Η Airbnb επεκτείνεται. Ποιος την ήξερε πριν τρία χρόνια; Ελάχιστοι. Ποιος την ξέρει σήμερα; Σχεδόν οι πάντες. Και αυτό και μόνο το χαρακτηριστικό, αρκεί για να εντάξουμε την Airbnb στις πιθανές φούσκες. Δεν θα αρκεστούμε όμως σε μία θεώρηση αλλά θα καταπιαστούμε με περισσότερο πρακτικές συνθήκες, που συνδυαστικά, θα επιφέρουν το ξεφούσκωμα του Airbnb.
Ουσιαστικά αναφερόμαστε γενικότερα, στο σύνολο των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων, αλλά εκ των πραγμάτων ασχολούμαστε με την Airbnb, καθώς αυτή δεσπόζει στο χώρο.
Ας δούμε τα πράγματα, πως έχουν, πως εξελίσσονται και που θα οδηγήσουν:
1. Το Airbnb επειδή γίνεται ολοένα πιο γνωστό, προσελκύει ανθρώπους που θέλουν να κάνουν για όσο τους παίρνει, τις λεγόμενες ‘αρπαχτές’. Σίγουρα υπάρχουν στο Airbnb, άνθρωποι, που κάνουν καλή δουλειά, αλλά η ταχεία επέκταση μιας νέας μεθόδου που αποφέρει εισόδημα, και δη, σχεδόν μέχρι σήμερα, αφορολόγητο, συνεπάγεται ‘εύκολο χρήμα’ και οτιδήποτε φαίνεται ότι μπορεί να δώσει ‘εύκολο χρήμα’, προσελκύει αρπακολλατζήδες. Η αύξηση του ποσοστού των τυχάρπαστων αρπακολλατζήδων μεταξύ των hosts, θα επιφέρει σταδιακά μια μείωση της ευχαρίστησης των επισκεπτών που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα.
Ο εν λόγω συνδυασμός, θα έχει σε κάποιο βάθος χρόνου, έως και έντονη αρνητική επιρροή στο Airbnb, συμβάλλοντας στο ξεφούσκωμά του.
2. Το Airbnb χρησιμοποιήθηκε αρχικά και χρησιμοποιείται έως και σήμερα, και κατά κύριο λόγο, διότι προσέφερε ουσιαστικά χαμηλότερες τιμές διαμονής, για τους σε οποιονδήποτε τόπο, επισκέπτες. Η αρχική του ανάπτυξη και έως και σήμερα, έχει βασιστεί σε ανθρώπους, που ήθελαν και έβρισκαν την διαμονή τους με κόστος σημαντικά χαμηλότερο από ό,τι σε ένα ξενοδοχείο. Όμως πλέον:
• Τα κόστη για τους σοβαρά ενασχολούμενους ως hosts, αυξάνουν, διότι το πλαίσιο της Airbnb, αρχίζει και μάλιστα παγκοσμίως, να ρυθμίζεται, και βέβαια η ρύθμιση αυξάνει τα κόστη. Συνεπώς οι σοβαρά ενασχολούμενοι με το Airbnb ως hosts, θα βλέπουν τα κόστη τους να αυξάνονται, ενώ από την άλλη, θα αντιμετωπίζουν τον ανταγωνισμό από νεοεισερχόμενους hosts, που επειδή αυτοί θα είναι αρπακολλατζήδες, θα δραστηριοποιούνται όσο μπορούν παράνομα, πουλώντας σε χαμηλότερες συγκριτικά τιμές και με αυτόν τον τρόπο, θα ασκούν αθέμιτο ανταγωνισμό, προς τους σοβαρά ενασχολούμενους hosts της Airbnb.
Αναπόφευκτο αποτέλεσμα;
Σε κάποια στιγμή, το κέρδος για τους σοβαρά ενασχολούμενους με το Airbnb ως hosts, θα μειωθεί αρκετά σε σχέση με τον χρόνο, κόπο και χρήμα που θα δαπανούν, προκειμένου να έχουν μια σοβαρή παρουσία στο Airbnb. Κάποιοι δε από τους σοβαρά ενασχολούμενους με το Airbnb, μπορεί κάποια στιγμή, να βγουν από την πλατφόρμα, θεωρώντας το όλο μείγμα ασύμφορο, αφήνοντας έτσι, περισσότερο χώρο στους αρπακολλατζήδες, οι οποίοι τελευταίοι, τονίζουμε ότι κατά κανόνα, θα κινούνται στο πλαίσιο της μαύρης ή γκρίζας οικονομίας, έχοντας ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην τιμολόγησή τους, έναντι των σοβαρά ενασχολούμενων.
3. Κακά τα ψέμματα: η Airbnb συνολικά, ασκεί αθέμιτο ανταγωνισμό, διεθνώς και όχι μόνο στην Ελλάδα, στον Κλάδο των Ξενοδοχείων, ήτοι του παλαιόθεν επαγγελματικού κλάδου παροχής υπηρεσιών φιλοξενίας.
Ο ξενοδοχειακός κλάδος, κινούμενος de facto στην λευκή (νόμιμη) οικονομία, είναι αναγκασμένος να λειτουργεί υπό συνθήκες δυσμενέστερες συγκριτικά με τους hosts της Airbnb. Ο ξενοδοχειακός κλάδος, πληρώνει άμεσους και έμμεσους φόρους, που στην περίπτωση της χώρας μας, είναι και υψηλοί, επιβαρύνεται με υψηλά κόστη για το προσωπικό του και τα ασφαλιστικά του, πράγματα που ο τομέας του Airbnb, δεν το έχει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τουλάχιστον σε σημαντικό βαθμό και έως σήμερα.
Όμως, ακριβώς λόγω αυτών των συνθηκών, ο επίσημος ξενοδοχειακός κλάδος, στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο, πιέζει στο να αρθούν αυτές οι συνθήκες αθέμιτου εις βάρος του, ανταγωνισμού από πλευράς Airbnb, και η πίεση αυτή ασκείται προς την πολιτεία (και το ίδιο συμβαίνει σε όλον τον κόσμο, σε όλες τις χώρες).
Οι κυβερνήσεις από την πλευρά τους, δέχονται αυτές τις πιέσεις προς εξομάλυνση των συνθηκών που τώρα λειτουργούν υπέρ του Airbnb, αλλά από την δική τους πλευρά, έχουν κίνητρο να ρυθμίσουν τον τομέα, αφού η ρύθμιση θα σημάνει αναπόφευκτα και φορολόγηση του Airbnb, πράγμα που ποια κυβέρνηση και ποια φορολογική Αρχή, δεν το θέλει;
Συνεπώς, οι πιέσεις από τον επίσημο ξενοδοχειακό κλάδο, αλλά και το συμφέρον των κυβερνήσεων απανταχού στον κόσμο, είναι ο τομέας του Airbnb να ρυθμιστεί και να φορολογηθεί. Οι κυβερνήσεις με την εξουσία που έχουν, νομοθετούν σχετικά όπως έχει συμβεί και στην περίπτωση της χώρας μας, και βεβαίως, η Airbnb ως εταιρία πλέον, είναι σαφές, ότι δεν μπορεί να παραβιάζει την σχετική νομοθεσία (σε κάθε χώρα). Μπορεί η Airbnb ως εταιρία, να θέτει κωλύματα προκειμένου να προστατέψει τους χρήστες της και κατ’επέκταση την ανάπτυξη της ιδίας, αλλά όσα κωλύματα και αν δημιουργεί, είναι αναπόφευκτο ότι αργά ή γρήγορα, θα συμμορφωθεί πλήρως, στα όσα ορίζει η νομοθεσία.
Η Airbnb ως εταιρία, συχνά πυκνά, αναφέρει το πώς συμβάλλει στις τοπικές οικονομίες, με τους επισκέπτες που πηγαίνουν σε διάφορες χώρες, με την δαπάνη που υλοποιούν οι επισκέπτες κατά την διαμονή τους, με την φορολογία που προκύπτει κ.λπ..
Όμως είναι σαφές ότι η εν λόγω πρακτική της Airbnb είναι ‘επιφανειακή’ και στην ουσία, δημιουργεί κωλύματα στο να δώσει πλήρη και αναλυτικά στοιχεία των εμπλεκόμενων ως hosts στην πλατφόρμα της, προφανώς, εκτιμώντας ότι έτσι, υποστηρίζει την ανάπτυξη της ιδίας.
Εκτιμούμε αυτή την προσέγγιση της Airbnb ως εταιρίας, λανθασμένη, διότι επιτρέπει σε hosts της πλατφόρμας της να κινούνται στην γκρίζα ή μαύρη οικονομία, με την σειρά του αυτές οι συνθήκες προσελκύουν αρπακολλατζήδες που θέλουν να κάνουν αρπαχτές για όσο μπορούν και οι οποίοι επιφέρουν δύο σημαντικά αρνητικά προς την Airbnb: α) μειώνουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών φιλοξενίας, κάτι που σε βάθος χρόνου θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις προτιμήσεις των επισκεπτών και β) δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό προς τους σοβαρά ενασχολούμενους με την Airbnb, ως hosts – όπως αναφέραμε λίγο πιο πάνω.
4. Η δραστηριότητα του Airbnb, με την ταχεία έως σήμερα επέκτασή του, δημιουργεί συνθήκες φούσκας και στην αγορά ακινήτων, με οικονομικές και κοινωνικές επιπλοκές. Στις περιοχές που αναπτύσσεται το Airbnb, που είναι κατά βάση περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, τα ακίνητα προσφέρονται από τους ιδιοκτήτες τους που δεν μπαίνουν οι ίδιοι στο καθ’αυτό Airbnb, σε επιχειρηματικά ενασχολούμενους με το Airbnb, ως διαχειριστές ακινήτων. Οι Airbnb διαχειριστές ακινήτων, υπογράφουν με τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, συμβάσεις μακροχρόνιας μίσθωσης, οι οποίες συνήθως είναι με ενοίκιο που είναι αρκετά υψηλότερο, από αυτό που νοίκιαζαν έως σήμερα οι ιδιοκτήτες σε ενοικιαστές μακροχρόνιας μισθώσεως.
Οι τιμές λοιπόν των ακινήτων, στις περιοχές που απλώνεται η δραστηριότητα του Airbnb, παίρνουν την ανιούσα και πολίτες που ψάχνουν για μακροχρόνια ενοικίαση, δεν μπορούν να βρουν ένα λογικό ενοίκιο, που να μπορούν να το υποστηρίξουν. Έτσι στην Ελλάδα, ολόκληρες περιοχές, προφανώς τουριστικές (συμβαίνει ήδη σε νησιά, υψηλής τουριστικής ζήτησης), αυτό που μόλις περιγράψαμε, δημιουργεί μια σημαντική στρέβλωση οικονομικής και κοινωνικής φύσεως. Οι περιοχές αυτές ‘τουριστικοποιούνται’ πλήρως, και κάποιος που για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχει ακίνητο δικής του ιδιοκτησίας, και θέλει να μείνει μακροχρόνια στην εν λόγω περιοχή, αποθαρρύνεται διότι δεν μπορεί να βρει ένα λογικό ενοίκιο, που να μπορεί να εξυπηρετεί.
Και αυτό που περιγράφουμε δεν συμβαίνει βεβαίως μόνο στην Ελλάδα, διότι ο τρόπος που λειτουργεί το Airbnb είναι κοινός σε όλον τον κόσμο. Πρόσφατο είναι το παράδειγμα της Πάλμα στην Μαγιόρκα, που έγινε η πρώτη ισπανική πόλη, που οι τοπικές αρχές, απαγόρευσαν πλήρως την ενοικίαση ακινήτων της πόλης σε τουρίστες μέσω πλατφορμών όπως της Airbnb, προκειμένου να καταπολεμήσουν τα ενοίκια που είχαν φτάσει στα ουράνια, αλλά και για να διατηρήσουν την πόλη ‘κατοικήσιμη’, δηλαδή να μπορούν οι μόνιμοι κάτοικοι που δεν έχουν ιδιοκτησία, να μένουν στην πόλη. Να είστε σίγουροι, ότι τέτοιου είδους προστατευτικές νομοθεσίες και πολιτικές, θα βρουν μιμητές ανά τον κόσμο.
Επιπλέον, σε πολλές χώρες οι κυβερνήσεις νομοθετούν χρονικούς περιορισμούς στους hosts, ότι π.χ. μπορούν να ενοικιάσουν σε βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb, έως 90 ημέρες ετησίως και για τους τυχόν παραβάτες, προβλέπονται υψηλότατα πρόστιμα.
5. Είναι πολλοί δε, ανά τον κόσμο, που δοκιμάζουν ως επισκέπτες το Airbnb (άρα συμβάλλουν στην επέκταση αυτού), και από περιέργεια. Αυτοί έχουν χρήματα για να μείνουν σε ξενοδοχεία και δη 4 ή και 5 αστέρων, αλλά επειδή το Airbnb ‘ακούγεται’, από περιέργεια το δοκιμάζουν. Αυτοί ως έχοντες χρήματα, πηγαίνουν σε προσφερόμενα διαμερίσματα Airbnb, υψηλής τιμής αλλά προφανώς, χαμηλότερης από αυτής, μιας π.χ. σουίτας ενός πεντάστερου ξενοδοχείου.
