• Ανατροφή παιδιών – το απόλυτο πρόγραμμα πρακτικής εργασίας
Όπως πολλοί άνθρωποι προ – παιδιού, παρατηρούσα άλλους ανθρώπους που είχαν παιδιά και ήξερα ότι μπορούσα να τα καταφέρω καλύτερα: δεν θα τρέχαν οι μύτες, δεν θα αντιμιλούσαν και δεν θα υπήρχαν υστερίες – δικές τους ή δικές μου – στα supermarket. Αλλά σε ό,τι αφορά την ανατροφή παιδιών, η Φύση φυλά κάποιες αλήθειες που μπορεί να είναι ταπεινωτικές αλλά και συναρπαστικές. Σας προσκαλώ να αφιερώσετε λίγο χρόνο σε αυτές τις πέντε αλήθειες. Δεν θα αλλάξουν μόνο τη σχέση που έχετε με το παιδί σας, αλλά και τη σχέση που έχετε με τον εαυτό σας.
1. Δεν ανατρέφετε παιδιά, ανατρέφετε ενήλικους.
Συλλαμβάνετε ένα παιδί και το φέρνετε στον κόσμο, αλλά αυτό το μοναδικό πλάσμα δεν ανήκει σε εσάς. Όπως λέει ο Kahlil Gibran, τα παιδιά είναι οι υιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τον εαυτό της. Η δουλειά σας είναι να προετοιμάσετε το παιδί σας για την ενήλικη ζωή και για ένα μέλλον στο οποίο θα είναι ανεξάρτητα, σίγουρα για τον εαυτό τους, δημιουργικά και παραγωγικά άτομα. Είναι δική σας δουλειά να τα βοηθήσετε να αναπτύξουν τις ικανότητες που θα τους επιτρέψουν να ξεκινήσουν ελεύθεροι το δικό τους μονοπάτι προς το μέλλον. Βοηθήστε τα παιδιά σας να ανακαλύψουν σε τι είναι καλά, τι απολαμβάνουν και πώς να αναπτύξουν αυτές τις ικανότητες. Αντισταθείτε στην τάση να παραμείνετε ο απόλυτος άρχων στη ζωή των παιδιών σας ή στην θεώρηση ότι εσείς γνωρίζετε ποιο είναι το καλύτερο για αυτά. Αυτή η αντιμετώπιση τα κρατά απλώς ανώριμα και εξαρτημένα. Κάθε παιδί πρέπει να βρει το δικό του κεντρικό εαυτό. Δώστε τους ρίζες και αφήστε τους μετά να ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν.
2. Τα παιδιά σας είναι οι δάσκαλοί σας.
Εδώ δεν πρόκειται για ένα δρόμο μονής κατεύθυνσης. Ενώ μπορείτε να καθοδηγείτε το παιδί σας για τους τρόπους ύπαρξης στον κόσμο, θα δείτε ότι το παιδί σας θα σας δείξει τρόπους ύπαρξης εκ των έσω. Αυτό το αρχικά απολύτως εξαρτημένο πλασματάκι θα σας παρασύρει στα ύψη της απόλαυσης και στα βάθη της εξάντλησης. Αυτό θα εξαντλήσει την υπομονή αλλά θα σας φέρει και την μεγαλύτερη χαρά. Οι αδυναμίες σας θα αποκαλυφθούν και οι δυνάμεις σας θα ενισχυθούν. Αν κατανοήσετε ότι μαθαίνετε για τον εαυτό σας μέσα από τον ρόλο σας ως γονέας, μπορείτε να ασπαστείτε τις γονικές προκλήσεις άνευ της ανάγκης να είστε τέλειοι. Να είστε πρόθυμοι να συνεχίσετε τη δική σας ανάπτυξη ως άτομα και ανακαλύψετε τις διαστάσεις του εαυτού σας – θετικές και αρνητικές – που παρέμεναν κρυμμένες μέχρι που η αθωότητα του παιδιού σας της αποκάλυψε. Η σχέση σας με κάθε παιδί είναι εντελώς μοναδική. Εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας και τα ένστικτά σας.
3. Το παράδειγμα δεν είναι άλλος ένας τρόπος που διδάσκουμε [τα παιδιά μας]· είναι ο μοναδικός τρόπος.
Ο Αϊνστάιν το είπε αυτό και συμφωνώ. Με την προοπτική της ‘ανατροφής παιδιών’ ορίζουμε τους εαυτούς μας ως την ολική αρχή σχετικά με τη ορθή δράση που θέτει το λάθος του «κάνε αυτό που λέω και όχι αυτό που κάνω» ή χειρότερα, νομίζουμε ότι μπορούμε να προστατέψουμε το παιδί μας από τις προκλήσεις της ζωής. Η υπερπροστασία θέτει τα υπό ανάπτυξη παιδιά μας σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις με ανεπαρκείς δεξιότητες. Ας το παραδεχτούμε: η ζωή συνεχίζει να προκαλεί εμάς με τρόπους πρωτόγνωρους κάθε φορά· είναι ο τρόπος που μαθαίνουμε ποιοι είμαστε. Ας είμαστε λοιπόν πρόθυμοι να μάθουμε στην πορεία και ας επιδείξουμε τις ικανότητες που αναπτύσσουμε καθώς διαχειριζόμαστε τις καταστάσεις. Με αυτό τον τρόπο δείχνουμε στα παιδιά μας ότι η ζωή είναι απρόβλεπτη και η αντιμετώπιση των προκλήσεων είναι μια δημιουργική, διαισθητική και αναζωογοννητική διαδικασία.
