7 Σεπτεμβρίου 2024

Κνωσσός: Πόθεν η ονομασία της;

Κνωσσός: Πόθεν η ονομασία της;

Όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν την Κνωσσό, όπως και ξένοι. Το ανακτορικό κέντρο στην Κρήτη, είναι από τους πιο γνωστούς αρχαιολογικούς τόπους διεθνώς. Όμως πόθεν η ονομασία του; Ποια η ετυμολογία και τι σημαίνει;

Η ονομασία Κνωσσός, γράφεται και Κνωσός (από την αρχαιότητα, συναντάται και με τις δύο μορφές: και με δύο Σ και με ένα), συναντάται σε αναφορά σε ταμπέλες Γραμμικής Β που ανάγονται στην 13η χιλιετηρίδα π.Χ., που φέρεται ως ΚΟ-ΝΟ-ΣΟ, συνεπώς Κνωσσός. Κατανοούμε δηλαδή ότι οι ίδιοι οι μινωΐτες ή αλλιώς οι αρχαίοι κρητικοί, ονόμαζαν τον τόπο αυτόν ΚΟ-ΝΟ-ΣΟ > Κνωσσό. Οι δε Μυκηναίοι που τους διαδέχθηκαν, διατήρησαν την ονομασία· άλλωστε ποιος κατακτητής αλλάζει ποτέ το όνομα μιας περιοχής ή πόλης; Ουδείς.

Τώρα το ερώτημα είναι τι σημαίνει;

 

Όσοι έχουν επισκεφτεί τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσσού, θα έχουν δει μια αρχαία κατασκευή μεταξύ των μνημείων, που αποδίδει ολίγο αφαιρετικά, δύο κέρατα υψωμένα (βλ. φωτό). Αυτή η κατασκευή, είχε ιερουργική σημασία, αλλά έδειχνε επίσης την ισχύ του ανακτορικού κέντρου· είναι δε γνωστή η σχέση του μινωϊκού πολιτισμού με τους ταύρους (βλ. μινώταυρος, τοιχογραφίες που δείχνουν μινωΐτες να κάνουν άλμα  πάνω από μαινόμενο ταύρο κλπ).

Τώρα, τα άγρια βωοειδή που ζουν σήμερα στην Αφρική, τα λεγόμενα Γκνου, έχουν επιστημονική ονομασία Connochaetes, δηλαδή κωνοχαίτες, προφανώς διότι έχουν κώνους (άλλη λέξη για τα κέρατα) και χαίτη. Τα Γκνου μπορεί να μην έχουν σχέση με την Κνωσσό, αλλά τα αναφέραμε απλώς για να δείξουμε ότι τα κέρατα αλλιώς, ονομάζονταν και ΚΩΝΟΙ / ΚΟΝΟΙ.

Δεν μοιάζουν τα κέρατα των Γκνου ή και άλλων βοοειδών / ταύρων, με το ιερό μινωϊκό σύμβολο ισχύος που βρίσκουμε στην Κνωσσό, τα διπλά κέρατα, που δείξαμε πιο πάνω;
(Μοιάζουν)

Να και οι κώνοι, που σίγουρα, μοιάζουν, λίγο αφαιρετικά βέβαια, και με κέρατα.

Συνεπώς Κνωσσός εκ του κώνων (κεράτων), που είναι το σύμβολό της και το βλέπει κανείς στον αρχαιολογικό της χώρο.

Στην Γραμμική Β , εκ του κώνοις (κέρατα) + κατάληξη -σος, συνηθισμένη κατάληξη για ελληνικές λέξεις, έχουμε ΚΟ-ΝΟ-ΣΟ > Κνωσός.

Έτσι έχουμε την πιθανότερη ετυμολογία της λέξεως της ονομασίας ΚΝΩΣΟΣ, αφού ταιριάζει ηχητικά, νοηματικά, αλλά και με τα στοιχεία που υπάρχουν στον αρχαιολογικό της χώρο (διπλοκέρατη κατασκευή, απεικονίσεις τελετουργικών με ταύρους) και κατ’επέκταση υποστηρίζουν την εν λόγω ετυμολογία.

Related posts