Σίγουρα, τα δωμάτια Airbnb που θα επιλέξουν για την διαμονή τους οι επισκέπτες που έχουν χρήμα, θα είναι καλά δωμάτια, από hosts που κάνουν καλή δουλειά και έχουν υψηλή βαθμολογία (από τους επισκέπτες τους). Μπορεί φερ’ειπείν τα δωμάτια να είναι ευρύχωρα (σε σχέση με την σουίτα ενός ξενοδοχείου), να είναι καλώς και όμορφα επιπλωμένα και εξοπλισμένα με διάφορες συσκευές, και να έχουν π.χ. πολύ μεγάλες βεράντες κ.λπ., – όμως όσα και αν προσφέρουν σε επίπεδο υποδομών, δεν μπορούν να προσφέρουν τις επιπλέον υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει ένα ξενοδοχείο 4 ή 5 αστέρων, όπως Concierge (ντεσκ ρεσεψιόν, με υπάλληλο 24 ώρες το 24ωρο, που μπορεί να βοηθήσει ανά πάσα στιγμή και για ότι χρειαστεί τους επισκέπτες), γυμναστήριο κ.ά..
Εκτιμούμε ότι οι έχοντες χρήμα, θα δοκιμάσουν για κάποιο διάστημα το Airbnb, αλλά μάλλον σύντομα, θα στραφούν ξανά προς τα ξενοδοχεία, αφού αυτά έχουν τις υποδομές και προσωπικό, για να προσφέρουν περισσότερες υπηρεσίες, και ας είναι τα δωμάτιά τους, μικρότερα σε τ.μ. από τα αντίστοιχης τιμής δωμάτια Airbnb.
Αυτό σημαίνει ότι οι σχετικά υψηλού ως επί το πλείστον εισοδήματος επισκέπτες, θα επιστρέψουν σταδιακά προς τα ξενοδοχεία, μετά από μια περίοδο δοκιμής Airbnb από περιέργεια, κάτι που βεβαίως, θα στερήσει από την δραστηριότητα Airbnb, πελάτες με καλό εισόδημα που προτίθενται να πληρώσουν παραπάνω για (καλά) δωμάτια, και αφήνοντάς τους με ένα υψηλότερο ποσοστό επισκεπτών, που βασικό κριτήριό τους, θα είναι η χαμηλή τιμή. Αυτή είναι κατά πως φαίνεται, μια αναπόφευκτη εξέλιξη που θα επηρεάσει αρνητικά, κυρίως τους σοβαρά ενασχολούμενους με το Airbnb.
6. Με τον καιρό, θα βγουν και θα γίνουν γνωστές άλλες πλατφόρμες, που θα λειτουργούν ανταγωνιστικά προς το Airbnb, όπως π.χ. το Couchsurfing, που κάποιος μπορεί να μένει δωρεάν σε καναπέ. Άλλες λοιπόν ανταγωνιστικές πλατφόρμες, και περισσότερο ‘έξυπνες’, θα αφαιρέσουν μερίδιο, που ενδεχομένως να είναι σημαντικό, από την πλατφόρμα της Airbnb, και εκτιμούμε ότι θα αφαιρούν κυρίως από τους επισκέπτες που θέλουν βασικά χαμηλό κόστος. Τελευταία εμφανίζονται πλατφόρμες, ανταλλαγής σπιτιών δωρεάν (home exchange), όπου οι χρήστες με ένα πάγιο κόστος, μπορούν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους, τα σπίτια τους.
Σε αυτό το πεδίο, του ανταγωνισμού, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η τεχνολογία blockchain και digital currencies, θα μπορούσε να κάνει ζημιά, αφού εάν φτιάχνονταν μια ‘έξυπνη’ πλατφόρμα βασιζόμενη στην blockchain, θα μηδένιζε τα κόστη που σήμερα πληρώνονται ως προμήθεια στην εταιρία Airbnb, όπως και σε άλλες παρόμοιες σημερινές πλατφόρμες (π.χ. Booking). Κάτι τέτοιο, αν και δεν υπάρχει σήμερα, θα μπορούσε να αναπτυχθεί στο μέλλον, και να ‘κλέψει’ ταχύτατα και σε επικίνδυνο βαθμό, τους δύο βασικούς εμπλεκόμενους στην Airbnb, που είναι βέβαια οι hosts και οι guests.
