκε άσχημα, έτσι όπως γνωρίζουμε. Επιπλέον εάν επιχειρηθεί να πέσει ο Κιμ, θα πρέπει να εξουδετερωθεί και η κλίκα που τον πλαισιώνει – δημιουργώντας συνεπακόλουθα μια αρκετά μεγάλη λίστα ‘εξουδετέρωσης’.
Επιπρόσθετα, η Κίνα, φοβάται ότι σε μια τέτοια περίπτωση, μπορεί να εξελιχθεί ένα μικρό χάος εσωτερικά στην Β. Κορέα, που θα οδηγήσει σε προσφυγική κρίση, έχοντας και αμερικάνικο στρατό στα ‘πόδια’ της. Σε αυτό το ενδεχόμενο, η Κίνα έχει λόγους να υποστηρίξει λοιπόν την παραμονή του υφιστάμενου καθεστώτος, έστω αποδυναμωμένου. Υπ’αυτές τις προϋποθέσεις, ούτε και αυτή η επιλογή φαίνεται εύκολη για τις ΗΠΑ.
4. Κάποιου είδος πόλεμος είναι η καλύτερη επιλογή για τις ΗΠΑ;
Μια ευρεία, μαζική και με όλα τα μέσα (πλην πυρηνικών) εισβολή από πλευράς ΗΠΑ, θα ήταν απαραίτητη προκειμένου να εξουδετερώσει γρήγορα το πυροβολικό της Βορείου Κορέας, όπως το πυραυλικό και πυρηνικό της οπλοστάσιο. Ωστόσο προς το παρόν, δεν διαφαίνονται οι ενδείξεις ενός τέτοιου γενικευμένου χτυπήματος · ενδείξεις όπως η ανάπτυξη μεγάλης δύναμης ισχύος από πλευράς ΗΠΑ, σχετική μεγάλη στρατιωτική κινητοποίηση από αμερικανούς αλλά και ιάπωνες και νοτιοκορεάτες, όπως και εκκένωση των γειτονικών περιοχών από τους αμερικανούς πολίτες. Συν το γεγονός ότι οι παρπάνω ενδείξεις, δεν μπορούν να μείνουν κρυφές. Θα τις διαπίστωναν οι βορειοκορεάτες, αθ καταλάβαιναν ότι επίκειται μαζικό χτύπημα των αμερικανών και των συμμάχων τους και σε αυτά τα πλαίσια, είναι πολύ πιθανό να αποφάσιζαν να χτυπήσουν αυτοί πρώτοι, για να έχουν όποιο πλεονέκτημα μπορούν να έχουν. Σε αυτό το ενδεχόμενο, άλλος ένας άγνωστος παράγοντας, είναι το πώς θα αντιδρούσαν οι ισχυροί γείτονες, ήτοι η Κίνα και Ρωσία. Όπως και να το δει κανείς, μια ευρεία εισβολή των αμερικανών και συν αυτώ, φαίνεται ότι μπορεί να έχει πολύ επικίνδυνες συνέπειες, τουλάχιστον εάν ειδωθεί από την σκοπιά του κόστους και οφέλους.
