Ο S&P-500 ενώ από πέρσι το καλοκαίρι είχε χαλάσει τεχνικά συν το ότι θεμελιωδώς, ήταν από ακόμα νωρίτερα ιδιαίτερα ακριβός, ακολούθησε στο τελευταίο περίπου έτος, μια πλευρική πορεία μετά μεγάλου εύρους.
Πριν περίπου μισό μήνα, έγινε το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου επικράτησε το Brexit, μία εξέλιξη που μπορεί να έχει απρόβλεπτες εξελίξεις, ως επί το πλείστον αρνητικές. Και ενώ η τεχνική εικόνα του S&P-500 συν την θεμελιώδη, ήταν συνδυαστικά, τουλάχιστον μη θετική, θα περίμενε κανείς ότι ένα συμβάν όπως το Brexit, θα λειτουργούσε ως βαρίδιο για να σπρώξει την αγορά αρκετά χαμηλότερα, σε μια ξεκάθαρα πτωτική τάση. Δεν συνέβη όμως αυτό. Ναι, εξαιρετικά βραχυπρόθεσμα, η αγορά έπεσε αλλά ανέκαμψε στη συνέχεια, κάλυψε τις απώλειες και μάλιστα κινήθηκε με ορμή σε υψηλότερα επίπεδα, πετυχαίνοντας στις 11 και 12 Ιουλίου νέα ιστορικά υψηλά! –το ίδιο κάνει και στο ξεκίνημα της συνεδρίασης της 13 Ιουλίου, όπου γράφω τα άρθρο αυτό.
Εάν σε αυτό συνυπολογίσουμε ότι οι ιδιώτες επενδυτές ως επί το πλείστον στους τελευταίους μήνες βγαίνουν από την αμερικάνικη αγορά, κάτι που το γνωρίζουμε από τα στοιχεία εκροών στα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια, που στους τελευταίους 4 – 5 μήνες είναι εκροές ρεκόρ, δηλαδή πολύ μεγαλύτερες από ό,τι στην προηγούμενη δεκαετία, προφανώς κρίνοντας υψηλές τις αποτιμήσεις και επικίνδυνο το περιβάλλον, τότε λοιπόν εύλογα, θα πρέπει όλοι μας να απορούμε, ποιος αγοράζει και μάλιστα αρκετά επιθετικά, οδηγώντας σε ανάκαμψη την αγορά και σε νέα ιστορικά υψηλά;
Μετά από ψάξιμο, εντόπισα τις ακόλουθες πιθανές αιτίες:
1. Οι εισηγμένες εταιρίες στα αμερικάνικα χρηματιστήρια, στα προηγούμενα χρόνια και έχοντας την οδυνηρή εμπειρία του 2008, είχαν φροντίσει να κτίσουν ρευστότητα και από ιδίες πηγές αλλά και εκμεταλλευόμενες την ποσοτική χαλάρωση και την παροχή ρευστότητας με πολύ χαμηλό κόστος. Έχουν φτάσει συνεπώς σε ένα σημείο που διαθέτουν πολύ μεγάλη ρευστότητα και οι εναλλακτικές μορφές απόδοσης, δίδουν σχεδόν μηδενικές αποδόσεις. Ο συνδυασμός αυτός, της ύπαρξης πολύ μεγάλης ρευστότητας συν την απουσία ουσιαστικών εναλλακτικών τοποθέτησης, οδηγεί πολλές εισηγμένες στα αμερικάνικα χρηματιστήρια, να υλοποιούν προγράμματα επαναγοράς μετοχών τους. Επομένως «σκουπίζουν» την προσφορά που υπάρχει.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την 12μηνη περίοδο που τελείωσε τον Μάρτιο του 2016, οι εισηγμένες εταιρίες δαπάνησαν $589,4 δισ. σε επαναγορές μετοχών, που συνιστά ρεκόρ έναντι του προηγούμενου που ήταν $589,1 δισ. και είχε σημειωθεί το 2007. Υπολογίζεται δε, ότι η συνολική ρευστότητα που είχαν κτίσει οι εταιρίες που συνθέτουν τον S&P-500, έφτανε το 1,4 τρισ. – ποσό εννοείται πολύ μεγάλο.
2. Λόγω της αναταραχής που φαίνεται να υπάρχει αυτή την περίοδο στο πεδίο των νομισμάτων, μεγάλη ρευστότητα που βρίσκονταν σε νομίσματα όπως σε βρετανική Στερλίνα, στο Ευρώ, στο ιαπωνικό Γιεν ή στο κινέζικο Γιουάν, μεταφέρεται στις μετοχές των αμερικάνικων χρηματιστηρίων.
3. Μπορεί σε κάποιο βαθμό να υπάρχει και χειραγώγηση της αγοράς λόγω των επερχόμενων Προεδρικών εκλογών (στις ΗΠΑ), με το σκεπτικό ότι δεν θα ήθελαν να πάνε στις Εκλογές, που γίνονται στις αρχές Νοεμβρίου 2016, με μια κακή χρηματιστηριακή αγορά, για ευνόητους λόγους, πόσο δε μάλιστα, όταν το γενικότερο ‘κλίμα’ στην κοινωνία των ΗΠΑ είναι προβληματικό, με ένταση της φυλετικής βίας.
Αυτές τις τρεις αιτίες εντοπίζω. Ο συνδυασμός τους, φαίνεται να οδηγεί στην υπερίσχυση της ζήτησης, με αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών του S&P σε νέα ιστορικά υψηλά. Αλλά και οι τρεις αιτίες, φαίνεται ότι είναι βραχυπρόθεσμης διάρκειας, που σημαίνει ότι μόλις πάψουν να υπάρχουν ή μόλις περιοριστούν σημαντικά, ως αθροιστική ισχύ, η αγορά θα κατρακυλήσει. Και θα κατρακυλήσει άσχημα διότι θεμελιωδώς θα μπορούσαμε να πούμε ότι από το 2015 ήταν όχι απλώς ακριβή αλλά φούσκα. Και πώς να μην είναι, όταν έχουν προηγηθεί 7 χρόνια συνεχόμενης ανόδου; Παρόλα αυτά, ο S&P κατάφερε να αναρριχηθεί ακόμα υψηλότερα.
‘Πετώντας’ στα ύψη λοιπόν, ο S&P κινδυνεύει να ‘καεί’ ως ένας άλλος Ίκαρος και να έχει την ίδια τύχη με αυτόν, κατακρημνιζόμενος – η ‘βαρύτητα’ θα αναλάβει έργο…
Επαναδιαπιστώνω λοιπόν, λαμβάνοντας και τα νέα δεδομένα, ότι το upside potential φαίνεται αδύναμο μπροστά στο downside risk.
Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Οικονομολόγος
Σημαντική Σημείωση: Τα αναφερόμενα στο άρθρο αποτελούν απόψεις και εκτιμήσεις του γράφοντος. Οι χρηματιστηριακές αγορές είναι γνωστές παλαιόθεν για την απρόβλεπτη συμπεριφορά τους, οπότε σε καμία περίπτωση δεν συνιστά το άρθρο προτροπή σε οποιαδήποτε χρηματιστηριακή πράξη.
>>>•<<<
••• Αὐξημένη ἀνταγωνιστικότητα; … Εὐεπιχειρεῖν !
✎ Ποιος θα κέρδιζε έναν πόλεμο στην Θάλασσα της Νοτίου Κίνας;