Μάθετε πως λειτουργεί η πλατφόρμα Airbnb και πως να την εκμεταλλεύεστε για να κερδίζετε, στο νέο σεμινάριο της Ευεπιχειρείν. Δείτε ΕΔΩ.
• Επίσης, περιοδικά υλοποιείται Σεμινάριο και για τα Φορολογικά των Βραχυχρόνιων Μισθώσεων. Για να ξέρετε που βαδίζετε.
>>> Τώρα, βάλτε με το νου σας τον συνδυασμό όλων των παραπάνω, και φαντάζομαι ότι μπορείτε να οδηγηθείτε στο πως, ένα ξεφούσκωμα του Airbnb, δείχνει αναπόφευκτο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το Airbnb θα εξαφανιστεί (άλλωστε η ίδια η Airbnb ως εταιρία, επιχειρεί να αναβαθμίσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες, με τα πακέτα plus και beyond), καθώς έχει έναν χώρο και μια χρησιμότητα· μπορεί όμως να περιοριστεί έως και σημαντικά.
Είδαμε πως έχουν τα πράγματα, πως εξελίσσονται και που οδηγούν. Και αυτά είναι δεδομένα, όχι θεωρίες. Το μόνο που δεν γνωρίζουμε, είναι το πότε οι συνδυαστικές αυτές συνθήκες και λόγω της πολύπλοκης μεταξύ τους αλληλεπίδρασης, θα φτάσουν σε μια τέτοια ένταση επιδρασης, που να επιφέρουν το ξεφούσκωμα του Airbnb.
Φαίνεται ότι το ξεφούσκωμα του Airbnb δεν θα είναι σε ένα ή δύο χρόνια. Φαίνεται ότι τουλάχιστον στην Ελλάδα μπορούμε να έχουμε ακόμα δύο καλές χρονιές. Όμως δεν γνωρίζουμε από τα τρία χρόνια και μετά, καθώς είναι ένα σχετικά μακρινό μέλλον. Εν πάση περιπτώσει, το ζητούμενο δεν είναι και εφόσον δεν μπορούμε να το εντοπίσουμε με χρονική ακρίβεια, το πότε ακριβώς θα ξεκινήσει το ξεφούσκωμα του Airbnb, αλλά οι ‘ορατοί’ κίνδυνοι του μέλλοντος, είτε αυτό είναι σχετικά άμεσο, είτε σχετικά μακρινό.
Οι ενασχολούμενοι ως hosts (οικοδεσπότες), θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους το περιβάλλον αυτό και την διαφαινόμενη εξέλιξή του, ιδίως πριν προβούν σε κάποιες σημαντικές επενδυτικές δαπάνες σε σχέση με την δύναμη του πορτοφολιού τους, στον τομέα του Airbnb.
Επιπλέον το πότε θα ξεφουσκώσει το Airbnb, είναι και θέμα της γενικότερης ζήτησης, καθώς είναι ένα προϊόν βασικά τουριστικό: Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην χώρα μας, η Ελλάδα μας έχει ωφεληθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, από τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν, κυρίως σε θέματα ασφάλειας, οι γειτονικές μας και με υψηλό τουριστικό ενδιαφέρον, Τουρκία και Αίγυπτος. Οι συνθήκες όμως που δημιουργούσαν την ανασφάλεια σε αυτές, έχουν εν πολλοίς καταπολεμηθεί και σιγά – σιγά, επιστρέφουν προς μια τουριστική ομαλότητα. Και πιστεύει κανείς, ότι επιστρέφοντας το τουριστικό ρεύμα προς τους γείτονες αυτούς, δεν θα επηρεάσει αρνητικά τον όλο τουρισμό στην χώρα μας;
Διαβάστε σχετικά και αυτό:
Τουρισμός – Αθήνα: Πόσο ευοίωνο είναι το ‘αύριο’;
26.04.2018 / του Σοφιανόπουλου Παναγιώτη, Οικονομολόγος
TaxCoach.gr
• OYO: Ένα ταχύτατα αναπτυσσόμενο concept στο χώρο του τουρισμού
• Παν. Σοφιανόπουλου: Επιλέξτε μετοχές ‘τυχαία’ και κερδίστε την αγορά και τους επαγγελματίες!
• Πώς να γίνετε σπουδαίοι Πωλητές
