Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα ενισχύει τη εμπιστοσύνη του διεθνούς επενδυτικού κοινού καθώς υποδηλώνει την προσήλωση της χώρας στην υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής και τη διασφάλιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας
Στο τελευταίο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, αναφέρονται συνοπτικά τα ακόλουθα:
H Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή (Eurostat) επικύρωσε αυτήν την εβδομάδα το ύψος του ισοζυγίου της Γενικής Κυβερνήσεως, το οποίο ήταν πλεονασματικό για δεύτερο συνεχές έτος το 2017, και διαμορφώθηκε στο 0,8% του ΑΕΠ, ενώ παράλληλα το πρωτογενές πλεόνασμα (χωρίς τη συμπερίληψη των τόκων) έφθασε το 4,0% του ΑΕΠ, δηλαδή είναι κατά πολύ υψηλότερο από τον τεθέντα στόχο για το έτος (1,75%).
Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικής σημασίας για τη βελτίωση της εμπιστοσύνης του διεθνούς επενδυτικού κοινού, καθώς υποδηλώνει την προσήλωση της χώρας στην υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής και τη διασφάλιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η ένταση αυτής της προσπάθειας εξασθενίζει την τρέχουσα δυναμική της ανακάμψεως της οικονομικής δραστηριότητας.
Το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα που επετεύχθη το 2017 αποδίδεται αποκλειστικά στην περαιτέρω μείωση των πρωτογενών δαπανών της Γενικής Κυβερνήσεως ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς τα έσοδα μειώθηκαν στο 48,8%, από 50,2% το 2016.
Αντιθέτως, τα δύο προηγούμενα έτη – όταν επεβλήθησαν σημαντικές αυξήσεις στους φορολογικούς συντελεστές τόσο στην άμεση όσο και στην έμμεση φορολογία – τα έσοδα της Γενικής Κυβερνήσεως ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθαν στο υψηλότερο επίπεδο τουλάχιστον της τελευταίας δεκαετίας.
Όμως η χώρα μας έχει πετύχει εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή από το 2009 έως το 2017. Συγκεκριμένα, το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβερνήσεως περιορίσθηκε σημαντικά από το υψηλό επίπεδο του 10,3% του ΑΕΠ το 2009 και μετατράπηκε εν τέλει σε πλεονασματικό από το 2013 και εντεύθεν προσεγγίζοντας το 4% του ΑΕΠ την τελευταία διετία.
Στη μακρά χρονική περίοδο 2009-2017, τα έσοδα αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 9,9 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, και ταυτόχρονα οι πρωτογενείς δαπάνες μειώθηκαν κατά 4,4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Επιπλέον, το ΔΝΤ στην πρόσφατη Έκθεση για τις Δημοσιονομικές Εξελίξεις (Fiscal Monitor, Απρίλιος 2018) εκτιμά ότι θα συνεχισθεί η μείωση των εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ τουλάχιστον έως το 2020.
Στο παρόν δελτίο επιχειρείται η εξέταση του μεγέθους και της φύσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας το 2017, σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη δυναμική της ανακάμψεως της οικονομικής δραστηριότητος καθώς και τις επιδόσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών.