Νέες οδηγίες για ειδικές περιπτώσεις διατήρησης κυριότητας οικοπέδου και είδος προστίμου ή σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού
ΘΕΜΑ: Οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 37 του Ν. 4235/2014 (ΦΕΚ Α΄ 32/11-2-2014)
Με αφορμή το υπ’ αριθ. πρωτ. 16953/22-5-2014 έγγραφο της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας με θέμα «Ενημέρωση για την εφαρμογή της παραγρ. 16 του άρθρου 36 του Ν. 4061/12, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 37 παραγρ. 14.δ΄του Ν. 4235/14», παραθέτουμε τα κάτωθι:
Με το άρθρο 37 του Ν. 4235/2014 (Α΄ 32) τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του Ν. 4061/2012 (Α΄ 66).
Ειδικότερα, στην περίπτωση δ΄ της παραγράφου 14 του άρθρου 37 του Ν. 4235/2014 ορίζεται, ότι: « …δ) Μετά την παράγραφο 13 του άρθρου 36 προστίθενται παράγραφοι 14, 15 και 16 ως εξής: …16. Όποιος απέκτησε οικόπεδο κατ’ εφαρμογή του από 24.4.1985 προεδρικού διατάγματος και δεν τήρησε τους όρους που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 2 αυτού, όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 3147/2003 (δείτε το σχετικό άρθρο παρακάτω), διατηρεί την κυριότητα του οικοπέδου που δικαιώθηκε, καταργουμένου κάθε όρου και περιορισμού του δικαιώματος κυριότητας, εφόσον καταβάλλει πρόστιμο ίσο με το ένα τρίτο (1/3) της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου…».
Δεδομένου, ότι σε αρκετές περιοχές δεν ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού, έχει ανακύψει το θέμα του καθορισμού του προστίμου σ’ αυτές τις περιπτώσεις
Λαμβανομένου υπ’ όψιν, ότι και σε άλλα άρθρα του Ν. 4061/2012 ορίζεται, ότι, όπου δεν ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού, το τίμημα στις ως άνω περιπτώσεις καθορίζεται βάσει της αγοραίας τους αξίας (βλ. άρθρο 23 παράγραφος 5 και άρθρο 24 παράγραφος 4), αλλά το ίδιο ισχύει και σε άλλους κλάδους του δικαίου, όπως παραδείγματος χάριν στο άρθρο 7 παρ. 2 του Π.Δ. 34/1995 «Περί κωδικοποιήσεως διατάξεων νόμων περί εμπορικών μισθώσεων», όπου αναγράφεται ότι: «…η αναπροσαρμογή γίνεται μετά διετία από την έναρξη της σύμβασης και καθορίζεται σε ποσοστό ετησίως όχι κατώτερο του έξι τοις εκατό (6%) της αντικειμενικής αξίας του μισθίου και για τους ακάλυπτους χώρους του τέσσερα τοις εκατό (4%) και στις περιοχές που δεν ισχύει το σύστημα αυτό, της αγοραίας αξίας τους…», καθώς επίσης και στον τρόπο υπολογισμού της αξίας των εμπράγματων δικαιωμάτων επί των ακινήτων βάσει του άρθρου 10 του Ν. 2961/2001, σύμφωνα με το οποίο ως φορολογητέα αξία των ακινήτων, λαμβάνεται, για μεν τα γήπεδα και οικόπεδα, που βρίσκονται σε περιοχή που έχει εφαρμοστεί το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας, η αντικειμενική, άλλως, η αγοραία αξία (βλ. Γνωμοδότηση ΝΣΚ 36/2012), κρίνεται θεμιτό να ισχύει αναλογικά το ίδιο και για την περίπτωση δ΄ της παραγράφου 14 του άρθρου 37 του Ν. 4235/2014, και επομένως, σε όποια περιοχή δεν ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού, το πρόστιμο της εν λόγω παραγράφου θα υπολογίζεται βάσει της αγοραίας αξίας του οικοπέδου, και ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη στο 1/3 αυτής.
Το άρθρο 9 του ν.3147/2003 αναφέρει τα εξής:
1. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 2 του από 24.4/23.5.1985 Π.Δ. αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Εάν ο δικαιούχος δεν κτίσει σπίτι μέσα σε δέκα έτη από την κοινοποίηση σε αυτόν της οριστικής απόφασης της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων ή εγκαταλείψει τον οικισμό πριν παρέλθει δεκαετία από την απόκτηση της κυριότητας, εκπίπτει αυτοδικαίως του δικαιώματός του. Με απόφαση του Νομάρχη, ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας Γεωργίας, ανακαλείται η απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων. Εγκατάλειψη του οικισμού πριν από την παρέλευση δεκαετίας είναι δικαιολογημένη μονό για λόγους σοβαρής βλάβης της υγείας του δικαιούχου ή μέλους της οικογένειάς του. Εάν ο δικαιούχος που εγκατέλειψε εντός της δεκαετίας τον οικισμό έχει ανεγείρει κτίσμα, επιτρέπεται να εξαγοράσει το οικόπεδο με απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων, καταβάλλοντας ολόκληρη την αξία που έχει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης. Η καταβολή του τιμήματος γίνεται σε τρεις ίσες ετήσιες άτοκες δόσεις.
3. Απαγορεύεται, πριν παρέλθει δεκαετία από την απόκτηση της κυριότητας, η διάθεση του οικοπέδου, ακόμη και στην περίπτωση που ο δικαιούχος έχει ανεγείρει σπίτι. Μεταβίβαση μέσα στη δεκαετία επιτρέπεται μόνο για λόγους σοβαρής βλάβης της υγείας του δικαιούχου ή μέλους της οικογένειας του, ύστερα από απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων.»