4. Είστε γονιός, όχι ο φίλος του παιδιού σας.
Ο τρόπος με τον οποίον ενσταλάζετε αυτοπεποίθηση, ικανότητες και αυτοεκτίμηση στο παιδί σας είναι δημιουργώντας ένα καταφύγιο, σωματικά και συναισθηματικά. Το παιδί σας χρειάζεται όρια που επεκτείνονται καθώς ωριμάζει έτσι ώστε να μαθαίνει πώς να πράττει για τον εαυτό του με τρόπο που οικοδομεί μια βάση εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Δώστε σημασία σε κάθε παιδί, ως το άτομο που είναι, και επιτρέψτε τους να ωθήσουν απαλά τα όριά τους όταν είναι έτοιμα. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να λέτε «όχι» σε οτιδήποτε εκτός της ζώνης άνεσής σας και κρατήστε τα «όχι» για τις πραγματικά σημαντικά στιγμές. Εναλλακτικά, αντισταθείτε στην παρόρμηση να φιλικοποιηθείτε με τα παιδιά σας με τρόπους που θα τους ασκούν πίεση να κατανοήσουν θέματα ενηλίκων πριν να είναι ικανά να το κάνουν. Αφήστε τα να είναι παιδιά και διαφυλάξτε την αθωότητα τους. Καμία φορά αυτό σημαίνει πως πρέπει εμείς πρώτα να ωριμάσουμε.
5. Τα παιδιά σας είναι αυτά που είναι, όχι αυτά που θέλετε εσείς να είναι.
Όλοι θέλουμε μια δεύτερη ευκαιρία και πολύ συχνά αντιμετωπίζουμε τα νεογέννητά μας ως έναν tabula rasa (λατινική έκφραση του όρου άγραφος πίνακας) για να διορθώσουμε όλα τα λάθη της δικής μας ζωής ή αυτά που νιώθουμε ότι έκαναν οι γονείς μας. Όμως το παιδί σας, είναι ένα άτομο με ένα πλήρες προσχέδιο δυνατοτήτων που δεν έχει καμία σχέση με εσάς. Ο ρόλος σας είναι να βοηθήσετε το παιδί σας να ανακαλύψει ποιος είναι και να επιτρέψετε σε αυτά τα υπέροχα ταλέντα να αναδυθούν και να δυναμώσουν. Η κουλτούρα μας τείνει προς οργανωμένες εξωσχολικές δραστηριότητες οι οποίες, με μέτρο, μπορούν να χτίσουν σωματικές ή/και πνευματικές ικανότητες όμως ως γονείς, που ανατρέφουμε ενήλικες πρέπει να γαλουχήσουμε και την ψυχή του παιδιού μας. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να κρατάτε το παιδί σας υπεραπασχολημένο. Το καλύτερο που μπορείτε να ακούσετε είναι το «Βαριέμαι». Ο χρόνος που έχει το παιδί σας να εσωτερικευθεί είναι αυτός στον οποίον θα ακούσει τους ψιθύρους του ‘είμαι’ και θα ξεκινήσει να ανακαλύπτει το ποιος πραγματικά είναι.
Κανένας δεν χρειάζεται να σας πει να αγαπάτε το παιδί σας. Είναι μια αγάπη που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Καθώς κοιτάτε στα μάτια του νεογέννητού σας παρασύρεστε, πιθανώς για πρώτη φορά, στον πυρετό της άνευ όρων αγάπης. Η πρόκλησή μας ως γονείς είναι να διατηρήσουμε την άνευ όρων αγάπη καπθώς αναδύεται η ατομικότητα του παιδιού μας και ωριμάζει και εξελίσσεται σε έναν ανεξάρτητο ενήλικα.
‘Άνευ όρων’ σημαίνει να βλέπουμε τα παιδιά μας για αυτό που πραγματικά είναι, ως αγνές και μοναδικές διαστάσεις της ίδιας της Πλάσης. Οι όροι σε αυτή την αγάπη αναδύονται από το δικό μας μυαλό έως ότου δούμε και εμείς τον εαυτό μας ως αγνές διαστάσεις της Πλάσης. Πλήρως εμπλεγμένοι στην αμοιβαία δυναμική του γονιού – παιδιού, μπορεί να ανακαλύψουμε τους πραγματικούς μας εαυτούς για πρώτη φορά. Γινόμαστε καλύτεροι γονείς με το να γινόμαστε πιο σίγουροι και ολοκληρωμένοι άνθρωποι και είναι τα παιδιά μας που μας βοηθούν να φτάσουμε εκεί.
Άρθρο της Marilyn Harding
Ίσως σας ενδιαφέρει:
Γονείς με παιδιά στην εφηβεία: Διαπραγματεύεστε και πως, μαζί τους;