Τι σημαίνει “Κράτος 2.0”;
Άρθρο του Άκη Σκέρτσου, Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ, στα ΝΕΑ
Ο ΣΕΒ, προκειμένου να τεκμηριώσει την ανάγκη για περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες από τη δημόσια διοίκηση, πραγματοποίησε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την ετήσια έρευνα ικανοποίησης των “εταιρικών πελατών” του δημοσίου, με τη συνεργασία της MRB και τίτλο «ο Σφυγμός του Επιχειρείν». Θεωρούμε πως τέτοιες έρευνες αποτελούν εργαλεία πολιτικής για τη Δημόσια Διοίκηση, στην προσπάθειά της να βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς πολίτες και επιχειρήσεις, και εν τέλει να λειτουργήσει ως επιταχυντής των αναγκαίων επενδύσεων για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η ικανοποίηση των επιχειρήσεων ως προς το βαθμό εξυπηρέτησης που απολαμβάνουν σε πολλές από τις δημόσιες υπηρεσίες και φορείς με τους οποίους συναλλάσσονται καθημερινά εξακολουθεί να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (6,1/10).
Ποιες είναι όμως οι δημόσιες υπηρεσίες που βαθμολογούνται θετικά από τις επιχειρήσεις;
Ποια στοιχεία τις κάνουν να ξεχωρίζουν;
Κυρίως, ποιες είναι εκείνες που υστερούν και γιατί;
Τα ευρήματα της έρευνας αποτυπώνουν, με το πλέον ξεκάθαρο τρόπο, ότι οι υπηρεσίες και οι φορείς του δημοσίου που ξεχωρίζουν με τις θετικές τους επιδόσεις είναι, πρώτον, εκείνοι που έχουν επενδύσει στο ψηφιακό τους προφίλ (με χαρακτηριστικά παραδείγματα το ΓΕΜΗ, το ΕΡΓΑΝΗ και το σύστημα δημοσίων συμβάσεων www.promitheus.gr) και δεύτερον, εκείνοι που αναλαμβάνουν για λογαριασμό του πολίτη ή της επιχείρησης, λειτουργώντας ως «μεσάζοντες», την διεκπεραίωση της εκάστοτε υπόθεσης (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ΚΕΠ).
Από την άλλη πλευρά, προβληματισμό προκαλεί ο χαμηλός βαθμός ικανοποίησης από φορείς κρίσιμης σημασίας για την επιχειρηματικότητα, όπως π.χ. οι πολεοδομίες, τα κτηματολογικά γραφεία, οι δήμοι, οι περιφέρειες/διευθύνσεις ανάπτυξης και τα δικαστήρια. Παρότι οι φορείς αυτοί βρίσκονται εδώ και χρόνια σε διαρκή αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό, εξακολουθούν να αποτελούν αιτία δυσαρέσκειας, καθυστερήσεων και ταλαιπωρίας. Ενδεικτικά, για τα δικαστήρια, τις πολεοδομίες, τα κτηματολογικά γραφεία αλλά και τις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων, το ποσοστό των ικανοποιημένων επιχειρήσεων δεν ξεπερνά καν το 6%.
Η γενικότερη εκτίμηση που προκύπτει από τις απαντήσεις των επιχειρήσεων είναι πως σε ο,τι αφορά την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, οι προσπάθειες που γίνονται είναι αποσπασματικές, δεν εντάσσονται δηλαδή σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική. Καταλήγουν έτσι να ψηφιοποιούν τη γραφειοκρατία, αντί μέσω ενός «πελατοκεντρικού» reverse engineering, να απλοποιούν ή και να καταργούν περιττές διαδικασίες αξιοποιώντας τις άπειρες δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η τεχνολογία.
Ο ΣΕΒ έχει σειρά προτάσεων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που πιστεύουμε θα αντιμετωπίσουν παθογένειες και θα έχουν θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Όμως θεωρούμε οτι στην παρούσα χρονική συγκυρία πρέπει να αναπτυχθεί μια συγκεκριμένη στρατηγική για τις υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις και να υλοποιηθεί κατά προτεραιότητα.
Ο λόγος που επιμένουμε στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις από τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις της δημόσιας διοίκησης, δεν είναι μόνο διότι λειτουργούν ως αντιαναπτυξιακοί μοχλοί, αλλά και διότι είναι άμεσα συνυφασμένα με την απώλεια εμπιστοσύνης μεταξύ της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων.
Γι αυτό και προτείνουμε:
1. Ψηφιοποίηση της δικαστικής ύλης και πλήρως ηλεκτρονικές διαδικασίες (E-Justice). Αυτό σημαίνει αναβάθμιση του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων, Διαλειτουργικότητα και διασύνδεση με όλα τα επιμέρους συστήματα, ανάπτυξη ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης στόχων και απόδοσης.
2. Ψηφιοποίηση γεωχωρικών πληροφοριών (χρήσεις γης, συντελεστές δόμησης, δασική & αρχαιολογική νομοθεσία) και δημιουργία ηλεκτρονικής υπηρεσίας για ηλεκτρονική έκδοση αδειών (GIS).
3. Ενιαία πύλη για την ηλεκτρονική υποβολή & παρακολούθηση αδειοδοτήσεων (δηλαδή τόσο της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας όσο και της περιβαλλοντικής).
4. Εφαρμογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης και των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
5. Ενιαία Πύλη Εξαγωγών.
6. Ηλεκτρονική διασύνδεση ΑΦΜ και ΑΜΚΑ και υποχρεωτική καταβολή ασφαλιστικών εισφορών όλων των εργαζομένων μέσω τραπεζών και άλλων επίσημων κρατικών μητρώων (των Πρωτοδικείων, το TAXIS, η Εργάνη, ο ΟΑΕΕ κλπ), για την αυτόματη ενημέρωση και επικαιροποίησή τους με τα στοιχεία όλων των εταιρικών πράξεων και μεταβολών που καταχωρούνται στο Γ.Ε.ΜΗ.
7. Συστήματα ιχνηλασιμότητας για παρακολούθηση του εφοδιασμού και τη μείωση του λαθρεμπορίου (πχ σε τσιγάρα, καύσιμα).
8. Ηλεκτρονικές προμήθειες σε ολόκληρο το δημόσιο τομέα.
9. Δημιουργία «Ηλεκτρονικού Αποθετηρίου» δικαιολογητικών για τους διαγωνισμούς του Δημοσίου.
Αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε το κράτος για να προσελκύσουμε επενδύσεις που θα φέρουν δουλειές και κοινωνική ευημερία πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ψηφιακή τεχνολογία ως πραγματικό και όχι προσχηματικό «καταλύτη αλλαγών» για πραγματική απλοποίηση διαδικασιών με στόχο την καλύτερη παροχή υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Ως ένα «επιταχυντή» προσέλκυσης επενδύσεων. Και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά σε αυτό το πεδίο.