5. Πως θα μπορούσε να αντιδράσει η Βόρειος Κορέα;
Η πιο άμεση χρονικά απάντηση, θα ήταν να βάλει με το ισχυρό και εκτενές πυροβολικό της κατά της Σεούλ και πέριξ αυτής. Οι εγκαταστάσεις πυροβολικού της Β. Κορέας κατά μήκος των συνόρων, μπορούν να ενεργοποιηθούν τάχιστα, πολύ γρηγορότερα από ό,τι το πυραυλικό της οπλοστάσιο ή το εναέριο οπλοστάσιό της. Ωστόσο, σε δεύτερο χρόνο μπορεί να ενεργοποιηθεί και το πυραυλικό της οπλοστάσιο, όσο θα έχει απομείνει, και να πλήξει την Νότιο Κορέα ή την Ιαπωνία. Και οι δυο αυτές χώρες, έχουν αντιπυραυλικά συστήματα, αλλά αυτά δεν εγγυούνται 100% την κατάρριψη όλων των πυραύλων. Η Ιαπωνία έχει αρχίσει και συμβουλεύει και ενημερώνει τους κατοίκους της, σε περίπτωση πυραυλικών επιθέσεων, να προφυλαχθούν πηγαίνοντας βασικά σε υπόγεια και ορισμένες εταιρίες, ήδη πωλούν κατασκευές – καταφύγια. Υπάρχει επίσης πιθανότητα, έστω πολύ μικρή, η Βόρειος Κορέα να μπορεί να πλήξει με τους πυραύλους ακόμα και την αμερικάνικη ενδοχώρα, όπως το Ντένβερ ή το Σικάγο · εάν μάλιστα αυτό το κάνει με πυρηνική κεφαλή, ναι μεν, και οι αμερικάνικη ενδοχώρα έχει αντιπυραυλικά συστήματα, αλλά κατανοείται τις συνέπειες εάν πέσει σε αυτές πυρηνικός πύραυλος και δεν καταρριφθεί εγκαίρως. Άρα, οι ανησυχίες των αμερικανών σε σχέση με το πώς θα μπορούσε να αντιδράσει η Β. Κορέα, είναι εύλογες.
6. Ποιες θα ήταν οι οικονομικές συνέπειες εάν ξέσπαγε ένας πόλεμος;
Η Νότιος Κορέα μετράει για το 1,9% του παγκοσμίου ΑΕΠ, ποσοστό σημαντικό. Έχει δε, εταιρίες κολοσσούς όπως η Samsung και η Hyundai. Εάν στα πλαίσια ενός πολέμου, μειώνονταν σημαντικά η οικονομική δραστηριότητα της Νοτίου Κορέας, κάτι τέτοιο θα είχε πραγματικές και ουσιαστικές οικονομικές συνέπειες στην περιοχή αλλά και διεθνώς. Στην περιοχή, διότι σε αυτές τις μεγάλες επιχειρήσεις, πλήθος άλλων επιχειρήσεων συνεργάζονται μαζί τους, ως προμηθευτές ή ως πελάτες. Και μιλάμε για έναν πόλεμο άνευ χρήσης πυρηνικών. Προφανώς εάν υπάρξει και χρήση πυρηνικών, οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ χειρότερες.
Είναι σαφές ότι ακόμα και στην πιο light εκδοχή, αυτή ενός πολέμου με συμβατικά μέσα, οι χρηματιστηριακές αγορές διεθνώς θα βυθίζονταν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Οι επενδυτές θα στρέφονταν στα λεγόμενα επενδυτικά καταφύγια, όπως ο χρυσός, το Δολάριο και το Ελβετικό Φράγκο. Η ανθρωπιστική κρίση λόγω του πολέμου αλλά και το κόστος ανακατασκευής της κορεατικής χερσονήσου, μετά από μια γενικευμένη σύγκρουση, θα ήταν πολύ μεγάλο με έναν συμβατικό πόλεμο, πολύ δε μεγαλύτερο με έναν πυρηνικό. Η αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, θα απαιτούσε την συνεργασία των ΗΠΑ, της Κίνας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περίοδο, που υπολογίζεται ότι θα μπορούσε να είναι και δεκαετία, έως ότου η κατάσταση ομαλοποιηθεί.
7. Τι άλλες επιλογές μένουν στο τραπέζι;
Πολλοί αναλυτές αλλά και πολιτικές ηγεσίες ανά τον κόσμο, είναι της άποψης ότι πρέπει να ξεκινήσουν συνομιλίες προκειμένου να εμποδίσουν την κατάσταση από το να χειροτερεύσει. Στόχοι αυτών των συνομιλιών, θα ήταν βέβαια να σταματήσουν την Βόρειο Κορέα από το να αποκτήσει θερμοπυρηνικά όπλα ή έναν πιο προηγμένο πύραυλο, που θα μπορούσε να πλήξει με ακρίβεια, αμερικάνικο έδαφος. Βεβαίως, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί ήδη η κατάσταση, ούτε αυτή η επιλογή φαίνεται εύκολη. Ωστόσο, ίσως πρέπει με όλη την πίεση και επιρροή που μπορεί να υπάρξει, να πειστεί η Βόρειος Κορέα να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ενδεχομένως για να επιτευχθεί αυτό, ίσως πρέπει να δοθούν κάποια κίνητρα στην Πιονγκγιάνγκ, που συνεπακόλουθα, σημαίνει μια κάποια υποχώρηση των αμερικανών και νοτιοκορεατών.
Όσο δύσκολη και αν φαίνεται και αυτή η επιλογή, ωστόσο δείχνει η ολιγότερο επιζήμια. Το μόνο που θα έχει συμβεί, θα είναι να έχει χάσει λίγο face ο Τραμπ, ο οποίος θα είναι αυτός που θα έχει κάνει κάποιες αρχικές υποχωρήσεις, για να κινητοποιήσουν τους βορειοκορεάτες να επανέλθουν σε διαπραγματεύσεις ουσίας. Μεταξύ των ηγετών διεθνώς, η Μέρκελ δήλωσε ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί τα ‘αντιμαχόμενα’ μέρη να επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις, καθώς έχουμε και το θετικό προηγούμενο ότι μια περίπου παρόμοια κατάσταση, αυτή με το Ιράν, εντέλει εξελίχθηκε ομαλώς, χωρίς πολέμους και άλλες σοβαρές συνέπειες. Θα δεχτεί όμως ο Τραμπ, αυτή την προσωπική ήττα, όταν έχει απαιλήσει με τον τρόπο που προαναφέρθηκε την Β. Κορέα πριν κανά μήνα και όταν πάλι σχετικά, απηύθυνε ένα δριμύ ‘κατηγορώ’ κατά προηγούμενων αμερικανών προέδρων, ότι υποχωρούσαν στους εκβιασμούς της Βορείου Κορέας και την ‘πλήρωναν’, εννοώντας όταν στα πλαίσια του παλαιότερου εμπάργκο, αυτό χαλάρωνε κατά καιρούς, καθώς λόγω των διαπραγματεύσεων, δίδονταν ανθρωπιστική βοήθεια σε τρόφιμα και φάρμακα. Ο Τραμπ τότε λοιπόν, είχε κατηγορήσει τους προκατόχους τους ότι στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων με τους βαρειοκορεάτες, ήταν οι αμερικανοί που έκαναν τις υποχωρήσεις, άρα υπέκυπταν στους εκβιασμούς της Βορείου Κορέας, και δεν πήραν και κάτι ως αντίδωρο, αφού όπως διαπιστώσαμε, το πυραυλικό της και πυρηνικό της πρόγραμμα, εντέλει συνέχισε να αναπτύσσεται, έχοντας φτάσει σήμερα, σε ένα σημείο, που ή να είναι ήδη απειλή για τις ΗΠΑ ή να μπορεί να γίνει σε λίγα χρόνια.
Βεβαίως, παρά τους βρυχηθμούς και από τις δύο πλευρές, μπορεί εντέλει οι δυο πλευρές να πάνε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αν με ενδιάμεσο την Κίνα, πειστούν, οι μεν αμερικανοί να σταματήσουν τις δικές τους ‘προκλήσεις’ όπως π.χ. τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τους νοτιοκορεάτες, οι δε βορειοκορεάτες να παύσουν τις δικές τους ‘προκλήσεις’ με τις δοκιμές πυραυλικών και πυρηνικών όπλων.